Για δεύτερη φορά μέσα σε εννέα χρόνια, διαδηλωτές κατά τού καθεστώτος έχουν γεμίσει τους δρόμους τής Ουκρανίας. Αλλά τώρα, το διακύβευμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει γίνει πιο σημαντικό. Η τελευταία πολιτική αναταραχή στην Ουκρανία, την οποία οι φιλοευρωπαίοι διαδηλωτές αποκαλούν ως Ευρωεπανάσταση, ξεκίνησε στα τέλη Νοεμβρίου, όταν ο πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς απέρριψε μια πολυαναμενόμενη συμφωνία που θα ενίσχυε τους πολιτικούς και εμπορικούς δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι διαδηλώσεις διογκώθηκαν αφότου τα ΜΑΤ επιτέθηκαν βάναυσα στις 30 Νοεμβρίου σε διαδηλωτές που είχαν στρατοπεδεύσει στην πλατεία Ανεξαρτησίας, στην περιοχή τής Πορτοκαλί Επανάστασης του 2004. Μέσα σε μια εβδομάδα, μαζικές διαδηλώσεις που απαιτούσαν την παραίτηση του Γιανουκόβιτς εξαπλώθηκαν σε όλη την χώρα. Αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες διαδήλωσαν στο Κίεβο, ενώ οι ως επί το πλείστον νεαροί ακτιβιστές έστησαν οδοφράγματα γύρω από κυβερνητικά κτίρια και γκρέμισαν ένα άγαλμα του Λένιν.
Συλλαλητήριο από υποστηρικτές τής ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης στο Maidan Nezalezhnosti ή Πλατεία Ανεξαρτησίας, στο κέντρο τού Κιέβου, στις 8 Δεκεμβρίου 2013. (Gleb Garanich / Courtesy Reuters)
Ο Mykola Azarov, ο πρωθυπουργός τής Ουκρανίας, αποκάλεσε τους ειρηνικούς διαδηλωτές στο Κίεβο «ναζί» και συνέκρινε την ανατροπή τού αγάλματος με την καταστροφή που επέφεραν οι Ταλιμπάν στους γιγαντιαίους Βούδες τού Μπαμιγιάν, στο Αφγανιστάν το 2001. Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, εν τω μεταξύ, επαίνεσε τους «νέους στους δρόμους τής Ουκρανίας» επειδή «γράφουν μια νέα ιστορία στην Ευρώπη». Το σύνθημα των διαδηλωτών (« Η Ουκρανία είναι η Ευρώπη!») σημαίνει πολύ περισσότερα από μια επιθυμία ένταξης στην ΕΕ . Γι’ αυτούς, όπως και για τους περισσότερους Ουκρανούς, η Ευρώπη είναι ένα σύμβολο δημοκρατίας, εθνικής αξιοπρέπειας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθερίας – στα οποία αντιτίθεται, όπως ορθά πιστεύουν, το καθεστώς Γιανουκόβιτς.
Παρά το γεγονός ότι μεγάλο μέρος τού κόσμου έχει επικεντρωθεί στις διαδηλώσεις στο Κίεβο, η δυσαρέσκεια κατά τού καθεστώτος ουδόλως περιορίζεται στην πρωτεύουσα. Κανάλια τής αντιπολίτευσης, ιστοσελίδες και social media μεταδίδουν συνεχώς από την πλατεία Ανεξαρτησίας ή αλλιώς «Euromaidan» (Ευρωπλατεία, στα ουκρανικά), παρέχοντας ακριβείς πληροφορίες και ανατρέποντας τις πληροφορίες από τα κρατικά ελεγχόμενα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τις ρωσικές πηγές. Αρκετοί δημοσιογράφοι μέχρι που παραιτήθηκαν από το «Πρώτο Εθνικό» τηλεοπτικό κανάλι τής Ουκρανίας σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Έως και 50.000 Ουκρανοί έχουν επανειλημμένα διαδηλώσει στο Lviv, όπου οι αστυνομικές μονάδες τής ελίτ τής αστυνομίας, «Berkut», εύστοχα αρνήθηκαν να παρέμβουν. Στα δυτικά, οι φιλοευρωπαίοι αξιωματούχοι που διοικούν τις επαρχίες Ivano-Frankivsk, Lviv, Ternopil και Volyn ουσιαστικά έχουν ξεφύγει από τον έλεγχο του καθεστώτος.
Διαδηλώσεις ξέσπασαν ακόμη και στο νότο και στα ανατολικά τής χώρας, από μακρού χρόνου οι έδρες τής παραδοσιακής βάσης στήριξης του Γιανουκόβιτς. Διαισθανόμενο τον κίνδυνο, το κυβερνών Κόμμα των Περιφερειών συγκάλεσε συσκέψεις έκτακτης ανάγκης σε δύο πρώην ήρεμες ανατολικές πόλεις, τις Kharkiv και Luhansk, προκειμένου να καταπνίξει εν τη γενέσει τους τα τοπικά αισθήματα κατά του καθεστώτος. Στο Ντόνετσκ, προπύργιο του Γιανουκόβιτς, οι αρχές αναγκάστηκαν να ακυρώσουν μια διαδήλωση υπέρ τού καθεστώτος, όταν κατέστη σαφές ότι η προσέλευση θα ήταν ανησυχητικά μικρή. Στο Yenakievo, πατρίδα τού Γιανουκόβιτς, ο δήμαρχος διαβεβαίωσε τους νευρικούς υποστηρικτές τού καθεστώτος ότι ο «πατερούλης» - δηλαδή ο Γιανουκόβιτς – «ποτέ δεν θα προδώσει τα παιδιά του».
Δεδομένου ότι έχασε πολύ νωρίς τη μάχη για τις καρδιές και τα μυαλά των πολιτών, το απελπισμένο καθεστώς δείχνει τα δόντια του. Τις πρώτες πρωινές ώρες τής 11ης Δεκεμβρίου, μονάδες τής Berkut επιτέθηκαν στην Euromaidan, αλλά οι διαδηλωτές κράτησαν τις θέσεις τους και η αστυνομία υποχώρησε μετά τα ξημερώματα. Καθώς οι ηγέτες τής αντιπολίτευσης κάλεσαν τους Ουκρανούς να πορευτούν στην Πλατεία Ανεξαρτησίας, η υφυπουργός Εξωτερικών [των ΗΠΑ] Victoria Nuland μοίραζε τρόφιμα στους διαδηλωτές, αφότου η Κάθριν Άστον, η επικεφαλής τής εξωτερικής πολιτικής τής Ευρωπαϊκής Ένωσης, επισκέφθηκε την πλατεία. Σε δήλωσή του, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, εξέφρασε «αηδία» επειδή οι ουκρανικές αρχές χρησιμοποίησαν «ΜΑΤ, μπουλντόζες και γκλομπ» εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών. «Η αντίδραση αυτή δεν είναι ούτε αποδεκτή ούτε αρμόζει σε μια δημοκρατία». Ο Γιανουκόβιτς απέδειξε, για άλλη μια φορά, ότι μιλάει μόνο την γλώσσα τής βίας και δεν μπορεί να τον εμπιστευθεί κανείς.
Ακόμη και αν το καθεστώς διασκορπίσει τελικά τούς διαδηλωτές τής Euromaidan, η κρίση δεν έχει τελειώσει. Οι μαζικές διαδηλώσεις κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχιστούν. Οι διαδηλωτές μπορούν να στρατοπεδεύσουν σε άλλη πλατεία στο Κίεβο. Το καθεστώς Γιανουκόβιτς θα παραμείνει αδύναμο και η λαϊκή αντιπολίτευση θα παραμείνει ισχυρή. Έχοντας έλλειψη νομιμοποίησης και οικονομικών πόρων, το καθεστώς θα στηρίζεται στην βία και θα εκλαμβάνεται ως δύναμη κατοχής. Και η κατοχή προκαλεί πάντα αντίσταση. Οι φιλοευρωπαίοι διαδηλωτές γνωρίζουν κάτι που ο Γιανουκόβιτς και η παρέα του δεν μπορούν ακόμα να κατανοήσουν: ότι ο μόνος δρόμος τής Ουκρανίας προς την σταθερότητα και την ευημερία είναι η δημοκρατία.
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ
Παρά το γεγονός ότι η απόφαση του Γιανουκόβιτς να απορρίψει την συμφωνία σύνδεσης με την ΕΕ προκάλεσε την ευρωεπανάσταση, τα υποκείμενα αίτιά της είναι πολύ βαθύτερα. Στα τρία χρόνια τής θητείας του, ο Γιανουκόβιτς έχει δημιουργήσει ένα δυσλειτουργικό σύστημα εξουσίας τύπου σουλτανάτου, συγκεντρώνοντας ισχύ στα μη ικανά χέρια του και μετατρέποντας την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο σε θεσμούς-σφραγίδες. Έχει ρημάξει τα δικαστήρια, ένωσε τις δυνάμεις του με τον πλουσιότερο ολιγάρχη τής Ουκρανίας, Rinat Akhmetov, και χρησιμοποίησε το Κόμμα των Περιφερειών ως όχημα για πλουτισμό. Το αποτέλεσμα είναι μια αναποτελεσματική, ανίκανη και διεφθαρμένη κυβέρνηση που αγνοεί συστηματικά τις λαϊκές ανάγκες και παραβιάζει τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα.
Πέραν τούτου, οι διαμαρτυρίες έχουν επίσης εκθέσει τρεις αλήθειες για την Ουκρανία. Πρώτον, ο αυτοκράτορας Γιανουκόβιτς είναι γυμνός και όλοι μέσα και έξω από την Ουκρανία τώρα το ξέρουν. Δεν είναι πλέον δυνατόν να ισχυρίζεται, όπως άλλωστε πολλοί παρατηρητές έχουν διαπιστώσει εδώ και χρόνια, ότι το καθεστώς του είναι καλοπροαίρετο και ότι έχει δημοκρατική εντολή. Το αντίθετο, μάλιστα, έχει χάσει κάθε νομιμοποίηση. Δεύτερον, οι Ουκρανοί δεν είναι, όπως συχνά υποστηρίχθηκε κατά τα τελευταία λίγα χρόνια, απαθείς και αδιάφοροι για την τύχη τους, την δημοκρατία και την ελευθερία. Θέλουν να ζήσουν την ζωή τους χωρίς την πατερναλιστική παρέμβαση του Γιανουκόβιτς, κατά τρόπο που να συμφωνεί με ό, τι αντιπροσωπεύει η Ευρώπη. Τρίτον, οι Ουκρανοί δεν θα υποκύψουν στις επιδρομές τού αυταρχικού καθεστώτος. Επαναστάτησαν στα τέλη τού 1980 εναντίον τής σοβιετικής διακυβέρνησης. Επαναστάτησαν το 2000-2001 έναντι του αυταρχισμού τού προέδρου Λεονίντ Κούτσμα. Επαναστάτησαν στην Πορτοκαλί Επανάσταση του 2004 κατά τής νοθείας των προεδρικών εκλογών από τον Γιανουκόβιτς. Και επαναστάτησαν το 2013 στην ευρωπανάσταση κατά του σουλτανισμού τού Γιανουκόβιτς. Θα συνεχίσουν να επαναστατούν όσο υπάρχει σουλτανισμός.
Εάν το καθεστώς Γιανουκόβιτς επιβιώσει από την τρέχουσα κρίση ανέπαφο αλλά δεν αλλάξει την συμπεριφορά του, η Ουκρανία θα γίνει ακυβέρνητη: το καθεστώς θα συνεχίσει να λιμνάζει, η ήδη πτωτική πορεία τής οικονομίας θα μετατραπεί σε ελεύθερη πτώση, η ουκρανική κοινωνία των πολιτών και η δημοκρατική αντιπολίτευση θα δυναμώσουν, και οι ριζοσπαστικοί υπέρ αλλά και οι κατά τού καθεστώτος θα κινητοποιηθούν. Μια νέα εξέγερση θα είναι σχεδόν αναπόφευκτη. Και αυτό θα φέρει την βία, ειδικά αν ένα απελπισμένο καθεστώς κάνει λάθος υπολογισμό και επιτεθεί σε πολίτες, προκαλώντας μια αντίδραση.
Ο Γιανουκόβιτς δεν έχει μέλλον σε μια τέτοια Ουκρανία, μη έχοντας τίποτα θετικό να προσφέρει σε έναν πληθυσμό που γνωρίζει ότι η φτώχεια και η υποβάθμιση που υφίσταται είναι το άμεσο αποτέλεσμα των αδικοπραξιών του. Ούτε έχει τα εργαλεία καταναγκασμού για να αποκαταστήσει δια της βίας την σταθερότητα σε μια χώρα που έχει το μέγεθος της Γαλλίας. Ο στρατός είναι υπέργηρος, δεν έχει δοκιμαστεί, και τα ελιτίστικα ΜΑΤ αριθμούν μόνο μερικές χιλιάδες άνδρες. Ακόμα και η Ρωσία δεν μπορεί να τον σώσει. Δισεκατομμύρια δολάρια σε πιστώσεις και χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου μπορεί να μειώσουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού και να κρατήσουν τις τιμές τού φυσικού αερίου χαμηλά, αλλά δεν θα κάνουν τίποτα για να αντιμετωπίσουν τις πηγές τής τρέχουσας κρίσης. Οι πιθανότητες του Γιανουκόβιτς να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές τού 2015 δίκαια και ελεύθερα είναι μηδενικές, και η εκλογική νοθεία θα παράξει μια νέα λαϊκή εξέγερση. Ο Γιανουκόβιτς δεν βρίσκεται σε μικρότερη κρίση από εκείνη που βρίσκεται το σύστημα που έχτισε.
Η μόνη σταθερή λύση για την κατάσταση της διαρκούς επανάστασης της Ουκρανίας είναι μια δημοκρατική κυβέρνηση. Θα έχει τη νομιμοποίηση και την λαϊκή υποστήριξη για να διαλύσει ένα αυταρχικό σύστημα παρεοκρατίας, να πατάξει την διαφθορά, να ξεκινήσει επώδυνες μεταρρυθμίσεις, και να στρέψει την Ουκρανία προς την Ευρώπη και τον κόσμο. Ο Γιανουκόβιτς είχε ακόμη την ευκαιρία να γίνει μεταρρυθμιστής, μέχρι που απέρριψε την συμφωνία με την ΕΕ. Ο ίδιος δεν μπορεί να ξαναβρεί άλλη ευκαιρία. Σε κάποιο σημείο θα είναι στο χέρι τής δημοκρατικής αντιπολίτευσης να δοκιμάσει. Όταν έρθει εκείνη η ώρα, θα πρέπει να αποφύγει τα λάθη τής μετεπαναστατικής «πορτοκαλί» κυβέρνησης - την αποτυχία να αναπτύξει ένα σαφές μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και γραμμές εξουσίας στο πλαίσιο της νέας κυβέρνησης - και να ακολουθήσει, αντ’ αυτού, την πορεία των μετα-κομμουνιστικών μεταρρυθμιστών τής Εσθονίας, της Λιθουανίας και της Πολωνίας, που εφάρμοσαν γρήγορα επώδυνες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, βελτίωσαν τις κυβερνητικές γραφειοκρατίες τους, και ηθελημένα δανείστηκαν ιδέες και προσωπικό από την Δύση. Όταν οι Ουκρανοί δημοκράτες τείνουν χείρα προς την Δύση, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες καλά θα κάνουν να ανταποδώσουν.
ΚΑΘΩΣ Η ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΠΟΡΕΥΕΤΑΙ
Η διολίσθηση τής Ουκρανίας στην αστάθεια μπορεί να μην είχε σημασία αν ήταν μια μικρή χώρα χωμένη σε κάποια γωνιά τής Ευρασίας. Αλλά σήμερα, όπως και στην ανεξαρτησία της το 1991, η Ουκρανία έχει σημασία ακριβώς επειδή είναι ένα κεντρικό κράτος, που κατοικείται από 45 εκατομμύρια ανθρώπους και που συνορεύει με την Ευρώπη και την Ρωσία. Η ανεξαρτησία τής Ουκρανίας είναι, όπως έχει επανειλημμένα υποστηρίξει ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Zbigniew Brzezinski, μια εγγύηση για ένα μη αυτοκρατορικό ρωσικό μέλλον και μια εγγύηση για την ασφάλεια της Ευρώπης. Μια ασταθής Ουκρανία θα μπορούσε να παράγει αστάθεια δίπλα της, στην Ουγγαρία, την Πολωνία, την Ρουμανία, την Σλοβακία και στις χώρες τής Βαλτικής. Αντίθετα, μια σταθερή, δημοκρατική και ευημερούσα Ουκρανία θα ενισχύσει την σταθερότητα στην Ευρώπη και την Ρωσία, αμφότερα βασικά ενδιαφέροντα των ΗΠΑ.
Τίποτα από αυτά δεν είναι καινούργιο. Ουκρανοί και δυτικοί αναλυτές έχουν κατανοήσει καλά τον δυνητικό ρόλο τής Ουκρανίας στην περιοχή από το 1991, αλλά λίγοι πολιτικοί άκουγαν. Μετά την Πορτοκαλί Επανάσταση το 2004, η κυβέρνηση του προέδρου Βίκτορ Γιούσενκο ήλπιζε για μια ταχεία προσέγγιση με την ΕΕ, αλλά οι Βρυξέλλες παρέμεναν σιωπηλές. Η Γερμανία, η κάτοχος της εξουσίας στην ΕΕ, ήταν απρόθυμη να διαταράξει τις σχέσεις της με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν (ο καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ μέχρι που αποκάλεσε τον Πούτιν «πραγματικό δημοκράτη» στο αποκορύφωμα της Πορτοκαλί Επανάστασης). Αλλά με την διολίσθηση της «πορτοκαλί» κυβέρνησης σε αέναες αντιπαραθέσεις, η ΕΕ εκτίμησε τελικά το στρατηγικό ενδιαφέρον της για τις χώρες τής πρώην Σοβιετικής Ένωσης και ανέπτυξε την Ανατολική Συνεργασία, η οποία υποτίθεται ότι θα κατέληγε σε συμφωνία σύνδεσης. Αυτή την φορά το Κίεβο, αντιδρώντας στο μαστίγιο και το καρότο τού Πούτιν, γύρισε την πλάτη στην Ευρώπη και πυροδότησε την ευρωεπανάσταση.
Παρά το γεγονός ότι μια αδύναμη, ασταθής, στάσιμη, και αυταρχική Ουκρανία δεν μπορεί να είναι προς το συμφέρον ενός δημοκρατικού ρωσικού κράτους, ταιριάζει μια χαρά στον Πούτιν. Έχοντας συσσωρεύσει τεράστιες δυνάμεις, ο Πούτιν θα πρέπει να φέρει τις πρώην σοβιετικές περιοχές κάτω από την ομπρέλα τής Μόσχας ώστε να ενισχύσει την εγχώρια νομιμοποίησή του και να προβάλλει την νεοαποκτηθείσα δύναμη της Ρωσίας στο εξωτερικό. Η στρατηγική αυτή είναι σκληρή. Ο σύμβουλος του Πούτιν, Σεργκέι Γκλαζίεφ, προειδοποίησε ότι τα σύνορα θα μπορούσαν να αναθεωρηθούν σε περίπτωση που η Μολδαβία και η Ουκρανία υπέγραφαν την συμφωνία σύνδεσης, απορρίπτοντας την Ρωσία. Εξίσου επιθετική είναι η επιδίωξη του Πούτιν για μια Τελωνειακή Ένωση με την Λευκορωσία και το Καζακστάν (και, εάν ενταχθεί, την Αρμενία) και η προώθηση του σχεδίου του για την δημιουργία μιας Ευρασιατικής Ένωσης που θα αντικαταστήσει την ως επί το πλείστον ανενεργή Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών. Κανένα από αυτά τα σχήματα δεν έχει ιδιαίτερο οικονομικό ή πολιτικό νόημα σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Όμως, για την μετατροπή των μη-ρωσικών κρατών μελών σε ρωσικά εξαρτήματα, και τα δύο σχήματα εξυπηρετούν τα ιδεολογικά συμφέροντα του Πούτιν. Το τελευταίο πράγμα που θέλει ο Πούτιν είναι μια επιτυχημένη επανάσταση στην Ουκρανία, η οποία θα ενεργοποιήσει και θα εμπνεύσει την δημοκρατική αντιπολίτευση στην Ρωσία.
Οι μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η κατάρρευση της δημοκρατικής δυναμικής τής Ουκρανίας θα πρέπει να προβληματίσουν όλους τούς Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς. Μια οικονομική κατάρρευση στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ θα παράξει τεράστιο αριθμό οικονομικών μεταναστών και προσφύγων. Μια ακυβέρνητη Ουκρανία δεν θα είναι μια αξιόπιστη χώρα διέλευσης για τις μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου που ρέουν από την Ρωσία προς την Ευρώπη. Ένα στάσιμο αυταρχικό καθεστώς που παράγει περιοδικές μαζικές εξεγέρσεις θα μπορούσε κάποια στιγμή να προκαλέσει έναν εμφύλιο πόλεμο ή –δεν είναι αδιανόητο- να οδηγήσει σε κατάρρευση του κράτους. Μια μόνιμη αστάθεια μπορεί ακόμη και να δελεάσει τον Πούτιν να εξετάσει το ενδεχόμενο στρατιωτικής επέμβασης κατά μήκος των συνόρων τής Γεωργίας, ξεκινώντας μια ευρύτερη ανάφλεξη.
Ερωτηθέντες για το πώς νομίζουν ότι η Δύση μπορεί να υποστηρίξει τις δημοκρατικές φιλοδοξίες τους τώρα, οι περισσότεροι Ουκρανοί λένε ότι η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να πουν ξεκάθαρα στον Γιανουκόβιτς ότι μια βίαιη καταστολή και μια άρνηση να διαπραγματευθεί θα έχουν δύο άμεσες συνέπειες. Πρώτον, η Δύση θα χρησιμοποιήσει τον αμερικανικό νόμο Magnitsky, του 2012, που απαγορεύσει σε Ρώσους αξιωματούχους να ταξιδεύουν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και να έχουν πρόσβαση στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους στις ΗΠΑ, και να επιβάλει ταξιδιωτικές απαγορεύσεις σε κορυφαίους Ουκρανούς αξιωματούχους και τις οικογένειές τους. Την ίδια στιγμή, οι περιορισμοί θεωρήσεων βίζα θα μπορούσαν να χαλαρώσουν για τους απλούς Ουκρανούς. Δεύτερον, η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παγώσουν τα δισεκατομμύρια των δολαρίων των παρανόμως αποκτηθέντων περιουσιακών στοιχείων που κατέχονται από τον εσωτερικό κύκλο τού Γιανουκόβιτς και της παρέας του, τα οποία βρίσκονται στην Δύση.
Οι Ουκρανοί καταλαβαίνουν ότι τα μέτρα αυτά δεν θα διαλύσουν το διεφθαρμένο σύστημα του Γιανουκόβιτς: αυτό πρέπει να το κάνουν οι ίδιοι. Όμως, τέτοια μέτρα θα στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα προς τις δημοκρατικές δυνάμεις τής Ουκρανίας και θα δώσουν στο καθεστώς κίνητρα για να μειώσει την εκμετάλλευση του πληθυσμού και την καταστολή τής αντιπολίτευσης, να πάρει στα σοβαρά τις διαπραγματεύσεις σε στρογγυλή τράπεζα, και ίσως ακόμη και να συμφωνήσει σε νέες εκλογές ή μια κυβέρνηση συνασπισμού. Σε περίπτωση που το καθεστώς έρθει στα συγκαλά του, οι Ουκρανοί ελπίζουν ότι η Ευρώπη θα αφήσει ανοικτή την πόρτα για μια συμφωνία σύνδεσης. Σε περίπτωση που καταρρεύσει το καθεστώς, οι Ουκρανοί γνωρίζουν ότι η συνεχής υποστήριξη της Δύσης στην ουκρανική δημοκρατία θα είναι κρίσιμη για την επιβίωσή της. Πάνω απ΄ όλα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη θα πρέπει να αντιληφθούν ότι τα δικά τους συμφέροντα απαιτούν να αρνηθούν στον Πούτιν τις νεο-αυτοκρατορικές ελπίδες του για μια αδύναμη Ουκρανία.
Αλλά ακόμη και με τα ζωτικά τους συμφέροντα να διακυβεύονται στην Ουκρανία, μένει να δούμε αν η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες θα καταλάβουν ότι αν κάνουν τώρα πολύ λίγα για να υποστηρίξουν τους Ουκρανούς που διαδηλώνουν, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν πολύ μεγαλύτερη αστάθεια αργότερα. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν πει στον Γιανουκόβιτς να απέχει από την βία. Οι περισσότεροι Ουκρανοί θα υποστήριζαν ότι, παρότι θετικές, τέτοιες ασαφείς προειδοποιήσεις χωρίς ένα ξεκάθαρο «αλλιώς θα…» δεν θα έχουν καμία επίπτωση σε ένα βάναυσο καθεστώς που ενδιαφέρεται μόνο για την εξουσία και τον πλουτισμό.
Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.
All rights reserved.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου