Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2014

Η Διάσκεψη του Μονάχου για την ασφάλεια

Ο τίτλος (In anticipation of Munich-2014) φέρνει στο νου κάποιους δυσάρεστους συνειρμούς, έτσι δεν είναι; Νομίζω πως η ετήσια διάσκεψη του Μονάχου για την ασφάλεια, η οποία φιλοξενεί την ελίτ της εξωτερικής πολιτικής και άμυνας παγκοσμίως, θα πρέπει να εξετάσει την αλλαγή της τοποθεσίας! Διαφορετικά, καθώς οι παγκόσμιοι παράγοντες αδυνατούν να διαχειριστούν τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος, οι σύνοδοι κορυφής του Μονάχου θα δημιουργούν συνεχώς συνειρμούς με τη Συμφωνία του Μονάχου το 1938.




Ειλικρινά, δεν ενδιαφέρομαι για τα προβλήματα ασφάλειας σε απομόνωση από άλλα θέματα. Αντίθετα, μια διαφορετική πτυχή της διάσκεψης του Μονάχου είναι ενδιαφέρουσα για εμένα. Τη βλέπω ως ένα δείκτη για τις ταχύτατες αλλαγές στις παγκόσμιες τάσεις. Για παράδειγμα, η διάσκεψη του Μονάχου το 2013, αντανακλούσε εντελώς διαφορετικά συναισθήματα και ισορροπίες δυνάμεων. Ήταν μια εποχή θετικών συναισθημάτων, καθώς η Δύση άρχισε να βλέπει κάποιες ενδείξεις ανάκαμψης από την παρατεταμένη οικονομική αβεβαιότητα. Αλλά το πιο σημαντικό, είναι μια εποχή ευφορίας από την επανάσταση που υποσχέθηκε να απελευθερώσει τις δημοκρατίες από την ενεργειακή εξάρτησή τους από τη Ρωσία και κυρίως, από τη Μέση Ανατολή. Οι ΗΠΑ έγιναν οι ίδιες εξαγωγέας ενέργειας! Φαινόταν ότι οι γεωπολιτικές αλλαγές ευνοούσαν τους μεγάλους δυτικούς παίκτες, και οι ΗΠΑ απέκτησε ένα νέο ρόλο στο παγκόσμιο σκηνικό.

Είναι σαφές ότι η Μόσχα δεν θα μπορούσε να απολαύσει αυτές τις αλλαγές. Έγινε ένας δυσαρεστημένος συμμετέχων για τον οποίο δεν ενδιαφερόταν κανένας. Στη διάρκεια της διάσκεψης του Μονάχου το 2013, ο Sergey Lavrov για άλλη μία φορά έφερε την ιδέα μιας «κοινής και αδιαίρετης ευρω-ατλαντικής και ευρασιατικής ασφάλειας, της κοινότητας που εκτείνεται από το Βανκούβερ μέχρι το Βλαδιβοστόκ». Αλλά, προφανώς, ακόμη και ο ίδιος δεν πίστευε ότι η ιδέα μπορεί να αποφέρει καρπούς.

Η κατάσταση δεν θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετική σήμερα. Η προηγούμενη χρονιά έγινε η χρονιά του θριάμβου του Vladimir Putin, που επιβεβαιώνει πόσο δύσκολο είναι να προβλεφθούν οι τρέχουσες τάσεις. Οι προτάσεις του Putin για τη Συρία και το επιτυχημένο φλερτ του με την Ουκρανία, τον έκαναν θριαμβευτή, αν και ο θρίαμβός του προήλθε από την παράλυση της Δύσης και την απροθυμία της να ακολουθήσει μια ενεργή εξωτερική πολιτική. Ο θρίαμβος του Putin δεν μπορεί να μετατραπεί σε ήττα σε καμία περίπτωση, αλλά για την ώρα, η Μόσχα είναι ελεύθερη να απολαύσει τη στιγμή.

Δεν ανησυχώ πολύ για τη ρωσική ρητορική στην επερχόμενη διάσκεψη, καθώς μπορεί να προβλεφθεί με βάση τις πολυάριθμες δηλώσεις του προέδρου Putin στο παρελθόν. Είμαι περίεργη να δω πώς θα δράσουν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη. Πώς θα αντιδράσουν οι δυτικοί όταν ακούσουν τις προτάσεις του Lavrov, ο οποίος θα εκπροσωπήσει τη Ρωσία στη διάσκεψη; Στο μεταξύ, δύο βασικά ζητήματα στην ατζέντα της διάσκεψης του Μονάχου είναι η Συρία και η Ουκρανία. Κανένας δεν γνωρίζει πώς θα βγούμε από την παγίδα της Συρίας. Κανείς δεν ξέρει επίσης πώς θα επιλυθεί η κρίση στην Ουκρανία. Αλλά η Ευρώπη και η Δύση απλώς δεν έχουν την πολυτέλεια να αγνοήσουν το ουκρανικό δράμα που κλιμακώνεται.

Στην Ουκρανία, τα δρακόντεια μέτρα κατά των διαδηλώσεων που πέρασαν στις 16 Ιανουαρίου και υπογράφθηκαν από τον πρόεδρο Viktor Yanukovych θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως συνταγματικό πραξικόπημα. Η υιοθέτηση αυτού του νομοθετικού πακέτου σημαίνει ότι ο Yanukovych έχει τελικά αποφασίσει να πατάξει τις μαζικές διαδηλώσεις και να εξασφαλίσει την επανεκλογή του στις επόμενες προεδρικές εκλογές. Οι εξελίξεις στη διάρκεια της 19-20 Ιανουαρίου αποδεικνύουν ότι οι Ουκρανοί δεν θα δεχθούν ήσυχα αυτή την παραβίαση των δικαιωμάτων τους. Η πολιτική αντιπαράθεση έχει φέρει την Ουκρανία στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου. Είναι ασαφές σε αυτό το επίπεδο πώς θα εξελιχθεί η αντιπαράθεση. Σε κάθε περίπτωση, η διάσκεψη του Μονάχου θα πρέπει να ασχοληθεί με το ουκρανικό ζήτημα.

Έχει ήδη προταθεί οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία και η Ρωσία να μεσολαβήσουν για την κατάσταση στην Ουκρανία ως τα κράτη που υποσχέθηκαν να εγγυηθούν την ασφάλεια της Ουκρανίας στο πλαίσιο της συμφωνίας για την απομάκρυνση των πυρηνικών όπλων από το έδαφός της. Αλλά πώς η Ρωσία, η οποία έχει ήδη εμπλακεί ανοιχτά στην ουκρανική κρίση μέσω των ενεργειών του προέδρου της, μπορεί να λειτουργήσει ως μεσολαβητής;

Με άλλα λόγια, η εκδήλωση του Μονάχου που υποτίθεται ότι θα αφοσιωνόταν στα προβλήματα ασφάλειας, παίρνει μια μεγαλύτερη σημασία. Αναμένεται να εγείρει το ερώτημα της πολιτισμικής διάσπασης. Εξάλλου, η ουκρανική κρίση είναι ένα αποτέλεσμα της εγχώριας αντιπαράθεσης με τη διεθνή συμμετοχή για τη μελλοντική πορεία της εξέλιξης της χώρας. Τα ζητήματα ασφαλείας που προκύπτουν σε αυτό το πλαίσιο, είναι απλώς παράγωγα του πρώτου ερωτήματος.

Φαίνεται ότι η Δύση δεν είναι έτοιμη για να πλαισιώσει το ερώτημα με αυτούς τους όρους. Σε κάθε περίπτωση, η Γερμανία μέσω των αξιωματούχων της έχει ήδη προειδοποιήσει τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Guido Westerwelle και την Catherine Ashton να μην πάνε στο Maidan για να συναντηθούν με την αντιπολίτευση. Αυτό σημαίνει ότι η Γερμανία προτιμά το status quo. Αλλά είναι αυτό πιθανό με τον Yanukovych επικεφαλής; Αναρωτιέμαι τι θέση θα πάρουν οι ΗΠΑ. Η αμερικανική κυβέρνηση άφησε να εννοηθεί ότι θα επιβληθούν πιθανές κυρώσεις αναφορικά με τη visa εναντίον των ουκρανικών αρχών σε περίπτωση που οι τελευταίες προσφύγουν στη βία. Στις 19 Ιανουαρίου ο Λευκός Οίκος εξέδωσε μια ανακοίνωση όπου καλούσε την ουκρανική κυβέρνηση «να καταργήσει την αντιδημοκρατική νομοθεσία που ψήφισε τις τελευταίες ημέρες, να αποσύρει τα ΜΑΤ από το κέντρο του Κιέβου, και να ξεκινήσει διάλογο με την πολιτική αντιπολίτευση». Αλλά πόσο πειστικές είναι αυτές οι προειδοποιήσεις από την Ουάσιγκτον; Θα το μάθουμε σύντομα. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει κανείς να καταλάβει ότι ο Yanukovych θα χρησιμοποιήσει τον διάλογο για να κερδίσει χρόνο. Δεν θα είναι έτοιμος να υποκύψει ευγενικά…..
Της Lilia Shevtsova

Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ:http://www.carnegie.ru/eurasiaoutlook/?fa=54248



ΑΠΟΔΟΣΗ:www.capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου