Ο λαός της Αιγύπτου θα ψηφίσει στις 14 και 15 Ιανουαρίου, σε δημοψήφισμα για το νέο προτεινόμενο σύνταγμα της χώρας. Ελάχιστοι αμφιβάλλουν πως το σύνταγμα θα εγκριθεί, αλλά στην ψηφοφορία διακυβεύονται πολλά περισσότερα από την υιοθέτηση ενός νέου νομικού πλαισίου για τη χώρα. Είναι κατανοητό στην Αίγυπτο ότι η ψηφοφορία θα είναι επίσης μια δοκιμασία για το πόσο πρόθυμη είναι η χώρα να υποστηρίξει την πολιτική διευθέτηση που έχει τεθεί σε εφαρμογή μετά την ανατροπή από το στρατό του εκλεγμένου προέδρου, Mohamed Morsi τον περασμένο Ιούλιο. Υπάρχει, επίσης, εκτεταμένη φημολογία ότι ο αρχηγός του στρατού Abdel Fattah el-Sisi, η κυρίαρχη προσωπικότητα της αιγυπτιακής πολιτικής, θα μελετήσει προσεκτικά τα αποτελέσματα, καθώς ο ίδιος θα αποφασίσει αν θα θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος στις εκλογές που αναμένονται σε λίγους μήνες.
Οι αιγυπτιακές αρχές κάνουν ό, τι μπορούν για να εξασφαλίσουν ότι τόσο η προσέλευση στις κάλπες όσο και το ποσοστό με το οποίο θα εγκρίνουν οι ψηφοφόροι το προσχέδιο του Συντάγματος θα ξεπεράσει το σύνολο των ποσοστών με τα οποία είχε υπερψηφιστεί το προσχέδιο του συντάγματος υπό την προεδρία του Morsi στο τέλος του 2012 (τα ποσοστά αυτά ήταν 33% προσέλευση και 64% ψήφους υπέρ). Αυτές οι προσπάθειες, προφανώς, αποσκοπούν και στο να αποτρέψουν την οποιαδήποτε εκστρατεία της αντιπολίτευσης κατά του Συντάγματος. Σύμφωνα με την Ισχυρή Αίγυπτο, κόμμα που ίδρυσε ο ανεξάρτητος ισλαμιστής Abdel Moneim Aboul Fotouh, τρία από τα μέλη της συνελήφθησαν στις 7 Ιανουαρίου, ενώ, μοίραζαν αφίσες στο κέντρο του Καΐρου καλώντας τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν «όχι» στο δημοψήφισμα. Στην παρούσα φάση στην Αίγυπτο, με το κοινό να διακατέχεται από μια ισχυρή λαϊκιστική-εθνικιστική νοοτροπία, με τα μέσα ενημέρωσης να επαναλαμβάνουν, σε μεγάλο βαθμό, τη γραμμή της κυβέρνησης, καθώς και με την επίσημη μισαλλοδοξία για τυχόν επικριτικές φωνές, είναι, απλώς, αδύνατη η διεξαγωγή μιας εκστρατείας κατά του προσχεδίου Συντάγματος.
Σε κάθε περίπτωση, η αντιπολίτευση στο σύνταγμα από μια χούφτα κοσμικών και φιλελεύθερων κομμάτων που είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους ήταν πάντα απίθανο να είναι ένας αποφασιστικός παράγοντας, δεδομένης της περιορισμένης υποστήριξης που διαθέτουν σήμερα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η Μουσουλμανική Αδελφότητα εξακολουθεί να τυγχάνει αρκετής υποστήριξης, για να επηρεάσει την ψηφοφορία. Πράγματι, το βασικό θέμα για το οποίο ψηφίζει στην ουσία η Αίγυπτος είναι για το πόσο είναι προετοιμασμένη να υιοθετήσει μια νέα πολιτική τάξη, από την οποία η Αδελφότητα αποκλείεται συστηματικά.
Το σύνταγμα παρουσιάζεται ρητά ως η κορύφωση μιας υβριδικής επανάστασης της «25ης Γενάρη-30ης Ιούνη», που συνδέει την εξέγερση εναντίον του πρώην προέδρου Mubarak το 2011 με τις μαζικές διαδηλώσεις κατά του Morsi το περασμένο καλοκαίρι. Και το δημοψήφισμα έρχεται σε μια στιγμή που η Μουσουλμανική Αδελφότητα αντιμετωπίζει ίσως τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας της, αφού η κυβέρνηση την ανακήρυξε ως τρομοκρατική ομάδα, με προφανή σκοπό να την εξαφανίσει ως οργάνωση.
Η επίσημη θέση της Αδελφότητας είναι ότι θα μποϊκοτάρει την ψηφοφορία. Αρκετοί πολίτες που διάκεινται φιλικά προς την οργάνωση πιστεύουν ότι θα προσπαθήσει να διοργανώσει μια σειρά διαδηλώσεων, κατά την διάρκεια της ψηφοφορίας, για να δώσει έμφαση στην απόρριψη του «οδικού χάρτη» και να αποθαρρύνει τους ψηφοφόρους να προσέλθουν στις κάλπες. Παρά την κλιμακούμενη καταστολή κατά της οργάνωσης, οι υποστηρικτές της Μουσουλμανικής Αδελφότητας συνέχισαν να διοργανώνουν σταθερά μια σειρά από διαμαρτυρίες, έχοντας, συχνά ορμητήριο τις πανεπιστημιουπόλεις. Ενώ η Αδελφότητα συνεχίζει να απορρίπτει κάθε ιδέα ένοπλης δράσης, οι διαμαρτυρίες της διακρίνονται από μια σταθερή αύξηση του επιπέδου της βίας, καθώς οι υποστηρικτές της απαντούν στις δυνάμεις ασφαλείας με βόμβες μολότωφ και πέτρες.
Είναι προφανές ότι εδώ και καιρό οι αρχές στην Αίγυπτο έχουν επικεντρώσει τις προσπάθειές τους για την εξασφάλιση της ομαλής διεξαγωγής της ψηφοφορίας και την ισχυρή υποστήριξη του πολιτικού τους συμβιβασμού στο δημοψήφισμα. Αλλά ακόμα και αν πετύχουν, οι διαιρέσεις και οι εντάσεις της Αιγύπτου δεν θα εξαφανιστούν. Στην Αίγυπτο δεν μπορεί να οικοδομηθεί ένα δημοκρατικό και συναινετικό πολιτικό σύστημα, χωρίς να προσφερθεί στη Μουσουλμανική Αδελφότητα ένας πολιτικός ρόλος και να επιτραπεί χώρος στην πολιτική σκηνή για την υπεύθυνη αντιπολίτευση, καθώς και για έναν Τύπο που μπορεί να ασκήσει κριτική και την κοινωνία των πολιτών. Παραμένει ασαφές εάν η λεγόμενη «εκκαθαριστική» φατρία εντός της κυβερνητικής ελίτ πιστεύει πραγματικά ότι μπορεί να εξαλείψει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, αλλά οι περισσότεροι παρατηρητές είναι πεπεισμένοι ότι αυτή η προσπάθεια είναι καταδικασμένη να αποτύχει και θα οδηγήσει μόνο σε περαιτέρω αναταραχή.
Εν τω μεταξύ, η Αίγυπτος αντιμετωπίζει μια πραγματική απειλή για την ασφάλειά της από τις ένοπλες τζιχαντιστικές ομάδες, που έχουν έδρα το Σινά, ιδίως την Ansar Bait al-Maqdis, η οποία ανέλαβε την ευθύνη για τη φονική επίθεση σε αστυνομικό τμήμα στα μέσα Δεκεμβρίου και για σειρά άλλων επιθέσεων. Παρά το γεγονός ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση κατηγορεί την Μουσουλμανική Αδελφότητα για τρομοκρατία, οι περισσότεροι παρατηρητές πιστεύουν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας γνωρίζουν πως δεν υπάρχουν άμεσοι δεσμοί μεταξύ της Αδελφότητας και των ένοπλων τζιχαντιστικών ομάδων. Αλλά το μόνο που μπορεί να καταφέρει η προσπάθεια για την κατάργηση του κυρίαρχου πολιτικού ισλαμιστικού κινήματος της Αιγύπτου είναι να οδηγήσει τους αναποφάσιστους οπαδούς προς τις πιο εξτρεμιστικές οργανώσεις. Ο πρώην συντονιστής για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας του State Department των ΗΠΑ έγραψε πρόσφατα ότι η στροφή της αιγυπτιακής κυβέρνησης κατά της Μουσουλμανικής Αδελφότητας ήταν ένα «μοιραίο λάθος» που θα έκανε τη βία, «τη λογική επιλογή για τους ουδέτερους».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες εξωτερικές δυνάμεις δεν πρέπει να κάνουν το λάθος να πιστέψουν ότι η παρούσα πορεία της Αιγύπτου μπορεί να οδηγήσει στη σταθερότητα ή σε μια υπεύθυνη κυβέρνηση. Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, από το σημερινό καθεστώς φαίνεται να λείπει το όποιο μακροχρόνιο πολιτικό όραμα για τη χώρα. Η προσέγγισή του, που δίνει πρωταρχική σημασία στην ασφάλεια, είναι πιθανόν να αποδειχτεί αυτοκαταστροφική, ακόμη και με τους δικού της όρους, οδηγώντας σε μια κλιμάκωση της βίας. Είναι αδύνατο να υπάρξει ουσιαστική μεταρρύθμιση των κρατικών θεσμών, υπό τις παρούσες συνθήκες και είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι τα πιεστικά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της Αιγύπτου μπορούν να αντιμετωπιστούν από μια κυβέρνηση που είναι αποφασισμένη να αποκλείσει από τη δημόσια ζωή ένα βαθιά ριζωμένο θρησκευτικό και κοινωνικό κίνημα.
Η απαίτηση του κοινού για κοινωνική δικαιοσύνη, οικονομικές ευκαιρίες και ένα κράτος που δεν καταπιέζει τους πολίτες του παραμένει ζωντανή στην Αίγυπτο. Η παρούσα καταστολή μπορεί να αποδειχθεί μη βιώσιμη. Αλλά, όπως μου είπε πρόσφατα ένας έμπειρος Αιγύπτιος διπλωμάτης, «τα πράγματα είναι πιθανό να χειροτερέψουν πριν καλυτερεύσουν».
Του Anthony Dworkin
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ:http://ecfr.eu/content/entry/commentary_a_new_constitution_will_not_solve_egypts_problems236
ΑΠΟΔΟΣΗ:www.capital.gr
Οι αιγυπτιακές αρχές κάνουν ό, τι μπορούν για να εξασφαλίσουν ότι τόσο η προσέλευση στις κάλπες όσο και το ποσοστό με το οποίο θα εγκρίνουν οι ψηφοφόροι το προσχέδιο του Συντάγματος θα ξεπεράσει το σύνολο των ποσοστών με τα οποία είχε υπερψηφιστεί το προσχέδιο του συντάγματος υπό την προεδρία του Morsi στο τέλος του 2012 (τα ποσοστά αυτά ήταν 33% προσέλευση και 64% ψήφους υπέρ). Αυτές οι προσπάθειες, προφανώς, αποσκοπούν και στο να αποτρέψουν την οποιαδήποτε εκστρατεία της αντιπολίτευσης κατά του Συντάγματος. Σύμφωνα με την Ισχυρή Αίγυπτο, κόμμα που ίδρυσε ο ανεξάρτητος ισλαμιστής Abdel Moneim Aboul Fotouh, τρία από τα μέλη της συνελήφθησαν στις 7 Ιανουαρίου, ενώ, μοίραζαν αφίσες στο κέντρο του Καΐρου καλώντας τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν «όχι» στο δημοψήφισμα. Στην παρούσα φάση στην Αίγυπτο, με το κοινό να διακατέχεται από μια ισχυρή λαϊκιστική-εθνικιστική νοοτροπία, με τα μέσα ενημέρωσης να επαναλαμβάνουν, σε μεγάλο βαθμό, τη γραμμή της κυβέρνησης, καθώς και με την επίσημη μισαλλοδοξία για τυχόν επικριτικές φωνές, είναι, απλώς, αδύνατη η διεξαγωγή μιας εκστρατείας κατά του προσχεδίου Συντάγματος.
Σε κάθε περίπτωση, η αντιπολίτευση στο σύνταγμα από μια χούφτα κοσμικών και φιλελεύθερων κομμάτων που είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους ήταν πάντα απίθανο να είναι ένας αποφασιστικός παράγοντας, δεδομένης της περιορισμένης υποστήριξης που διαθέτουν σήμερα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η Μουσουλμανική Αδελφότητα εξακολουθεί να τυγχάνει αρκετής υποστήριξης, για να επηρεάσει την ψηφοφορία. Πράγματι, το βασικό θέμα για το οποίο ψηφίζει στην ουσία η Αίγυπτος είναι για το πόσο είναι προετοιμασμένη να υιοθετήσει μια νέα πολιτική τάξη, από την οποία η Αδελφότητα αποκλείεται συστηματικά.
Το σύνταγμα παρουσιάζεται ρητά ως η κορύφωση μιας υβριδικής επανάστασης της «25ης Γενάρη-30ης Ιούνη», που συνδέει την εξέγερση εναντίον του πρώην προέδρου Mubarak το 2011 με τις μαζικές διαδηλώσεις κατά του Morsi το περασμένο καλοκαίρι. Και το δημοψήφισμα έρχεται σε μια στιγμή που η Μουσουλμανική Αδελφότητα αντιμετωπίζει ίσως τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας της, αφού η κυβέρνηση την ανακήρυξε ως τρομοκρατική ομάδα, με προφανή σκοπό να την εξαφανίσει ως οργάνωση.
Η επίσημη θέση της Αδελφότητας είναι ότι θα μποϊκοτάρει την ψηφοφορία. Αρκετοί πολίτες που διάκεινται φιλικά προς την οργάνωση πιστεύουν ότι θα προσπαθήσει να διοργανώσει μια σειρά διαδηλώσεων, κατά την διάρκεια της ψηφοφορίας, για να δώσει έμφαση στην απόρριψη του «οδικού χάρτη» και να αποθαρρύνει τους ψηφοφόρους να προσέλθουν στις κάλπες. Παρά την κλιμακούμενη καταστολή κατά της οργάνωσης, οι υποστηρικτές της Μουσουλμανικής Αδελφότητας συνέχισαν να διοργανώνουν σταθερά μια σειρά από διαμαρτυρίες, έχοντας, συχνά ορμητήριο τις πανεπιστημιουπόλεις. Ενώ η Αδελφότητα συνεχίζει να απορρίπτει κάθε ιδέα ένοπλης δράσης, οι διαμαρτυρίες της διακρίνονται από μια σταθερή αύξηση του επιπέδου της βίας, καθώς οι υποστηρικτές της απαντούν στις δυνάμεις ασφαλείας με βόμβες μολότωφ και πέτρες.
Είναι προφανές ότι εδώ και καιρό οι αρχές στην Αίγυπτο έχουν επικεντρώσει τις προσπάθειές τους για την εξασφάλιση της ομαλής διεξαγωγής της ψηφοφορίας και την ισχυρή υποστήριξη του πολιτικού τους συμβιβασμού στο δημοψήφισμα. Αλλά ακόμα και αν πετύχουν, οι διαιρέσεις και οι εντάσεις της Αιγύπτου δεν θα εξαφανιστούν. Στην Αίγυπτο δεν μπορεί να οικοδομηθεί ένα δημοκρατικό και συναινετικό πολιτικό σύστημα, χωρίς να προσφερθεί στη Μουσουλμανική Αδελφότητα ένας πολιτικός ρόλος και να επιτραπεί χώρος στην πολιτική σκηνή για την υπεύθυνη αντιπολίτευση, καθώς και για έναν Τύπο που μπορεί να ασκήσει κριτική και την κοινωνία των πολιτών. Παραμένει ασαφές εάν η λεγόμενη «εκκαθαριστική» φατρία εντός της κυβερνητικής ελίτ πιστεύει πραγματικά ότι μπορεί να εξαλείψει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, αλλά οι περισσότεροι παρατηρητές είναι πεπεισμένοι ότι αυτή η προσπάθεια είναι καταδικασμένη να αποτύχει και θα οδηγήσει μόνο σε περαιτέρω αναταραχή.
Εν τω μεταξύ, η Αίγυπτος αντιμετωπίζει μια πραγματική απειλή για την ασφάλειά της από τις ένοπλες τζιχαντιστικές ομάδες, που έχουν έδρα το Σινά, ιδίως την Ansar Bait al-Maqdis, η οποία ανέλαβε την ευθύνη για τη φονική επίθεση σε αστυνομικό τμήμα στα μέσα Δεκεμβρίου και για σειρά άλλων επιθέσεων. Παρά το γεγονός ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση κατηγορεί την Μουσουλμανική Αδελφότητα για τρομοκρατία, οι περισσότεροι παρατηρητές πιστεύουν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας γνωρίζουν πως δεν υπάρχουν άμεσοι δεσμοί μεταξύ της Αδελφότητας και των ένοπλων τζιχαντιστικών ομάδων. Αλλά το μόνο που μπορεί να καταφέρει η προσπάθεια για την κατάργηση του κυρίαρχου πολιτικού ισλαμιστικού κινήματος της Αιγύπτου είναι να οδηγήσει τους αναποφάσιστους οπαδούς προς τις πιο εξτρεμιστικές οργανώσεις. Ο πρώην συντονιστής για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας του State Department των ΗΠΑ έγραψε πρόσφατα ότι η στροφή της αιγυπτιακής κυβέρνησης κατά της Μουσουλμανικής Αδελφότητας ήταν ένα «μοιραίο λάθος» που θα έκανε τη βία, «τη λογική επιλογή για τους ουδέτερους».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες εξωτερικές δυνάμεις δεν πρέπει να κάνουν το λάθος να πιστέψουν ότι η παρούσα πορεία της Αιγύπτου μπορεί να οδηγήσει στη σταθερότητα ή σε μια υπεύθυνη κυβέρνηση. Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, από το σημερινό καθεστώς φαίνεται να λείπει το όποιο μακροχρόνιο πολιτικό όραμα για τη χώρα. Η προσέγγισή του, που δίνει πρωταρχική σημασία στην ασφάλεια, είναι πιθανόν να αποδειχτεί αυτοκαταστροφική, ακόμη και με τους δικού της όρους, οδηγώντας σε μια κλιμάκωση της βίας. Είναι αδύνατο να υπάρξει ουσιαστική μεταρρύθμιση των κρατικών θεσμών, υπό τις παρούσες συνθήκες και είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι τα πιεστικά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της Αιγύπτου μπορούν να αντιμετωπιστούν από μια κυβέρνηση που είναι αποφασισμένη να αποκλείσει από τη δημόσια ζωή ένα βαθιά ριζωμένο θρησκευτικό και κοινωνικό κίνημα.
Η απαίτηση του κοινού για κοινωνική δικαιοσύνη, οικονομικές ευκαιρίες και ένα κράτος που δεν καταπιέζει τους πολίτες του παραμένει ζωντανή στην Αίγυπτο. Η παρούσα καταστολή μπορεί να αποδειχθεί μη βιώσιμη. Αλλά, όπως μου είπε πρόσφατα ένας έμπειρος Αιγύπτιος διπλωμάτης, «τα πράγματα είναι πιθανό να χειροτερέψουν πριν καλυτερεύσουν».
Του Anthony Dworkin
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ:http://ecfr.eu/content/entry/commentary_a_new_constitution_will_not_solve_egypts_problems236
ΑΠΟΔΟΣΗ:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου