Ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα συναντήθηκαν στο μέγαρο Walter και Leonore Annenberg στην Καλιφόρνια. Μερικοί έχουν δηλώσει ότι ο χρόνος και ο χώρος είναι περίεργοι - για λόγους πρωτοκόλλου, είναι η σειρά του Ομπάμα να ταξιδέψει στην Κίνα για επίσημη επίσκεψη. (Ο Σι πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2012). Αλλά είναι θετικό το γεγονός ότι οι ηγέτες προφανώς ενδιαφέρονται περισσότερο για την ουσία παρά για τις διατυπώσεις. Και οι δύο έχουν επίγνωση της ανάγκης να αναπτυχθεί ένα νέο είδος σχέσης των μεγάλων δυνάμεων που να βασίζεται στην συνεργασία. Το ερώτημα είναι το πώς θα μεταφραστεί αυτή η ιδέα στην πραγματικότητα. Ο ευκολότερος τρόπος είναι να σηκώσουν τα μανίκια τους και να εργαστούν σε μια βάση «θέμα προς θέμα». Όσα περισσότερα προβλήματα λύσουν μαζί ο Ομπάμα και ο Σι, τόσο μεγαλύτερη εμπιστοσύνη θα έχει η σχέση τους. Και αυτό θα τους βοηθήσει να προχωρήσουν σε ακόμα μεγαλύτερα θέματα.
Μεταξύ των πιο πιθανών θεμάτων που θα καταλήξουν είναι οι οικονομικές σχέσεις, η Βόρεια Κορέα, οι θαλάσσιες διαφορές στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας και στην Ανατολική Θάλασσα της Κίνας, η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, οι σχέσεις μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων, η κλιματική αλλαγή και η επαφή μεταξύ των λαών. Στις οικονομικές σχέσεις, οι δύο χώρες έχουν επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από το εμπόριο κατά την τελευταία δεκαετία. Τώρα ενδιαφέρονται για την από κοινού αντιμετώπιση της εξαγωγικής πολιτικής προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, τους κανονισμούς επί των επενδύσεων, την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας και την κυβερνητική πολιτική για τις δημόσιες προμήθειες, όλα θέματα έντονων συζητήσεων που θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν τις διμερείς σχέσεις. Από την πλευρά του, ο Σι μπορεί να ασκεί πιέσεις για την απελευθέρωση της αμερικανικής πολιτικής επί των εξαγωγών υψηλής τεχνολογίας και την βελτίωση της πρόσβασης των κινεζικών εταιρειών που επιθυμούν να επενδύσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε αντάλλαγμα, ο Ομπάμα θα θελήσει πιθανώς να πιέσει για την καλύτερη προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας και μια πιο φιλελεύθερη πολιτική των κρατικών προμηθειών στην Κίνα.
Η Βόρεια Κορέα θα είναι ένα άλλο θέμα συζήτησης. Η ανάπτυξη των πυρηνικών όπλων της Πιονγιάνγκ αποτελεί μια αυξανόμενη απειλή για την ασφάλεια και των δύο χωρών. Η Κίνα έχει επανεξετάσει την πολιτική της για την Βόρεια Κορέα, έτσι ώστε υπάρχει αυξημένη πιθανότητα οι δύο χώρες να είναι σε καλύτερη θέση για να συντονίσουν τις προσεγγίσεις τους από ό, τι στο παρελθόν. Ο Σι είναι πιθανό να θέλει τον Ομπάμα να είναι πιο υπομονετικός με την Βόρεια Κορέα, ενώ ο Ομπάμα θα θέλει ο Σι να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση σε αυτήν. Μαζί, κατά πάσα πιθανότητα θα συζητήσουν για το πώς θα συνεργαστούν για να προτρέψουν την Βόρεια Κορέα να εγκαταλείψει το πρόγραμμα των πυρηνικών όπλων.
Θα πρέπει επίσης να ασχοληθούν με τις θαλάσσιες διαφορές στην Νότια και την Ανατολική Θάλασσα της Κίνας. Η Κίνα ανησυχεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συμφωνήσουν με την Ιαπωνία, τις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ στις περιφερειακές διενέξεις και θα τους ενθαρρύνει να προκαλέσουν την Κίνα. Εν τω μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν ότι η Κίνα αμφισβητεί την αρχή της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας σε εκείνα τα μέρη του ωκεανού. Ο Σι θα επιδιώξει μάλλον την διαβεβαίωση του Ομπάμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα βοηθήσουν να περιοριστούν οι σύμμαχοί τους και ότι δεν θα πάρει θέση για τις κρατικές αξιώσεις πάνω από τα διαμφισβητούμενα νησιά. Σε αντάλλαγμα, ο Ομπάμα θα θέλει να βεβαιωθεί σχετικά με την ελευθερία της ναυσιπλοΐας στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας και ότι η Κίνα θα λάβει τα αναγκαία μέτρα για την αποφυγή ατυχημάτων στις διενέξεις για τα νησιά.
Κατά την διάρκεια των συνομιλιών, ο Σι είναι επίσης πιθανόν να θέλει τον Ομπάμα να τοποθετηθεί για τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο ότι θα αντιμετωπιστούν σε μια δίκαιη δίκη. Οι αμερικανικές εφημερίδες κατηγορούν τακτικά το Πεκίνο για επιθέσεις σε ηλεκτρονικά συστήματα αμερικανικών εταιρειών. Αγνοούν το γεγονός ότι η Κίνα είναι επίσης θύμα και μελετά τρόπους για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Και οι δύο χώρες θέλουν έναν ασφαλή κυβερνοχώρο και μάλιστα έχουν ήδη ανακοινώσει σχέδια για την δημιουργία μιας ομάδας εργασίας για τον κυβερνοχώρο. Ο Σι πιθανότατα θα προτείνει την ανάπτυξη ενός κώδικα δεοντολογίας για τις δραστηριότητες στον κυβερνοχώρο, μια πρόταση την οποία ο Ομπάμα είναι απίθανο να απορρίψει.
Η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών είναι ένα από τα πιο δύσκολα θέματα που συζητούν ο Ομπάμα και ο Σι. Κάθε φορά που η διμερής σχέση χτυπά σε ένα τραχύ σημείο, η φυσιολογική αντίδραση ήταν να ματαιώνουν τις στρατιωτικές συνεργασίες. Αλλά οι στρατοί των δύο χωρών διαδραματίζουν τεράστιο ρόλο στην εξωτερική πολιτική του έθνους τους αντίστοιχα. Έτσι, οι καλύτερες σχέσεις εξαρτώνται απολύτως από την γνωριμία των δύο στρατών και την ανάπτυξη κάποιας εμπιστοσύνης. Για να ξεκινήσουν τα πράγματα να λειτουργούν, ο Σι και ο Ομπάμα μπορεί να αφήσουν τα πράγματα ασαφή, υποσχόμενοι απλά να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να διευκολύνουν τις συνεργασίες στο μέλλον.
Ένα άλλο δύσκολο θέμα - και ένα για το οποίο η συνάντηση δεν θα κάνει πιθανώς καμία πρόοδο - είναι η κλιματική αλλαγή. Και οι δύο χώρες ενδιαφέρονται για την προστασία του κλίματος και έχουν σημειώσει κάποια πρόοδο προς αυτό. Αλλά με τον Ομπάμα να εξακολουθεί να ασχολείται με τα επακόλουθα της οικονομικής κρίσης και τον Σι να είναι επιφυλακτικός σχετικά με τις πιθανές αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις τού να κάνει πάρα πολλά για τον περιορισμό της ρύπανσης, οι δύο ηγέτες θα ανταλλάξουν τις απόψεις τους σχετικά με το θέμα, αλλά δεν θα κάνουν τίποτα περισσότερο.
Τέλος, υπάρχει ένα αδιαμφισβήτητα φωτεινό σημείο – οι προσπάθειες για την βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των λαών των δύο χωρών. Η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφωνούν ότι η ενθάρρυνση των πολιτιστικών ανταλλαγών, οι ανταλλαγές φοιτητών και η τακτική επαφή είναι πολύ θετικά πράγματα. Στην πραγματικότητα, οι δύο χώρες έχουν ήδη αρχίσει να το κάνουν: η κυβέρνηση Ομπάμα ανέπτυξε μια πρωτοβουλία για να στείλει εκατό χιλιάδες Αμερικανούς φοιτητές να σπουδάσουν στην Κίνα. Η Κίνα ανταπέδωσε με προγράμματα για την υποστήριξη περισσότερων Κινέζων φοιτητών και επιστημόνων που ενδιαφέρονται να επισκεφθούν τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και για τους Αμερικανούς σπουδαστές που ενδιαφέρονται να σπουδάσουν στην Κίνα. Οι δύο χώρες έχουν διατηρήσει επίσης μια ετήσια διαβούλευση υψηλού επιπέδου μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ για την συνεργασία των λαών. Τα προγράμματα αυτά έχουν λάβει ευρεία υποστήριξη στις δύο χώρες. Οι δύο ηγέτες μπορούν επομένως, να επανεξετάσουν την μέχρι σήμερα πρόοδο και να εντείνουν τις δεσμεύσεις τους για το μέλλον.
Υπάρχουν πολλά άλλα πράγματα για τα οποία ο Σι και ο Ομπάμα θα μπορούσαν να μιλήσουν - τα ανθρώπινα δικαιώματα, την Ταϊβάν, το Θιβέτ και τις αμερικανικές αναγνωριστικές ενέργειες κατά μήκος των ακτών της Κίνας. Ωστόσο, εν μέρει επειδή ο σκοπός της συνάντησης είναι να δοθεί ένας θετικός τόνος για τις μελλοντικές σχέσεις και εν μέρει επειδή δεν είναι ρεαλιστικό να προσπαθήσουν να λύσουν όλα τα προβλήματα δια μιάς, πιθανώς δεν θα δώσουν μεγάλη βαρύτητα. Παρ’ όλα αυτά, αν η σύνοδος κορυφής αφήσει τον καθένα με ένα θετικό συναίσθημα προς τον άλλον και υπάρξει κάποια πρόοδος στα πιο σημαντικά ζητήματα των διμερών σχέσεών τους, θα πρέπει να θεωρηθεί επιτυχία. Άλλωστε, το πρώτο βήμα προς μια πιο εποικοδομητική σχέση μεταξύ μεγάλων δυνάμεων είναι η εμπιστοσύνη. Και όπου υπάρχει εμπιστοσύνη, η ειρήνη, η σταθερότητα και η ευημερία θα μπορούσαν να ακολουθήσουν σύντομα.
ΤΟΥ Jia Qingguo
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου