Με το ξέσπασμα της κρίσης στην Ουκρανία όλοι, ιδιαιτέρως εκείνοι που βρίσκονται στο ανατολικό άκρο της ΕΕ θεωρούσαν ότι μια επανάληψη του σεναρίου του 2009 ήταν στα σκαριά. Στη συνέχεια, χώρες που ήταν σχεδόν εξ ολοκλήρου εξαρτημένες από τις ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου, υπέστησαν ζημιές, τόσο στον ιδιωτικό τομέα, όσο και στα νοικοκυριά. Ωστόσο, τα πράγματα δεν εξελίχτηκαν με αυτόν τον τρόπο. Κάτι είχε αλλάξει μεταξύ του 2009 και του 2014 που εμπόδισε τη Ρωσία να ενεργήσει όπως είχε κάνει στις αρχές της κρίσης. Υπάρχουν τρεις παράγοντες που βοήθησαν αυτές τις χώρες που ήταν φοβισμένες για την διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου.
Πρώτον, η ΕΕ ανταποκρίθηκε πιο αποτελεσματικά και πιο ενεργά. Αντί να αφήσει την κάθε χώρα να αντιμετωπίσει μόνη της τα προβλήματά της σχετικά με την ασφάλεια στον τομέα της ενέργειας, άρχισε να διαμορφώνει μια συνολική, σταθερά βασισμένη στην αρχή της κοινότητας, ενεργειακή στρατηγική. Αυτό περιελάμβανε την επαναξιολόγηση της διασυνδεσιμότητας μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, σε μια αναγέννηση της περιφερειακής αρχής, τη στόχευση περιοχών που δεν ήταν και δεν είναι επαρκώς συνδεδεμένες. Στην πραγματικότητα, μόλις στο διάστημα των δύο τελευταίων εβδομάδων έχουμε ακούσει για μνημόνια και προτάσεις συνεργασίας που υπεγράφησαν στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στο λεγόμενο Πενταμερές Φόρουμ Ενέργειας (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες , Αυστρία, Ελβετία). