Ένα σημαντικό ερώτημα ανέκυψε το τελευταίο διάστημα αναφορικά με τον ρόλο της ΕΚΤ ως δανειστής της ύστατης στιγμής στις τράπεζες στην Ελλάδα. Ο Τύπος έχει ευρέως αναφέρει ότι οι Έλληνες αποσύρουν χρήματα από τους λογαριασμούς τους ή μεταφέρουν τις καταθέσεις τους σε αλλες χώρες. Η ΕΚΤ επομένως αύξησε το ποσό του ELA από τα 60 στα 65 δισ. ευρώ. Αυτό έχει προκαλέσει αρνητικές αντιδράσεις από συντηρητικούς Γερμανούς οικονομολόγους, μεταξύ των οποίων ο Hans-Werner Sinn στους FT, ο οποίος υποστήριξε ότι ο ELA θα έπρεπε να είναι πολύ πιο μικρός από ό,τι είναι τώρα.
Επομένως, ποια είναι τα θεωρητικά και πολιτικά όρια στην ρευστότητα της ΕΚΤ; Σε ένα φυσιολογικό bank-run, μια κεντρική τράπεζσ πρέπει να χορηγεί απεριόριστη ρευστότητα για να επιτρέπει σε όλους τους καταθέτες να αποσύρουν τα χρήματά τους εάν το επιθυμούν. Για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, το θεωρητικό όριο θα ήταν το όριο όλων των καταθέσεων. Το γράφημα παρακάτω έχει μια μεγάλη καταθετική βάση ύψους 243,8 δισ. ευρώ (Δεκέμβριος 2014) η οποία αντιστοιχεί στο 61% του συνολικού μεγέθους του ισολογισμού των 397 δισ. ευρώ. Αυτή η καταθετική βάση έχει μειωθεί από τον Ιανουάριο του 2012, όταν ακόμη βρισκόταν άνω του 75%.
Επομένως, θα μπορούσε η ΕΚΤ να προχωρήσει και να χρηματοδοτήσει τα 243,8 δισ. ευρώ με τον ELA; Πρόκειται για δύσκολη απόφαση και η απάντησή μου θα ήταν “εξαρτάται”. Εάν υπάρχει η βεβαιότητα πως η Ελλάδα μένε στο ευρώ, οι τραπεζές της παραμένουν φερέγγυες και επιτευχθεί μια πολιτική λύση, τότε η απάντηση είναι ένα σαφές “ναι”. Πιο προβληματική είναι η περίπτωση εάν υπάρχει πολιτική συναίνεση ότι δεν μπορεί να βρεθεί μια συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους. Τότε η ΕΚΤ δεν μπορεί να παράσχει απεριόριστη χρηματοδότηση. Ο λόγος είναι απλώς ότι η ΕΚΤ θα ξέρει πως στην περίπτωση μιας ορισμένης εξόδου, οι ελληνικές τράπεζες θα ήταν αφερέγγυες καθώς η οικονομία θα κατέρρεε, και ως εκ τούτου, η αξία των assets των τραπεζών θα ήταν χαμηλότερη της ρευστότητας που τους παρέχεται. Και ακόμη και εάν δεν ήταν σίγουρο ένα Grexit, αλλά ήταν βέβαιη η κυβερνητική στάση πληρωμών, μέρη του τραπεζικού συστήματος θα ήταν αφερέγγυα απαιτώντας όρια για τον ELA.
Στο μεταξύ, υπάρχει μια “γκρίζα” ζώνη, στην οποία η ΕΚΤ πρέπει να δώσει ρευστότητα όπως το κάνει τώρα, αλλά όπου η πλήρης αντικατάσταση εκροών κεφαλαίων μπορεί να είναι προβληματική καθώς ουσιαστικά αλλάζει τους όρους της πολιτικής συζήτησης μεταξύ των δύο πλευρών. Αναπόφευκτα, η ΕΚΤ έχει βρεθεί σε εξαιρετικά δύσκολες πολιτικές συζητήσεις. Αυτές οι πολιτικές συζητήσεις είναι δύσκολες επίσης διότι το κόστος της εγκατάλειψης του ευρώ για την Ελλάδα είναι πολύ υψηλό (όπως εμφανίζεται). Είναι επομένως μια δύσκολη απόφαση σχετικά με το ποια είναι τα όρια παροχής ρευστότητας σε μια τέτοια κατάσταση, αλλά τα όρια θα πρέπει να θέτονται πολιτικά, όχι από την ΕΚΤ. Συνολικά, τα όρια για την πολιτική ένωση καθορίζουν και τα όρια της νομισματικής ένωσης.
του Guntram B. Wolff
© Copyright Bruegel. Η μετάφραση του κειμένου έγινε από το Capital.gr. Η δημοσίευση της ελληνικής μετάφρασης δεν αποτελεί προϊόν επίσημης συνεργασίας
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.bruegel.org/nc/blog/detail/article/1574-limits-to-the-greek-bank-run/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου