Ξεχασμένη τώρα σε μεγάλο βαθμό ή υποβιβασμένη στην κατηγορία της αρχαίας σχεδόν ιστορίας, η στρατηγική του μελανιού (ink-spot) ήταν στο φόρτε της όταν οι ΗΠΑ διεξήγαν τις πολεμικές εκστρατείες τους στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Η στρατηγική αυτή υιοθετήθηκε από τους Αμερικανούς εμπειρογνώμονες ως απάντηση στο πρόβλημα του ελέγχου αχανών εκτάσεων και στις δύο χώρες, που σπαράσσονταν από τον εμφύλιο πόλεμο ή από τρομοκρατικές ενέργειες. Η στρατηγική αυτή αφορά τη δημιουργία σειράς οχυρών όπου αποκαθίστανται η κανονική ζωή και η κυβερνητική δραστηριότητα. Αυτά τα οχυρά, ασφαλισμένα από στρατιωτικό προσωπικό και αστυνομία, καθιερώνουν ζώνες ασφαλείας γύρω τους. Οι αντάρτες σταδιακά διώκονται από αυτές τις ζώνες ή εξαλείφονται, και όπως οι κηλίδες μελανιού στο χαρτί, οι ζώνες ασφαλείας επεκτείνονται και διευρύνουν την περίμετρο ασφαλείας περαιτέρω, μέχρι να συγχωνευθούν οι κηλίδες σε μια μεγάλη περιοχή.
Προωθεί η Ρωσία μια εκδοχή αυτής της ink-strategy στην Ανατολική Ουκρανία; Φιλορώσοι αντάρτες και φαινομενικά άγνωστο, αλλά πιθανώς ρωσικό και φιλορωσικό στρατιωτικό προσωπικό, έχουν καταλάβει αστυνομικούς σταθμούς και κυβερνητικά κτήρια σε πόλεις στην Ανατολική Ουκρανία –στο Slovyansk, στο Kramatorsk, στο Lyhansk και αλλού-και εξαπλώνονται στο χάρτη όπως οι κηλίδες μελανιού. Έχουν δρόμο ακόμη μέχρι να συγχωνευτούν σε μια μεγάλη περιοχή, αλλά αυτή η στρατηγική αποδεικνύει σχετικά αποτελεσματική στο να προκαλεί την εξουσία και την αρχή της κυβέρνησης του Κιέβου, υπονομεύοντας την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, και διευρύνοντας την εξέγερση σε μια τεράστια περιοχή, την οποία σε διαφορετική περίπτωση ο ρωσικός στρατός θα δυσκολευόταν να καταλάβει και να ελέγξει. Είναι μια στρατηγική άρνησης, και επιτυγχάνει αποτελέσματα που είναι το αντίθετο από ό,τι σκόπευε να κάνει η αρχική κηλίδα μελανιού –εκκαθαρίζοντας την εξέγερση και εδραιώνοντας τον έλεγχο σε μια μεγάλη περιοχή. Μια στρατηγική αντιμετώπισης των εξεγέρσεων από το Ιράκ και το Αφγανιστάν αποδεικνύεται αποτελεσματική ως ένα εργαλείο εξέγερσης στην Ανατολική Ουκρανία.
Πόσο μακριά θα φθάσουν αυτή τη στρατηγική οι ρώσοι ή φιλορώσοι; Εξαρτάται από τους ευρύτερους στόχους πίσω από αυτό, που παραμένουν μυστήριο. Θα μπορέσουν οι αντάρτες και τα υποτιθέμενα ρωσικά αφεντικά τους να συγκρατηθούν και να αποσταθεροποιήσουν απλώς την Ανατολική και Νότια Ουκρανία και να διατηρήσουν την περιοχή μονίμως ασταθή ως σημείο πίεσης και ένα διαπραγματευτικό χαρτί με την κυβέρνηση του Κιέβου; Η στρατηγική του μελανιού φαίνεται κατάλληλη για το σκοπό αυτό. Επίσης φαίνεται αποτελεσματική ως μια εναλλακτική για μια ολοκληρωμένη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία θα διέτρεχε τον κίνδυνο κλιμάκωσης σε μια παρατεταμένη και δαπανηρή σύγκρουση, στην οποία θα αντιστρεφόταν οι ρόλοι των εξεγερμένων εναντίον των αντιπάλων τους, και ο ρωσικός στρατός θα αντιμετώπιζε το δύσκολο έργο της σταθεροποίησης μιας μεγάλης περιοχής της Ουκρανίας. Τέλος, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, οι κηλίδες μελανιού που εξαπλώνονται, θα διατάρασσαν τη διεξαγωγή των εκλογών της 25ης Μαΐου, καθιστώντας δυνατό για τη Ρωσία να αμφισβητήσει τη νομιμότητα της μελλοντικής ηγεσίας της Ουκρανίας.
Όσο χρήσιμη είναι η στρατηγική του μελανιού στην τρέχουσα φάση, δεν μπορεί να εφαρμοστεί επ αόριστον. Όσο περισσότερο εξαπλώνεται, τόσο μεγαλύτερη είναι η έκταση που αφομοιώνεται από τους εξεγερμένους, τόσο μεγαλύτερη η πρόκληση για την αντάρτικη δύναμη να δημιουργήσει τη δική της κυβέρνηση και να οικοδομήσει την αξιοπιστία της ως εναλλακτική στο παλαιό καθεστώς. Αυτό είναι το σημείο όπου οι πρώην αντάρτες θα ανακαλύψουν ότι μια στρατηγική άρνησης είναι πολύ πιο εύκολο να εφαρμοστεί από το να ανακάμψει κανείς από αυτή.
Του Eugene Rumer
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ:http://carnegie.ru/eurasiaoutlook/?fa=55382
ΑΠΟΔΟΣΗ:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου