Στις 16 Φεβρουαρίου, ο Πρόεδρος της Αρμενίας Serzh Sargsyan προσέφυγε στον Galust Saakyan, τον Πρόεδρο της Εθνικής Συνέλευσης, για να ακυρώσει τα διμερή πρωτόκολλα Αρμενίας-Τουρκίας που υπεγράφησαν στη Ζυρίχη στις 10 Οκτωβρίου 2009. Ένα προϊόν της λεγόμενης «διπλωματίας του ποδοσφαίρου», τα πρωτόκολλα είχαν συμφωνηθεί στο πλαίσιο των μετατοπιζομένων γεωπολιτικών πραγματικοτήτων στον Καύκασο στον απόηχο του Ρωσο-Γεωργιανού πολέμου του 2008.
Αν και κάποιοι θεωρούσαν ότι αυτό είναι ένα κρίσιμο ορόσημο στις σχέσεις μεταξύ της Άγκυρας και του Ερεβάν, λίγοι πίστευαν ότι συνεπάγεται μια σημαντική εξέλιξη σε τοπικό επίπεδο. Εάν εφαρμοζόταν πλήρως, τα πρωτόκολλα θα μπορούσαν να δημιουργήσουν πολλά υποσχόμενες οικονομικές ευκαιρίες για την Αρμενία. Για την Τουρκία, θα μπορούσαν να είχαν αυξήσει τις ευκαιρίες για περιφερειακή εμπλοκή. Επιπλέον, θα μπορούσαν να διευκολύνουν στην μείωση της ιστορικής έντασης που χρονολογείται από το 1915, τη χρονιά της Αρμενικής Γενοκτονίας, που εξακολουθεί να προκαλεί ένταση στη σχέση Αρμενίας-Τουρκίας.
Ωστόσο, το έγγραφο ήταν νεκρό από την αρχή για δύο από τους κύριους ενδιαφερόμενους της συμφωνίας: την Αρμενική διασπορά και την εκλογική περιφέρεια του Αζερμπαϊτζάν στην Τουρκία. Τελικά, αυτοί οι παράγοντες διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην παρεμπόδιση της επικύρωσης των πρωτοκόλλων.
Ως εκ τούτου, η απόφαση του Sargsyan δεν αποτέλεσε έκπληξη για πολλούς από τους παρατηρητές της περιοχής. Θα ήταν δύσκολο να ισχυριστεί κάποιος ότι η κίνηση αυτή εκτροχίασε «τη διαδικασία ομαλοποίησης», καθώς υπήρχαν ελάχιστα για να εκτροχιαστούν. Στην ουσία, η απόφαση εσωτερικά δικαιολογείται με τρεις τρόπους.
Πρώτον, ο Πρόεδρος Sargsyan έπρεπε να σηματοδοτήσει την εκατονταετηρίδα από την Γενοκτονία των Αρμενίων, η επέτειος της οποίας είναι στις 24 Απριλίου, με μια αποφασιστική πολιτική χειρονομία. Η κίνηση υποτίθεται ότι θα προωθήσει δύο στόχους: να δοθεί έμφαση στην τραγωδία για τους Αρμένιους, κερδίζοντας έτσι την εσωτερική υποστήριξη και να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο για τις διμερείς σχέσεις, πολιτικοποιημένες ή όχι. Το επιχείρημα αυτό κατετέθη, υπό διαφορετικές συνθήκες, από μια πλειοψηφία των εμπειρογνωμόνων στην Αρμενία, καθώς και στην Τουρκία, όπου οι ειδήμονες ανέμεναν «μια χαλάστρα από την Αρμενία την παραμονή της επετείου».
Δεύτερον, ο Sargsyan αντιμετωπίζει την ντόπια αντιπολίτευση αποτελούμενη από μια ποικιλία πολιτικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων και των πρώην συμμάχων του. Ως εκ τούτου, αναφέροντας το πιο σημαντικό μέρος της ιστορικής μνήμης της Αρμενίας ήταν ένας εύκολος τρόπος για να κερδίσει πόντους με όλες τις ντόπιες εκλογικές περιφέρειες.
Τέλος, η κίνηση του προέδρου βοήθησε να εξευμενίσει ένα σοβαρό παίκτη στην αρμενική πολιτική: την διασπορά. Κέρδισε την υποστήριξη παρουσιάζοντας τον εαυτό του όχι μόνον ως τον πρόεδρο της χώρας, αλλά ως τον ηγέτη όλων των Αρμενίων.
Μια χώρα που θα πρέπει να είναι προσεκτική για το μέλλον Αρμενο-Τουρκικών σχέσεων είναι η Ρωσία. Πρόσφατα, η Μόσχα έχει αναθερμάνει τις σχέσεις της με την Άγκυρα, βλέποντας την δέκατη όγδοη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου ως μία σημαντική εταίρο στη «νέα πολιτική πραγματικότητα» με τη Δύση. Την ίδια στιγμή, το Κρεμλίνο θεωρεί την Αρμενία ως μια κρίσιμη και, σε αυτό το σημείο, μοναδική σύμμαχο στο Νότιο Καύκασο. Χρειάστηκαν μεγάλοι διπλωματικοί ελιγμοί, καθώς και μια σειρά από εγγυήσεις για την ασφάλεια και οικονομικά δέλεαρ για να προσελκύσει το Ερεβάν στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση. Η πρόσφατη τραγωδία στο Γκιουμρί έκανε τμήματα της Αρμενικής κοινωνίας να αναρωτιούνται για τη σημασία της Ρωσίας ως μιας συμμάχου για την Αρμενία, γεγονός που έχει δημιουργήσει ανησυχίες στο Ρωσικό κοινό σχετικά με την πίστη του Ερεβάν.
Αρκετοί αναλυτές ήλπιζαν ότι θα υπάρξει κάποιου είδους συμφωνία που σχεδιάστηκε για να προωθήσει την Αρμενο-Τουρκική σχέση. Ωστόσο, σε περίπτωση που η σχέση περάσει σε μια μεγαλύτερη εχθρότητα, μπορεί να δημιουργήσει μεγαλύτερα κύματα σε ολόκληρη την περιοχή και να απαιτήσει δύσκολες επιλογές από τις γειτονικές πρωτεύουσες. Από την άποψη αυτή, η επιδείνωση της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ θα μπορούσε να τροφοδοτήσει μεγαλύτερη εχθρότητα. Σε ένα τέτοιο εύθραυστο πλαίσιο, οποιαδήποτε κίνηση κάνει η Ρωσία θα είναι κάτω από αυξημένη επιτήρηση. Όχι μόνο θα πρέπει η Ρωσία να είναι προσεκτική με τη δημόσια ρητορική της που συχνά βλάπτει την εικόνα του Κρεμλίνου, θα πρέπει επίσης να αρχίσει να διατυπώνει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική που θα μπορούσε να παντρέψει τα δικά της συμφέροντα με τις δύο σημαντικές χώρες την Τουρκία και και την Αρμενία.
Του Maxim Suchkov
ΑΠΟΔΟΣΗ:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου