Η ξαφνική κατάρρευση, το 2011, του καθεστώτος τού προέδρου Ζίνε ελ - Αμπιντίν Μπεν Αλί στην Τυνησία, ένα από τα πιο ισχυρά αυταρχικά κράτη στον αραβικό κόσμο, ενέπνευσε διαδηλώσεις από την Αίγυπτο μέχρι την Υεμένη. Μερικά από αυτά τα κινήματα κατάφεραν να ανατρέψουν παγιωμένους αυταρχικούς κυβερνήτες. Άλλα δεν το κατάφεραν. Παρά το γεγονός ότι η Τυνησία έχει τα προβλήματά της, είναι βάσιμο να πούμε ότι η χώρα είναι σε καλύτερη κατάσταση σήμερα από ό,τι τα περισσότερα από τα γειτονικά έθνη της Αραβικής Άνοιξης. Όπως δείχνουν συνεντεύξεις με ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους, αρχηγούς πολιτικών κομμάτων, εκπροσώπους των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, ακαδημαϊκούς και διαμορφωτές τής κοινής γνώμης, και πρώην πολιτικούς κρατούμενους, το παράδειγμα της Τυνησίας έχει ξεχωρίσει σε δύο τομείς: ως προς την ορθή διαχείριση της διαδικασίας μετάβασης και ως προς την ορθολογική της, συστηματική προσέγγιση. Την ώρα που οι χώρες σε όλη την περιοχή αγωνίζονται για την εδραίωση νέων κοινωνικών συμβολαίων, θα πρέπει να έχουν κατά νου τα διδάγματα της Τυνησίας.
Ο Ρασίντ αλ-Γκανουτσί, ηγέτης του ισλαμιστικού κινήματος Ennahda, σε συνέντευξη Τύπου στην Τύνιδα, στις 15 Αυγούστου φέτος. (Zoubeir Souissi / Courtesy Reuters)
Ο τρόπος με τον οποίο η Τυνησία χειρίστηκε την πρόσφατη πολιτική της κρίση είναι χαρακτηριστικός: στις 25 Ιουλίου, ένας εξτρεμιστής σαλαφιστής δολοφόνησε τον Μοχάμεντ αλ-Μπραχμί, μέλος τής Εθνικής Συντακτικής Συνέλευσης (του προσωρινού Κοινοβουλίου). Σε απάντηση, πάνω από 50 μέλη παραιτήθηκαν από τη Συνέλευση, απαιτώντας τη διάλυση της κυβέρνησης και το σχηματισμό μιας νέας, τεχνοκρατικής κυβέρνησης που να αναλάβει να καλύψει τον υπόλοιπο δρόμο τής μετάβασης. Αντί να πάρουν τα όπλα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης διαμαρτυρήθηκαν ειρηνικά. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση είχε εντατικές διαβουλεύσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη προσπαθώντας να μη φθάσει σε αδιέξοδο. Μέχρι τώρα, αυτό έχει επιφέρει σημαντικές παραχωρήσεις – συμπεριλαμβανομένου του σχηματισμού κυβέρνησης εθνικής ενότητας και της αναστολής των συνεδριάσεων της Συντακτικής Συνέλευσης, το οποίο ήταν ένα από τα αιτήματα της αντιπολίτευσης. Σε αντίθεση με την Αίγυπτο, δεν υπήρχε καμία ξένη διαμεσολάβηση. Παρά το γεγονός ότι η τελική συμφωνία για τεχνοκρατική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη επιτευχθεί, όλα τα μέρη συνεχίζουν να μιλούν μεταξύ τους και να διερευνούν λύσεις.