“Ο πόλεμος είναι συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα” έλεγε ο Κλαούζεβιτς και θεωρείται μέχρι σήμερα ορθό ότι οι πόλεμοι δεν ξεκινούν απλά επειδή κάποιοι στρατιωτικοί τους θέλησαν ή επειδή κάποιο τυχαίο γεγονός ξέσπασε αλλά είναι αποτέλεσμα διαδικασιών της πολιτικής η οποία δεν μπόρεσε να δώσει λύσεις με μη βίαια μέσα.
Και οι σκοποί του πολέμου πρέπει να υπηρετούνται από τις στρατηγικές της εξουθένωσης της ισχύος του αντιπάλου είτε της εκμηδένισής του για να επιβληθεί η βούληση της μιας πλευράς επί της άλλης.
Μπορεί να είναι σκοπός του πολέμου η τιμωρία του αντιπάλου; Ακόμη και στα σχολικά μας χρόνια η τιμωρία από τους δασκάλους αποσκοπούσε στη μη επανάληψη των λαθών. Τιμωρία που δεν βρίσκει ανταπόκριση στο μέλλον δεν έχει νόημα.
Τι γίνεται όμως με την περίπτωση της Συρίας και σε τι αποσκοπεί η Δύση, για την ακρίβεια η αμερικανική και γαλλική πλευρά, που ετοιμάζονται για το “περιορισμένο, τιμωρητικό” πλήγμα στις βάσεις του καθεστώτος Άσαντ;
Ποια στρατηγική "εξόδου";
Είναι σαφές και έχει γίνει πολλαπλή κριτική ότι δεν υπάρχουν σοβαροί πολιτικοί στόχοι αλλά και στρατηγική εξόδου μετά την προσβολή της Συρίας. Ούτε οι πληθυσμοί των ΗΠΑ και της Γαλλίας έχουν πεισθεί. Ούτε νομιμοποιητική διεθνής έγκριση υπάρχει. Υπάρχει μόνο η "ανθρωπιστική" εξήγηση.
Σε αυτή ειδικά την περίπτωση και σε αντίθεση με προηγούμενες περιπτώσεις δεν έχει πεισθεί ούτε το στρατιωτικό κατεστημένο που βρίσκεται σε κατάσταση αποχώρησης από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, με οικονομικές απώλειες της τάξεως των έξι τρις δολαρίων και από τους δυο πολέμους, με τεράστιο αριθμό αναπήρων βετεράνων και με κύρος φθαρμένο.
Οι επεμβάσεις στα Βαλκάνια, μια περιοχή όπου δεν υπήρχαν φονταμενταλισμοί αλλά δημιουργήθηκαν και όπου έτσι κι αλλιώς ανήκε στη δυτική σφαίρα επιρροής, ενέπλεξαν μέχρι και σήμερα μεγάλο αριθμό στρατευμάτων. Η "εξαγωγή" της δημοκρατίας στο Αφγανιστάν και το Ιράκ οδήγησε σε αποτυχία ενώ κάτι παρόμοιο προμηνύεται και στη Λιβύη.
Οι "αραβικές ανοίξεις" αντί να ανοίξουν το δρόμο στη δημιουργία μεσαίας τάξης και σε μια μεγάλη αγορά, όπως πιθανότατα, σχεδίαζαν οι δυτικοί κύκλοι κυρίαρχων χωρών, για να δώσουν ώθηση στις ασθμαίνουσες δυτικές οικονομίες και ζήτηση στα προϊόντα τους, οδήγησαν τις εξαθλιωμένες μάζες των χωρών αυτών σε περισσότερο ριζοσπαστικές λύσεις, με απροσδιόριστα αποτελέσματα.
Ποιοι στόχοι εξυπηρετούνται
Η Δύση χωρίς πολιτικούς στόχους σε βάθος, χωρίς γνώση των αντιθέσεων στις αραβικές χώρες και πρωτόγνωρο, χωρίς την υποστήριξη των λαών αλλά και των αρμόδιων στρατιωτικών, μπαίνει στο "τρελοκομείο" των μεγάλων αντιθέσεων, όπου αναπόφευκτα παίρνει το μέρος των πιο ριζοσπαστικών κύκλων που τροφοδοτούνται ήδη από την Τουρκία και την Σαουδική Αραβία αλλά και την Αλ Κάϊντα (Αλ Νούσρα). Και αυτά προς χάριν ενός μετώπου απέναντι στο Ιράν.
Ακόμη και το Ισραήλ, το οποίο γνωρίζει καλύτερα από όλους τις αντιθέσεις στη περιοχή και παρότι ενδιαφέρεται να αποδυναμωθεί το Ιράν και η Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο, κρατάει αμυντική στάση και είναι προβληματισμένο.
Οι τριακόσιοι (300) περίπου πύραυλοι τύπου Τόμαχωκ, που έχουν τα αμερικανικά πλοία στη περιοχή, μπορούν να πλήξουν κέντρα διοικήσεως και επικοινωνιών, αεροδρόμια, ορισμένα στρατόπεδα (το πιθανότερο άδεια) και κάποια μικρά εργοστάσια παραγωγής χημικών.
Με αυτά, όμως, το καθεστώς μπορεί να αποδυναμωθεί όχι όμως σημαντικά ώστε να ανατραπεί ή να συρθεί σε διαπραγματεύσεις και στη δημιουργία κυβέρνησης με τη συμμετοχή των ανταρτών. Επομένως, οδηγούμαστε την επαύριον σε συνέχιση της ίδιας πολιτικής, με τον ίδιο εμφύλιο, με ένα ελάχιστα αποδυναμωμένο καθεστώς και το πιθανότερο με σκληρότερη στάση των αντιμαχομένων.
Τι επιδιώκει η Γαλλία
Η εναλλακτική λύση της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων (κατά το πρότυπο της πρώην Γιουγκοσλαβίας) παρατείνει τη δυτική εμπλοκή με απρόβλεπτες συνέπειες και ευνοεί τα τουρκικά συμφέροντα. Άλλες λύσεις με εμπλοκή χερσαίων στρατευμάτων θεωρούνται απίθανες.
Σε περίπτωση επίθεσης η κυβέρνηση Ομπάμα θα έχει "τιμωρήσει" αυτούς που πέρασαν την κόκκινη γραμμή και η γαλλική κυβέρνηση θα ονειρεύεται την παλιά της αποικιοκρατική δόξα στη περιοχή για να γίνει περιφερειακή δύναμη στη Μεσόγειο και την υποσαχάριο Αφρική και να ισοφαρίσει την ισχύ της γερμανικής οικονομικής ηγεμονίας. Αυτά όμως δεν είναι μακροπρόθεσμη πολιτική παγκόσμιας δύναμης.
Οι πολιτικοί στόχοι στις διεθνείς σχέσεις δεν επιτυγχάνονται πάνω σε όνειρα, σε παλιές δόξες και σε κόκκινες γραμμές που δεν μπορούν να υποστηριχτούν. Κτίζονται πάνω σε δυνατότητες και πραγματικότητες και όχι σε ιδεαλισμούς.
Γεωπολιτική πρόσκαιρων λύσεων
Τα γεωπολιτικά συμφέροντα δεν εξυπηρετούνται με πρόσκαιρες λύσεις ούτε η Δημοκρατία εδραιώνεται με βάση τις αρχές της οικονομίας της αγοράς ή τις πολιτικές των κανονιοφόρων. Η Δημοκρατία προ παντός δεν είναι εξαγώγιμο είδος. Ιδιαίτερα σε μια περιοχή που από την αρχή του 18ου αιώνα καταδυναστεύεται από την αποικιοκρατία.
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική φαίνεται εγκλωβισμένη από βιαστικές κόκκινες γραμμές, την εξωτερική πολιτική περιορισμού του Ιράν και την υποστήριξη ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων εκ μέρους της Τουρκίας, που επιδιώκει να καθυστερήσει τη δημιουργία κουρδικού κράτους και να επεκτείνει την επιρροή της στη περιοχή. Το αποψινό μήνυμα Ομπάμα δείχνει ότι υπάρχουν αντιδράσεις και προβληματισμοί στην αμερικανική πλευρά.
Η αποχώρηση του δικτατορικού καθεστώτος Άσαντ και ο αφοπλισμός των ανταρτικών οργανώσεων, οι κυριότερες των οποίων είναι φονταμενταλιστικές, είναι δυνατό να γίνουν μόνο με πρωτοβουλία και ενέργειες των Ηνωμένων Εθνών.
Σε ότι αφορά τη χώρα μας καλό είναι να συμβάλλει με ρεαλιστικές προτάσεις στην επίλυση των προβλημάτων και όχι να κρύβεται πίσω από τη σκιά των δυνατών.
του Νίκου Τόσκα*
* Ο Ν. Τόσκας διδάσκει Στρατιωτική Στρατηγική στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Είναι υποστράτηγος (ε.α.).
Πηγή:www.capital.gr
Και οι σκοποί του πολέμου πρέπει να υπηρετούνται από τις στρατηγικές της εξουθένωσης της ισχύος του αντιπάλου είτε της εκμηδένισής του για να επιβληθεί η βούληση της μιας πλευράς επί της άλλης.
Μπορεί να είναι σκοπός του πολέμου η τιμωρία του αντιπάλου; Ακόμη και στα σχολικά μας χρόνια η τιμωρία από τους δασκάλους αποσκοπούσε στη μη επανάληψη των λαθών. Τιμωρία που δεν βρίσκει ανταπόκριση στο μέλλον δεν έχει νόημα.
Τι γίνεται όμως με την περίπτωση της Συρίας και σε τι αποσκοπεί η Δύση, για την ακρίβεια η αμερικανική και γαλλική πλευρά, που ετοιμάζονται για το “περιορισμένο, τιμωρητικό” πλήγμα στις βάσεις του καθεστώτος Άσαντ;
Ποια στρατηγική "εξόδου";
Είναι σαφές και έχει γίνει πολλαπλή κριτική ότι δεν υπάρχουν σοβαροί πολιτικοί στόχοι αλλά και στρατηγική εξόδου μετά την προσβολή της Συρίας. Ούτε οι πληθυσμοί των ΗΠΑ και της Γαλλίας έχουν πεισθεί. Ούτε νομιμοποιητική διεθνής έγκριση υπάρχει. Υπάρχει μόνο η "ανθρωπιστική" εξήγηση.
Σε αυτή ειδικά την περίπτωση και σε αντίθεση με προηγούμενες περιπτώσεις δεν έχει πεισθεί ούτε το στρατιωτικό κατεστημένο που βρίσκεται σε κατάσταση αποχώρησης από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, με οικονομικές απώλειες της τάξεως των έξι τρις δολαρίων και από τους δυο πολέμους, με τεράστιο αριθμό αναπήρων βετεράνων και με κύρος φθαρμένο.
Οι επεμβάσεις στα Βαλκάνια, μια περιοχή όπου δεν υπήρχαν φονταμενταλισμοί αλλά δημιουργήθηκαν και όπου έτσι κι αλλιώς ανήκε στη δυτική σφαίρα επιρροής, ενέπλεξαν μέχρι και σήμερα μεγάλο αριθμό στρατευμάτων. Η "εξαγωγή" της δημοκρατίας στο Αφγανιστάν και το Ιράκ οδήγησε σε αποτυχία ενώ κάτι παρόμοιο προμηνύεται και στη Λιβύη.
Οι "αραβικές ανοίξεις" αντί να ανοίξουν το δρόμο στη δημιουργία μεσαίας τάξης και σε μια μεγάλη αγορά, όπως πιθανότατα, σχεδίαζαν οι δυτικοί κύκλοι κυρίαρχων χωρών, για να δώσουν ώθηση στις ασθμαίνουσες δυτικές οικονομίες και ζήτηση στα προϊόντα τους, οδήγησαν τις εξαθλιωμένες μάζες των χωρών αυτών σε περισσότερο ριζοσπαστικές λύσεις, με απροσδιόριστα αποτελέσματα.
Ποιοι στόχοι εξυπηρετούνται
Η Δύση χωρίς πολιτικούς στόχους σε βάθος, χωρίς γνώση των αντιθέσεων στις αραβικές χώρες και πρωτόγνωρο, χωρίς την υποστήριξη των λαών αλλά και των αρμόδιων στρατιωτικών, μπαίνει στο "τρελοκομείο" των μεγάλων αντιθέσεων, όπου αναπόφευκτα παίρνει το μέρος των πιο ριζοσπαστικών κύκλων που τροφοδοτούνται ήδη από την Τουρκία και την Σαουδική Αραβία αλλά και την Αλ Κάϊντα (Αλ Νούσρα). Και αυτά προς χάριν ενός μετώπου απέναντι στο Ιράν.
Ακόμη και το Ισραήλ, το οποίο γνωρίζει καλύτερα από όλους τις αντιθέσεις στη περιοχή και παρότι ενδιαφέρεται να αποδυναμωθεί το Ιράν και η Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο, κρατάει αμυντική στάση και είναι προβληματισμένο.
Οι τριακόσιοι (300) περίπου πύραυλοι τύπου Τόμαχωκ, που έχουν τα αμερικανικά πλοία στη περιοχή, μπορούν να πλήξουν κέντρα διοικήσεως και επικοινωνιών, αεροδρόμια, ορισμένα στρατόπεδα (το πιθανότερο άδεια) και κάποια μικρά εργοστάσια παραγωγής χημικών.
Με αυτά, όμως, το καθεστώς μπορεί να αποδυναμωθεί όχι όμως σημαντικά ώστε να ανατραπεί ή να συρθεί σε διαπραγματεύσεις και στη δημιουργία κυβέρνησης με τη συμμετοχή των ανταρτών. Επομένως, οδηγούμαστε την επαύριον σε συνέχιση της ίδιας πολιτικής, με τον ίδιο εμφύλιο, με ένα ελάχιστα αποδυναμωμένο καθεστώς και το πιθανότερο με σκληρότερη στάση των αντιμαχομένων.
Τι επιδιώκει η Γαλλία
Η εναλλακτική λύση της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων (κατά το πρότυπο της πρώην Γιουγκοσλαβίας) παρατείνει τη δυτική εμπλοκή με απρόβλεπτες συνέπειες και ευνοεί τα τουρκικά συμφέροντα. Άλλες λύσεις με εμπλοκή χερσαίων στρατευμάτων θεωρούνται απίθανες.
Σε περίπτωση επίθεσης η κυβέρνηση Ομπάμα θα έχει "τιμωρήσει" αυτούς που πέρασαν την κόκκινη γραμμή και η γαλλική κυβέρνηση θα ονειρεύεται την παλιά της αποικιοκρατική δόξα στη περιοχή για να γίνει περιφερειακή δύναμη στη Μεσόγειο και την υποσαχάριο Αφρική και να ισοφαρίσει την ισχύ της γερμανικής οικονομικής ηγεμονίας. Αυτά όμως δεν είναι μακροπρόθεσμη πολιτική παγκόσμιας δύναμης.
Οι πολιτικοί στόχοι στις διεθνείς σχέσεις δεν επιτυγχάνονται πάνω σε όνειρα, σε παλιές δόξες και σε κόκκινες γραμμές που δεν μπορούν να υποστηριχτούν. Κτίζονται πάνω σε δυνατότητες και πραγματικότητες και όχι σε ιδεαλισμούς.
Γεωπολιτική πρόσκαιρων λύσεων
Τα γεωπολιτικά συμφέροντα δεν εξυπηρετούνται με πρόσκαιρες λύσεις ούτε η Δημοκρατία εδραιώνεται με βάση τις αρχές της οικονομίας της αγοράς ή τις πολιτικές των κανονιοφόρων. Η Δημοκρατία προ παντός δεν είναι εξαγώγιμο είδος. Ιδιαίτερα σε μια περιοχή που από την αρχή του 18ου αιώνα καταδυναστεύεται από την αποικιοκρατία.
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική φαίνεται εγκλωβισμένη από βιαστικές κόκκινες γραμμές, την εξωτερική πολιτική περιορισμού του Ιράν και την υποστήριξη ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων εκ μέρους της Τουρκίας, που επιδιώκει να καθυστερήσει τη δημιουργία κουρδικού κράτους και να επεκτείνει την επιρροή της στη περιοχή. Το αποψινό μήνυμα Ομπάμα δείχνει ότι υπάρχουν αντιδράσεις και προβληματισμοί στην αμερικανική πλευρά.
Η αποχώρηση του δικτατορικού καθεστώτος Άσαντ και ο αφοπλισμός των ανταρτικών οργανώσεων, οι κυριότερες των οποίων είναι φονταμενταλιστικές, είναι δυνατό να γίνουν μόνο με πρωτοβουλία και ενέργειες των Ηνωμένων Εθνών.
Σε ότι αφορά τη χώρα μας καλό είναι να συμβάλλει με ρεαλιστικές προτάσεις στην επίλυση των προβλημάτων και όχι να κρύβεται πίσω από τη σκιά των δυνατών.
του Νίκου Τόσκα*
* Ο Ν. Τόσκας διδάσκει Στρατιωτική Στρατηγική στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Είναι υποστράτηγος (ε.α.).
Πηγή:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου