Η επιβράδυνση στις αναδυόμενες αγορές, αφήνει την ευρωζώνη ακόμη πιο εξαρτημένη από τις εξαγωγές στα ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο για να αντισταθμίσει την αδύναμη εγχώρια οικονομία της.
Η ευρωζώνη στηρίζεται σε ένα ασθενές ευρώ και στην ισχυρή ανάπτυξη παγκοσμίως για να τονώσει τις εξαγωγές και τον πληθωρισμό και να εξισορροπήσει την εξασθένηση της εγχώριας ζήτησης. Πόσο πιθανό είναι αυτό; Η Κίνα μπορεί ακόμη να αποφύγει μια ύφεση, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι προετοιμάζεται για μια περίοδο πολύ χαμηλότερης ανάπτυξης. Την ίδια στιγμή, σχεδόν κάθε αναδυόμενη αγορά εξασθενεί, εν μέρει λόγω της εξάρτησής τους από την Κίνα και εν μέρει λόγω της υποτονικής αύξησης της παραγωγικότητας. Η απόφαση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας να μην αυξήσει τα επιτόκια, είναι ευπρόσδεκτη: μια αύξηση θα είχε προκαλέσει περαιτέρω κεφαλαιακές εκροές από τις αναδυόμενες αγορές.
Η ευρωζώνη εμφάνισε εμπορικό πλεόνασμα 125 δισ. ευρώ στο εξάμηνο του 2015. Στην ίδια περίοδο του 2011, είχε εμφανίσει έλλειμμα 17 δισ. ευρώ. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οι εξαγωγές έχουν αυξηθεί 18%, οι εισαγωγές μόλις 2%. Τα στοιχεία για τις καθαρές εξαγωγές (εξαγωγές μείον τις εισαγωγές), που μετράνε την επίδραση του ξένου εμπορίου στην οικονομική ανάπτυξη, είναι εντυπωσιακά. Μεταξύ του α΄ εξαμήνου του 2011 και του α΄ μισού του 2015, η οικονομία της ευρωζώνης διευρύνθηκε 1%. Χωρίς την αύξηση των καθαρών εξαγωγών, θα είχε συρρικνωθεί κατά 1,3%. Με λίγα λόγια, χωρίς την παγκόσμια ζήτηση, δεν θα υπήρχε καθόλου ανάκαμψη της ευρωζώνης.
Το αυξανόμενο πλεόνασμα της ευρωζώνης οφείλεται στο εμπόριο με αναπτυγμένες χώρες, ιδιαίτερα με αγγλόφωνες, και με παραγωγούς εμπορευμάτων, όχι την Κίνα ή άλλες αναδυόμενες αγορές. Μόλις το 7% της αύξησης των εξαγωγών της ευρωζώνης τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οφειλόταν στην Κίνα, όπου σχεδόν το ήμισυ της αύξησης αφορούσε τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά. Επιπλέον, αυτές οι χώρες αντιστοιχούν σε περισσότερο από 40% της αύξησης στις καθαρές εξαγωγές της ευρωζώνης (καθώς οι εισαγωγές από αυτές τις χώρες, μετά βίας αυξήθηκαν). Το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης αύξησης στις καθαρές εξαγωγές της ευρωζώνης, ήρθε από τους παραγωγούς εμπορευμάτων, καθώς η μείωση των τιμών του πετρελαίου και άλλων πρώτων υλών, μείωσε την αξία των εισαγωγών της ευρωζώνης από αυτές τις χώρες. Αντιθέτως, οι καθαρές εξαγωγές στην Κίνα ήταν αρνητικές αυτή την περίοδο, καθώς η αξία των εξαγωγών της ευρωζώνης προς την Κίνα αυξήθηκε λιγότερο από την αξία των εισαγωγών από την Κίνα.
