Ρουμανία 2015: 3 χώρες σε μία

Η εθνική εορτή των Ρουμάνων είναι η 1η Δεκεμβρίου του 1918, όταν για πρώτη φορά ενώθηκε η Βλαχία (Ολτένια), η Τρανσυλβανία και η Μολδαβία και σχημάτισαν τη Ρουμανία. Η χώρα πήρε τη σημερινή της μορφή πριν από 97 περίπου χρόνια και ας έχασε κάποια εδάφη το 1945. Από την πρώτη μέρα της ένωσης οι οικονομικές και κοινωνικές διαφορές δεν έλειψαν ποτέ, όμως μέχρι την έλευση του κομμουνισμού η χώρα αυτή ήταν ταυτόχρονα ο σιτοβολώνας της Ευρώπης (η παγκόσμια αγορά σιτηρών είχε έδρα τη Βραϊλα) και σημαντική βιομηχανική δύναμη. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι σχεδόν οι Έλληνες ευεργέτες, Αβέρωφ, Σίνας κλπ, έγιναν πλούσιοι ως έμποροι, βιομήχανοι ή πλοιοκτήτες στη Ρουμανία.

Σήμερα η Ρουμανία διατηρεί την ιδιαιτερότητα των 3 «χωρών» σε μία, όμως με άλλα δεδομένα και χαρακτηριστικά. Στο μεγαλύτερο κράτος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης συναντούμε 3 διαφορετικές «χώρες» που συνυπάρχουν συνθέτοντας μία χώρα με πολλές ανισότητες, αλλά και μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον. Έτσι, εν έτει 2015 υπάρχουν:

1. Η Ρουμανία που προσομοιάζει στην προ κρίσης Ελλάδα (περίπου 6 – 8 εκατ. πληθυσμός)

2. Η Ρουμανία που είναι πολύ πίσω (περίπου 12 – 14 εκατ. πληθυσμός)

3. Η Ρουμανία της ομογένειας (περίπου 5 εκατ. πληθυσμός)

Για να τις δούμε όμως αναλυτικά...

1. Η Ρουμανία που προσομοιάζει στην Ελλάδα
Μία «χώρα» με 6 – 8 εκ κατοίκους συνυπάρχει στη Ρουμανία. Η «χώρα» αυτή έχει κατοίκους μορφωμένους με πτυχία και αρκετές γλώσσες. Η ανεργία είναι στο 2 – 3% στις μεγάλες πόλεις, το ΑΕΠ συγκεκριμένων νομών τρέχει με μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης και οι μισθοί αυξάνονται (πχ στον κλάδο της πληροφορικής, που έχει ήδη 250.000 άμεσα εργαζομένους, ενώ αναμένεται να φτάσει τις 400.000 – 450.000 ως το 2020).

Έδρα του 80 – 85% όλων των πολυεθνικών που μπήκαν στη ΝΕ Ευρώπη από το 2004 και μετά, με βιομηχανικές περιοχές που έχουν 100% πληρότητα και μία πόλη (Caran Sebes) που συγκεντρώνει στα όριά της επενδύσεις 2 δις Ευρώ (!), η χώρα αυτή έχει προλάβει να αποκτήσει πλούσιους, εύπορους, επιχειρηματίες, υπαλλήλους πολυεθνικών, τραπεζικούς, μεσαία τάξη και μικρομεσαίους, σε μία διαστρωμάτωση αντίστοιχη με της Ελλάδας πριν την κρίση.

Ο μέσος μισθός στο Βουκουρέστι είναι 500 Ευρώ / μήνα, αλλά με δεδομένο ότι η ανεργία είναι κάτω του 2% και η «αδήλωτη οικονομία» υπολογίζεται επίσημα σε 30 – 40% της δηλωμένης, τα διαθέσιμα εισοδήματα είναι σημαντικά. Τα Malls στη Ρουμανία είναι πολλαπλάσια από αυτά στην Ελλάδα και η κατανάλωση ανεβαίνει πλέον σημαντικά. Περίπου 20% των ανθρώπων με χρήματα έχουν αποκτήσει καινούριο σπίτι και οι ανάγκες που υπάρχουν θα χρειαστούν 20 – 25 χρόνια για να καλυφθούν.

Ο στόχος της Κυβέρνησης είναι να διπλασιάσει το ΑΕΠ της χώρας συνολικά στα επόμενα 10 χρόνια, αλλά ακόμη και αν αυτό δεν επιτευχθεί, εκτιμάται πως το ΑΕΠ της Ρουμανίας που προσομοιάζει με Ελλάδα θα αυξηθεί τόσο, ίσως και παραπάνω.

2. Η Ρουμανία που είναι πολύ πίσω
Την ώρα που μία «χώρα» τρέχει, μία άλλη δεν ακολουθεί με τον ίδιο ρυθμό. Ο λόγος για τη «Ρουμανία που είναι πολύ πίσω», χαρακτηριστικό παράδειγμα των ανισοτήτων. Περισσότεροι από τους μισούς Ρουμάνους είτε ζουν στην ύπαιθρο σε κακές συνθήκες διαβίωσης, είτε στις μεγάλες πόλεις και δουλεύουν για χαμηλούς μισθούς (250 – 400 Ευρώ / μήνα).

Συνήθως όταν ακούμε ανθρώπους να περιγράφουν με άσχημα λόγια την κατάσταση στη χώρα, αναφέρονται σε αυτό το κομμάτι της, τα φτωχά χωριά κλπ. Η ανεργία σε αυτό το τμήμα της Ρουμανίας είναι κοντά στο 10% και ο πληθυσμός ζει από την καλλιέργεια των μικρών χωραφιών του (με πρωτόγονα μέσα), τα επιδόματα και τις άλλες κρατικές ενισχύσεις.

Η κατάσταση βελτιώνεται χρόνο με τον χρόνο και πολλοί είναι αυτοί που λένε ότι ακριβώς η άνοδος του βιοτικού επιπέδου ενός μεγάλου τμήματος αυτής της «χώρας» θα αποτελέσει το καύσιμο για τη συνεχή ανάπτυξη της Ρουμανίας, όπως έγινε με την Ελλάδα και όλες τις άλλες μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες.

3. Η Ρουμανία της ομογένειας
«Η δεύτερη μεγαλύτερη ρουμανική πόλη είναι η Μαδρίτη με τα περίχωρά της. Πάνω από 600.000 Ρουμάνοι ζουν εκεί» υποστηρίζουν όσοι ξέρουν. Συνολικά περίπου 5 εκ πολίτες μετανάστευσαν, οι περισσότεροι κυρίως μετά το 2000. Το ίδιο ισχύει για τη Ρώμη, το Παρίσι και άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις ενώ στον Καναδά συναντάμε πάνω από 400.000 Ρουμάνους.

Το 2013 όλοι αυτοί έστειλαν πίσω στη χώρα εμβάσματα αξίας 3,6 δις δολλαρίων, περίπου 1,5 – 1,7% του ΑΕΠ εκείνη τη χρονιά. Πριν την κρίση το ποσό αυτό ήταν διπλάσιο και φαίνεται ότι βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την οικονομική κατάσταση στις χώρες που ζουν. Σχεδόν όλα όσα ξέρουμε για τους δικούς μας μετανάστες, ισχύουν και εδώ. Μαζεύουν χρήματα και στέλνουν πίσω στις οικογένειές τους, όταν κερδίζουν περισσότερα αμέσως αγοράζουν ακίνητα, έρχονται το καλοκαίρι και τις γιορτές για διακοπές κλπ.

Ποια «χώρα» μας ενδιαφέρει να επενδύσουμε
Η βάση των 6 – 8 εκ πολιτών με σημαντικό διαθέσιμο εισόδημα για κατανάλωση και χωρίς μεγάλα δάνεια προς εξυπηρέτηση είναι σίγουρα η προτεραιότητα για κάθε εταιρία ή ιδιώτη που θέλει να επενδύσει στη χώρα στο εμπόριο ή τα ακίνητα. Οι υπόλοιποι πολίτες μπορούν να ανταποκριθούν μόνο σε προϊόντα ιδιαίτερα προσιτού κόστους.

Η Ρουμανία σίγουρα δεν αποτελεί παράδεισο. Έχει και αυτή τα θέματά της, αλλά είναι σαφές ότι βρίσκεται σε άνοδο. Με το 30 – 40% της χώρας να εκτιμάται ότι παράγει περίπου το 60 – 70% του ΑΕΠ και να είναι συγκεντρωμένο στα μεγάλα αστικά κέντρα, ένας προσεκτικός επενδυτής μπορεί να βρει ενδιαφέρουσες προοπτικές.

ΥΓ.1. Τα βασικά οικονομικά δεδομένα της Ρουμανίας και το νέο πακέτο φορολογικών ελαφρύνσεων που θα ισχύσει από το 2016

ΥΓ.2. Το άρθρο αυτό δεν είναι πολιτικό και δεν εξετάζει αν είναι καλή ή κακή η κοινωνική διαστρωμάτωση της Ρουμανίας. Αποδέχεται την πραγματικότητα και το ενδιαφέρον επικεντρώνεται του στην οικονομική πλευρά του θέματος

ΥΓ.2. Η θεώρηση του υπογράφοντος είναι ότι η Ρουμανία και η Βαλκανική ζώνη γενικότερα αποτελούν τη φυσική οικονομική ενδοχώρα του Ελληνισμού για εκατοντάδες χρόνια.

Πηγές:
1. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ρουμανίας (www.ins.ro)
2. Παγκόσμια Τράπεζα
3. www.hotnews.ro
4. www.romania-insider.com
5. www.wall-street.ro

Του Ηλία Παπαγεωργιάδη

* Ο κ. Ηλίας Παπαγεωργιάδης είναι Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομάζας - Βιοαερίου Ρουμανίας (www.arbio.ro) και διευθύνων σύμβουλος του More Group of Companies
ilias@more-group.eu

Πηγή:www.capital.gr