Το 2013 θα είναι η χρονιά που ή θα πετύχουμε ή θα αποτύχουμε, αποφάνθηκε ο υπουργός Οικονομικών. Πρόκειται για μια πολύ αισιόδοξη πρόβλεψη, κι ας λοιδορήθηκε. Γιατί μπορεί να είπε κάποτε ο Ρισελιέ ότι τίποτα δεν επιτυγχάνεται πιο εύκολα από την αποτυχία, αλλά στη δική μας, ειδική περίπτωση υπάρχει κάτι που επιτυγχάνεται ακόμη ευκολότερα: η παράταση της εκκρεμότητας, η συνέχιση της ταλάντευσης ανάμεσα στην επιτυχία και την αποτυχία από ένα πολιτικό σύστημα που φλερτάρει διαρκώς με την άβυσσο, αλλά δεν το αφήνουν οι ξένοι, τουλάχιστον για όσο τους συμφέρει, να πέσει στην αγκαλιά της. Και σε συνθήκες τέτοιας αβεβαιότητας φυτρώνουν περισσότερα άνθη του Κακού από όσα έπειτα από ένα συντελεσμένο πατατράκ. Είναι παρήγορο, επομένως, να ακούμε από έγκυρα και υπεύθυνα χείλη ότι στο τέλος αυτής της χρονιάς θα ξέρουμε αν θα είμαστε πνιγμένοι ή απλώς ημιθανείς ναυαγοί.
Στο μεταξύ, προτείνω να δούμε από άλλη οπτική γωνία, σε μεγαλύτερο βάθος πεδίου, αυτό που μας συμβαίνει. Γιατί για την Κρίση έχουμε πει πλέον τα πάντα. Ανακυκλώνοντάς τα ολοένα, δεν μιζεριάζουμε μόνον αλλά και παραδινόμαστε σιγά σιγά στη ληθαργική ηδονή της μοιρολατρίας. Ας σκύψουμε, λοιπόν, πάνω σε ένα ζήτημα που ελάχιστες φορές τέθηκε αυτό το διάστημα και, όποτε αυτό έγινε, ήταν με όρους αφ' υψηλού νουθεσίας, άρα ανώφελους. Εννοώ το ζήτημα της εθνικής ταυτότητας, που με την Κρίση αναδείχτηκε όχι για πρώτη αλλά για πολλοστή φορά στην Ιστορία μας. Σε καμιά άλλη χώρα που υφίσταται σήμερα συνταγές μνημονιακού τύπου, από την Ιρλανδία ώς τη Ρουμανία, η οικονομική κρίση δεν συνδέεται στις συνειδήσεις τόσων ανθρώπων με κρίση εθνικής ταυτότητας.