Η ευρωζώνη σίγουρα θα πληγεί από την επιβράδυνση στην Κίνα και αλλού. Οι αναδυόμενες οικονομίες αγοράζουν το ένα τέταρτο των εξαγωγών της ευρωζώνης, και αυτές θα δεχθούν πιέσεις, ενώ η ανταγωνιστικότητα των παραγόμενων αγαθών της αγοράς θα αυξηθεί, καθώς η αξία των νομισμάτων τους υποχωρεί. Οι καθαρές εξαγωγές της ευρωζώνης σε αυτές τις οικονομίες, ιδιαίτερα της Κίνας, μπορεί να μειωθούν σημαντικά. Μπορούν οι Αγγλοσάξονες να δράσουν ως ο καταναλωτής της ύστατης στιγμής για την ευρωζώνη και να εξισορροπήσουν την επίδραση στη νομισματική ένωση, από την επιβράδυνση στις αναδυόμενες αγορές;
Οι οικονομίες τόσο των ΗΠΑ όσο και του Ηνωμένου Βασιλείου αυξάνονται σχετικά δυναμικά και οι επενδυτές είναι αυτή τη στιγμή αισιόδοξοι για τα αυξανόμενα εμπορικά τους ελλείμματα. Αυτό μπορεί να διαρκέσει για κάποιο διάστημα, ιδίως όσον αφορά τις κεφαλαιακές ροές από τις αναδυόμενες αγορές στις αναπτυγμένες. Αλλά αφήνει την ευρωζώνη ευάλωτη σε μια επιβράδυνση στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, που και αυτές δεν είναι άτρωτες στην παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση, ιδιαίτερα το Ηνωμένο Βασίλειο, που είναι περισσότερο εξαρτημένο από το διεθνές εμπόριο από τις ΗΠΑ. Δεν θα είναι σε θέση να διατηρήσουν ένα μεγάλο βαρίδι στις οικονομίες τους από αρνητικές καθαρές εξαγωγές επ αόριστον. Μέχρι στιγμής, το αμερικανικό δολάριο και η στερλίνα έχουν αυξηθεί σε αξία έναντι του ευρώ, καθώς τα αμερικανικά και βρετανικά ελλείμματα με την ευρωζώνη, έχουν διευρυνθεί. Αλλά αυτό το θετικό κλίμα θα μπορούσε εύκολα να αντιστραφεί εάν οι επενδυτές γίνουν bearish για τις προοπτικές ανάπτυξης στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Στο μεταξύ, λίγα υποδηλώνουν ότι η εγχώρια ζήτηση στην ευρωζώνη θα είναι αρκετά ισχυρή για να φέρει ισχυρή ανάπτυξη του ΑΕΠ. Η εγχώρια ζήτηση έχει ανακάμψει τον τελευταίο χρόνο καθώς ο χαμηλός πληθωρισμός και οι τιμές ενέργειας έχουν παροδικά ενισχύσει τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Αλλά αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό μια έκτακτη τόνωση της ανάπτυξης. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη για ανάκαμψη των επενδύσεων στο σύνολο της ευρωζώνης. Η δημοσιονομική πολιτική έχει γίνει ελαφρώς επεκτατική, και θα πρέπει να παραμείνει τέτοια, αλλά δεν υπάρχει καμία προοπτική ενός μεγάλου προγράμματος δημοσιονομικής τόνωσης.
Η ανάγκη της ευρωζώνης να εστιάσει στην τόνωση της εγχώριας ζήτησης είναι πιεστική όσο ποτέ. Η νομισματική ένωση δεν μπορεί να βασιστεί στο ασθενές ευρώ και η ισχυρή παγκόσμια οικονομία να εξισορροπήσει την οικονομική εξασθένιση στο εσωτερικό. Εκτός από το να την αφήσουμε ιδιαίτερα ευάλωτη σε εξωτερικά γεγονότα, η ευρωζώνη έχει γίνει ένα μεγάλο βαρίδι για την παγκόσμια οικονομία. δυστυχώς, η Κομισιόν είναι ανίσχυρη να κάνει οτιδήποτε για ο μεγαλύτερο εμπόδιο στην ισχυρότερη αύξηση της εγχώριας ζήτησης της ευρωζώνης: υπερβολικές εξοικονομήσεις στη Γερμανία και την Ολλανδία. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στη Γερμανία, πρόκειται να ξεπεράσει το 9% του ΑΕΠ φέτος και στην Ολλανδία το 11%. Κατά πάσα πιθανότητα, η ευρωζώνη θα εγκρίνει μόνο τα επιθετικά νομισματικά και δημοσιονομικά μέτρα που απαιτούνται για να αυξήσει την εγχώρια ζήτηση, όταν δεν μπορεί πλέον να στηρίζεται στην εξωτερική ζήτηση. Αυτή η στιγμή ίσως να μην είναι πάρα πολύ μακριά.
Του Simon Tilford
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.cer.org.uk/publications/archive/bulletin-article/2015/will-eurozone-reap-what-it-has-sown
ΑΠΟΔΟΣΗ: capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου