Η πρόταση να παραδώσει η Συρία τα χημικά της όπλα σε διεθνείς παρατηρητές είναι μια πολύ θετική εξέλιξη. Πρώτα από όλα, ίσως αποτρέψει την αμερικανική επίθεση εναντίον της Συρίας, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε απρόβλεπτες συνέπειες. Δεύτερον, επιτρέπει στη Ρωσία και στις ΗΠΑ να βρούν τελικά κάποιο κοινό έδαφος- τουλάχιστον στο θέμα της αποτροπής της χρήσης χημικών όπλων. Επομένως, παρά το γεγονός ότι η πρακτική υλοποίηση της πρότασης είναι πολύ σύνθετη και δαπανηρή, είναι ξεκάθαρα ένα ευπρόσδεκτο βήμα από διπλωματική άποψη.
Η ιδέα του να τεθούν τα χημικά όπλα της Συρίας υπό διεθνή έλεγχο, αρχικά προτάθηκε από τους Αμερικανούς. Στη διάρκεια της επίσκεψής του στη Συρία, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, John Kerry, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να απέχουν ή να αναβάλλουν μια επίθεση εναντίον της Συρίας, εάν υπήρχε εγγύηση ότι τα χημικά όπλα θα τεθούν υπό έλεγχο και δεν θα χρησιμοποιηθούν ξανά. Η ρωσική πλευρά συμπλήρωσε αυτή την ιδέα με μια πρόταση να μην ελεγχθούν απλώς τα όλα, αλλά να καταστραφούν και η Συρία να υπογράψει τη Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα (αυτή τη στιγμή είναι από τα λίγα κράτη που δεν το έχουν πράξει). Έτσι, η τρέχουσα πρωτοβουλία είναι μια κοινή δημιουργία.
Πολλοί Ρώσοι θεωρούν ότι η κυβέρνηση Obama είναι πρόθυμη να βρει ένα πρόσχημα για να επιτεθεί στη Συρία. Ωστόσο, αυτή η πεποίθηση είναι εντελώς εκτός βάσης. Έχοντας τελειώσει δύο πολέμους, ο Obama και η κυβέρνησή του σίγουρα δεν θέλουν να ξεκινήσουν έναν τρίτο. Αντιλαμβάνονται ότι μια επίθεση εναντίον της Συρίας θα προκαλέσει μια απάντηση από άλλα κράτη, ιδίως το Ιράν, το οποίο είναι πιθανό να στείλει το στρατό της στη Συρία ως αντίδραση στην αμερικανική εμπλοκή στη συριακή σύγκρουση. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να εξεταστεί και μια επίθεση στο Ιράν. Και οι Αμερικανοί έχουν αρκετά προβλήματα ήδη έτσι όπως είναι –είναι ακόμη αβέβαιο ποιες θα είναι οι συνέπειες από τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Δεν υπάρχει πραγματικά τίποτα χειρότερο για τους Αμερικανούς από το να εμπλακούν στον πόλεμο στη Συρία. Ο Obama αντιστέκεται σε αυτό όσο μπορεί, αλλά πιέζει από τα «γεράκια» της εξωτερικής πολιτικής, και ενέδωσε δηλώνοντας ότι προετοιμάζεται να εξουσιοδοτήσει μια στρατιωτική επίθεση εναντίον της Συρίας.
Νομίζω ότι ήταν ένα σοβαρό λάθος από την πλευρά του, καθώς δεν έχει τίποτα να χάσει, από τη στιγμή που δεν πρόκειται να επανεκλεγεί. Δεν σχεδιάζει, όπως μερικοί άλλοι ηγέτες, να είναι υποψήφιος για άλλη μία τετραετία. Επομένως, θα μπορούσε απλώς να πει «έχω τελειώσει δύο πολέμους και δεν θα ξεκινήσω έναν τρίτο. Θα τηρήσω το διεθνές δίκαιο και τα προνόμια του Συμβουλίου Ασφαλείας και δεν θα χρησιμοποιήσω βία μέχρι η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών να αποφασίσει ποια πλευρά έκανε χρήση χημικών όπλων». Το να εμπλακεί σε ένα νέο πόλεμο σε αυτό το σημείο θα σήμαινε ότι διαγράφει όλα τα επιτεύγματα των τελευταίων ετών και ότι ουσιαστικά επιστρέφει στις πολιτικές Bush που είχαν οδηγήσει τη χώρα σε μια άνευ προηγουμένου διεθνή και εγχώρια οικονομική κρίση. Τώρα, παρά την εσφαλμένη απόφαση της κυβέρνησης Obama για το ότι ετοιμάζεται να ξεκινήσει στρατιωτική επίθεση, μια πραγματική ευκαιρία να την αποφύγει, έχει κάνει την εμφάνισή της.
Ωστόσο, θα πρέπει να θυμάται κανείς ότι η ανακάλυψη, σφράγιση και στη συνέχεια καταστροφή των χημικών όπλων στη Συρία, θα απαιτήσει τη συνεργασία του Bashar al-Assad, καθώς κανένας άλλος παρά μόνο αυτός μπορεί να συνεργαστεί σε αυτό το ζήτημα. Τότε οι Αμερικανοί πρέπει να αναγνωρίσουν τον Assad και να εγκαταλείψουν τα αιτήματά τους για την απομάκρυνσή του. Άλλη μία προϋπόθεση για την επιτυχή εφαρμογή της πρότασης είναι τουλάχιστον μια κατάπαυση πυρός. Είναι μια εξαιρετικά περίπλοκη και επικίνδυνη επιχείρηση. Ακόμη και η Ρωσία έχει αντιμετωπίσει τεράστιες προκλήσεις στη δική της περιοχή καταστρέφοντας τα δικά της χημικά όπλα σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα που υπέγραψε. Εκτός αυτού, η υπογραφή της Σύμβασης από τον Assad και η επικύρωσή της από το κοινοβούλιο ουσιαστικά θα νομιμοποιούσε το συριακό καθεστώς. Η Ρωσία δεν έχει πρόβλημα με αυτό αλλά είναι ένα πολύ ευαίσθητο ζήτημα για τη Δύση. Φαίνεται ωστόσο ότι παρόλες τις προκλήσεις που εμπεριέχει η διαδικασία, η πρόταση να τεθούν τα χημικά όπλα του συριακού καθεστώτος σε διεθνή έλεγχο, προσφέρει προοπτικές για το μέλλον. Και μόνο το γεγονός ότι οι Αμερικανοί δήλωσαν ότι είναι έτοιμοι να συζητήσουν αυτή τη δυνατότητα, υποδηλώνει ότι τώρα είναι προετοιμασμένοι να αλλάξουν την πολιτική τους, από τη στιγμή που η στρατιωτική παρέμβαση δεν θα αποφέρει θετικά αποτελέσματα από κάθε πιθανή πτυχή.
Του Alexei Arbatov
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ:http://carnegie.ru/eurasiaoutlook/?fa=52945
ΑΠΟΔΟΣΗ:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου