Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2016

CoCos: Η ωρολογιακή βόμβα των τραπεζών της Ευρώπης;

Αποτέλεσμα εικόνας για contingent convertibles

Μία επένδυση υψηλής απόδοσης με ενσωματωμένη χειροβομβίδα. Ένα χρεόγραφο που απαιτεί προσεκτικό χειρισμό, με την ελπίδα να μην εκραγεί, ρίχνοντας τους επενδυτές σε μια τρύπα. Υποδεχθείτε τη νέα ευρωπαϊκή μόδα: τα υπό αίρεση μετατρέψιμα ομόλογα (contingent convertibles), γνωστά και ως ομόλογα CoCo. 

Μια διασταύρωση μεταξύ ομολόγου και μετοχής, ο νέος τύπος CoCo βοηθά τις τράπεζες να ενισχύουν τα κεφάλαιά τους προκειμένου να συμμορφώνονται με τους αυστηρότερους κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας που σχεδιάστηκαν για να μην επαναληφθούν τα φαινόμενα διάσωσης με χρήματα φορολογούμενων της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Πολλοί επενδυτές ανησυχούν πως η έξτρα απόδοση που προσφέρουν εγείρει τον κίνδυνο μιας έκρηξης –κανείς δεν γνωρίζει στην πραγματικότητα πόσο σοβαρές θα ήταν οι συνέπειες θα ήταν αφού η σκανδάλη δεν έχει τραβηχτεί ποτέ. Παρότι υποτίθεται ότι τα CoCos φτιάχτηκαν για να κάνουν τις αγορές πιο ασφαλείς, τίθεται το ερώτημα μήπως οι ρυθμιστικές αρχές δημιούργησαν άθελά τους έναν νέο, απρόβλεπτο κίνδυνο.
Η κατάσταση
Τα ομόλογα CoCo που πωλήθηκαν από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρώπηςέκαναν βουτιά στις αρχές του 2016 εν μέσω ανησυχιών πως η υποτονική οικονομική ανάπτυξη, τα χαμηλά επιτόκια και η αναταραχή των παγκόσμιων αγορών θα επιδείνωνε την ικανότητα των τραπεζών να αποπληρώνουν τα χρέη τους. Η πιο δημοφιλής μορφή ομολόγων CoCo χρησιμοποιείται από τις τράπεζες για την άντληση επιπλέον κεφαλαίων Tier 1, τα οποία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή άμυνας μιας τράπεζας απέναντι στα οικονομικά σοκ μετά τα ίδια κεφάλαια. Η ισπανική Banco Bilbao έφερε τα πρώτα CoCos στην αγορά τον Απρίλιο του 2013 και έπειτα ακολούθησε μια "πλημμύρα” 97 δισ. δολαρίων που πουλήθηκε έως τα τέλη του 2015.
Συνήθως ένα CoCo επιτρέπει σε μία τράπεζα να αναστέλλει τις πληρωμές τόκων όταν αντιμετωπίζει πρόβλημα, όπως στην περίπτωση που τα κεφάλαιά της υποχωρούν κάτω από όρια που θεωρούνται επικίνδυνα (εδώ μπαίνει το στοιχείο της αίρεσης). Εάν η χρηματοοικονομική υγεία της τράπεζας επιδεινωθεί, τα CoCos μπορούν να επιφέρουν ζημιές στους ομολογιούχους: τα ομόλογα μπορούν να χάσουν εξ ολοκλήρου την αξία τους ή να μετατραπούν σε μετοχές (καθίστανται μετατρέψιμα).
Ενώ τα hedge funds που αναζητούν επενδύσεις υψηλότερου ρίσκου και απόδοσης είναι οι πιο φανατικοί αγοραστές των CoCos, τα ομόλογα προτιμώνται και από ασφαλιστικές εταιρείες που διψούν για εισόδημα καθώς οι επενδυτικές αποδόσεις πιέζονται από τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια. Το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες έχουν απαγορεύσει τις πωλήσεις προς ιδιώτες επενδυτές. Τα CoCos πλήρωναν μέσο κουπόνι 6,6% στις αρχές του 2016, σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με τους τόκους στα τραπεζικά ομόλογα υψηλής διαβάθμισης.
Το παρασκήνιο
Οι τράπεζες σπεύδουν να πουλήσουν Cocos για να προετοιμαστούν για την εφαρμογή της διεθνούς συμφωνίας, γνωστής ως Βασιλεία 3, το 2019. Η συμφωνία ερμηνεύεται διαφορετικά από αγορά σε αγορά, οπότε ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση επέλεξε τα CoCos ως εργαλείο χρέους για την ενίσχυση του Tier 1, οι αμερικανικές τράπεζες χρησιμοποιούν μια μορφή προνομιούχων μετοχών και οι κινεζικές τράπεζες έναν συνδυασμό των δύο. Ακόμα και μετά την εκρηκτική τους ανάπτυξη, τα CoCos αντιπροσώπευαν λιγότερο από το 25% των συνολικών κεφαλαίων ύψους 200 δισ. ευρώ που άντλησαν οι τράπεζες της Ευρωζώνης για να "μείνουν στην επιφάνεια" από τα μέσα του 2013 έως τα τέλη του 2014. 
Οι ρυθμιστικές αρχές έδωσαν το "πράσινο φως" για την νέα κατηγορία CoCos επειδή προετοιμάζουν το έδαφος ώστε να είναι οι ομολογιούχοι -και όχι οι φορολογούμενοι- αυτοί που μοιράζονται το βάρος της απομείωσης μιας τράπεζας, ενώ παράλληλα πρόσφεραν στις τράπεζες έναν ένα φθηνό τρόπο να αντλήσουν νέα κεφάλαια χωρίς να διαβρώσουν τις υπάρχουσες μετοχικές συμμετοχές. Ενώ τεχνικά οι τίτλοι είναι ομόλογα (και, επομένως, οι πληρωμές μπορούν να γίνουν από τα προ φόρων κέρδη) εμφανίζουν πολλές από τις ιδιότητες μιας μετοχής, και μπορούν ακόμη και να αναποδογυρίσουν την παραδοσιακή ιεραρχία που ορίζει ότι οι ομολογιούχοι πληρώνονται πριν από τους μετόχους σε περίπτωση πτώχευσης.
Το επιχείρημα
Οι ρυθμιστικές αρχές συνειδητοποίησαν ότι οι επενδυτές τα κατάφερναν καλύτερα από τις ίδιες στο να προβλέπουν ποιες τράπεζες θα ενέδιδαν στη διάρκεια της κρίσης.
Τα ομόλογα CoCos είναι σχεδιασμένα για να αξιοποιούν αυτή τη "σοφία του πλήθους" βάζοντας τους ομολογιούχους στην πρώτη γραμμή και παρέχοντάς τους έννομο συμφέρον στην υγεία των αδύναμων τραπεζών. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουν δοκιμαστεί: Όταν θα βρεθεί η πρώτη που θα αντιμετωπίσει πρόβλημα και θα σταματήσει τις πληρωμές των κουπονιών, δεν αποκλείεται οι επενδυτές να θορυβηθούν ξαφνικά με τον εγγενή κίνδυνο και να πραγματοποιήσουν μαζική φυγή από όλα τα CoCos, αποσταθεροποιώντας την αγορά εταιρικών ομολόγων και, ενδεχομένως, ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. 
Οι επικριτές των CoCos λένε ότι οι τίτλοι είναι πολύ περίπλοκοι για να κατανοηθούν επαρκώς, πολυποίκιλοι και πολύ κοντά στην έννοια της μετοχής για να θεωρηθούν ομόλογα. Οι ίδιες οι τράπεζες είναι αδιαφανείς, ο ορισμός των κεφαλαίων διαφέρει από ομόλογο σε ομόλογο και η απόσταση ανάμεσα στην τρέχουσα θέση μιας τράπεζας και στη στιγμή που θα χτυπήσει η καταστροφή είναι σχεδόν αδύνατο να υπολογιστεί. Μόνο όταν θα έχουμε την πρώτη έκρηξη, οι ρυθμιστικές αρχές θα αποκτήσουν μια καλύτερη αίσθηση για τo αν τα CoCos βοήθησαν να σωθεί το τραπεζικό σύστημα, ή να βυθιστεί.
Bloomberg View
ΑΠΟΔΟΣΗ: capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου