Μετά την κρίση του 2008 οι κυβερνήσεις και οι επενδυτές έχουν στραμμένο το βλέμμα τους στην επόμενη ημέρα. Έπειτα από τέσσερα χρόνια σκληρής μάχης για την αποκατάσταση της ρευστότητας στο παγκόσμιο σύστημα, αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες που προκύπτουν από τον αργό ρυθμό ανάπτυξης της πραγματικής οικονομίας σχεδόν σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου. Η λογιστική αποτύπωση της κρίσης στην Ευρωζώνη δίνει τη θέση της στην ανάγκη χάραξης και υλοποίησης μιας μακροχρόνιας οικονομικής πολιτικής. Έπειτα από 11 χρόνια κυκλοφορίας του ευρώ και μιας ισχυρής κρίσης έχουμε τα δεδομένα ώστε να εξάγουμε με ικανοποιητικό βαθμό ασφάλειας ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα για τη λειτουργία της οικονομίας της Ευρωζώνης αλλά και για το μέλλον το οποίο ίσως για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης διαγράφεται λιγότερο σκοτεινό και αβέβαιο.
Στιγμιότυπο από έκθεση για την ιστορία του χρήματος λίγο πριν από την εισαγωγή του ευρώ στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Yves Herman / Reuters
ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΚΥΚΛΟΙ
Το κυριότερο ερώτημα είναι πώς θα καταφέρουν να συμβιώσουν οι χώρες του Νότου με τις χώρες του Βορρά στο πλαίσιο ενός κοινού νομίσματος. Η κοινή άποψη υποστηρίζει ότι η έλλειψη εθνικής συναλλαγματικής πολιτικής θα οδηγήσει σε περαιτέρω ύφεση τις χώρες του Νότου, αφού το ζητούμενο είναι η υποτίμηση του ευρώ για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας. Οι χώρες του σκληρού πυρήνα από την άλλη πλευρά, υποστηρίζουν ένα πιο σκληρό ευρώ ώστε να μην διαταραχθεί αφενός η εμπιστοσύνη των αγορών στο κοινό νόμισμα και αφετέρου να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα εισαγόμενου πληθωρισμού με αρνητικές συνέπειες για την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων και υπηρεσιών τους στις διεθνείς αγορές. Η παραγωγή πολλών προϊόντων βασίζεται στην εισαγωγή ενδιάμεσων αγαθών, το κόστος των οποίων θα αυξηθεί ως συνέπεια μιας υποτίμησης, συμπαρασύροντας παράλληλα το κόστος παραγωγής και άλλων προϊόντων οδηγώντας με αυτόν τον τρόπο τις οικονομίες σε πληθωρισμό και μείωση της ανταγωνιστικότητας. Στην Διεθνή Νομισματική Θεωρία το πρόβλημα αυτό είναι γνωστό ως το πρόβλημα των «ασύγχρονων επιχειρηματικών κύκλων» (asynchronous business cycles).