Δευτέρα 15 Απριλίου 2013

Ποιός θα είναι ο επόμενος στην κρίση της ευρωζώνης


Τα προβλήματα στην Κύπρο έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα για την υγεία της ευρωζώνης, με ιδιαίτερη έμφαση στο ποια χώρα θα είναι η επόμενη στη σειρά για διάσωση και σε πιο βαθμό οι μέτοχοι και οι καταθέτες θα υποστούν ζημιές σε περίπτωση τραπεζικών προβλημάτων (bail-ins). Η μεγαλύτερη προσοχή συγκεντρώνεται σε δύο χώρες. 

Πρώτον στην Πορτογαλία, η οποία έχει επανέλθει στο επίκεντρο από τα πρωτοσέλιδα του Τύπου, με το συνταγματικό δικαστήριο της χώρας να αποφασίζει προσφάτως κατά κάποιων περικοπών στον προϋπολογισμό που αποτελούν εντολή της ΕΕ. Δεύτερον, στη Σλοβενία, η οποία αντιμετωπίζει μια σοβαρή τραπεζική κρίση, παρέχει με τη σειρά της άλλο ένα πιθανό πεδίο δοκιμής για τα ασαφή bail-in σχέδια της ευρωζώνης.

Βασικά σημεία


Τόσο η Πορτογαλία όσο και η Σλοβενία χρειάζονται κάποιου είδους εξωτερική βοήθεια.

Πορτογαλία
Η εγχώρια ζήτηση, οι κυβερνητικές δαπάνες και οι επενδύσεις συρρικνώνονται κατακόρυφα, αφήνοντας τη χώρα να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αβέβαιη ανάπτυξη των εξαγωγών να ηγηθούν της οικονομίας. Με την περικοπή των μισθών και του κόστους (εσωτερική υποτίμηση), η Πορτογαλία τα τελευταία χρόνια βελτίωσε το επίπεδο ανταγωνιστικότητάς της στην ευρωζώνη σε σχέση με τη Γερμανία. Ωστόσο, αυτή η τάση στην πραγματικότητα άρχισε να αντιστρέφεται απότομα το 2012, πράγμα που σημαίνει ότι η απόκλιση μεταξύ των χωρών όπως Πορτογαλία και Γερμανία, έχει αρχίσει ξανά να αυξάνεται. Είναι ακριβώς αυτό το είδος της ανισορροπίας που η ευρωζώνη επιδιώκει να κλείσει.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών λιτότητας, η Πορτογαλία έρχεται τώρα αντιμέτωπη με σοβαρούς πολιτικούς και συνταγματικούς περιορισμούς. Για δεύτερη φορά, το συνταγματικό δικαστήριο της χώρας αποφάσισε εναντίον των περικοπών στους μισθούς του δημοσίου τομέα, ένα βασικό στοιχείο στο υπαγορευμένο από την ΕΕ πρόγραμμα λιτότητας, ενώ η προηγούμενη πολιτική συναίνεση για λιτότητα στο κοινοβούλιο, έχει εξατμιστεί. Συνδυαστικά, θα είναι όλο και πιο δύσκολο για την Πορτογαλία να «περάσει» τη λιτότητα στο εσωτερικό και κατά συνέπεια να διαπραγματευτεί τους όρους διάσωσης με τις πιστώτριες χώρες στο εξωτερικό.

Η Πορτογαλία μπορεί να χρειαστεί κάποιου είδους περαιτέρω χρηματοπιστωτικής βοήθειας αρκετά σύντομα. Είναι απίθανο να τη λάβει με τη μορφή μιας δεύτερης διάσωσης, αλλά θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη χρήση του προγράμματος ΟΜΤ αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ, με την προϋπόθεση ότι η Πορτογαλία μπορεί να επιστρέψει στις αγορές πλήρως εκ των προτέρων (έστω και για λίγο).

Σλοβενία
Η Σλοβενία δεν είναι Κύπρος. Στην πραγματικότητα είναι περισσότερο σαν την Ισπανία. Οι τράπεζές της είναι σημαντικά υποκεφαλαιοποιημένες, με τα «τοξικά» δάνεια να διαμορφώνονται τώρα στο 18% του ΑΕΠ. Οι τράπεζες έχουν μόνο προβλέψεις για την κάλυψη των λιγότερο από το ήμισυ δυνητικών ζημιών που προκύπτουν από αυτά τα δάνεια. 
Την ίδια στιγμή, ένας υπερχρεωμένος ιδιωτικός τομέας προσπαθεί τώρα απεγνωσμένα να βγάλει το χρέος από τα βιβλία του, που σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη λιτότητα και την έλλειψη επενδύσεων, έχει προκαλέσει την κατακόρυφη πτώση της ανάπτυξης.

Αν και μια πλήρης διάσωση είναι απίθανη, η χώρα θα μπορούσε να χρειαστεί σύντομα ένα πακέτο διάσωσης από την ΕΕ μεταξύ 1-4 δισ. ευρώ (που αντιστοιχεί στο 3%-11% του ΑΕΠ της) για να τη βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της χώρας και των κακοδιαχειριζόμενων τραπεζών. Ένα τέτοιο σχέδιο είναι πιθανό να περιλαμβάνει και ζημιές για τους μετόχους (bail-ins) αλλά, σε αντίθεση με την Κύπρο, ίσως να μην πλήξει τους μεγάλους (ανασφάλιστους) καταθέτες και δεν θα υπάρξει καμία απολύτως προσπάθεια για τη φορολόγηση των μικρότερων (ασφαλισμένων) καταθετών.

Του Raoul Ruparel

Πηγή:www.openeurope.org.uk

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου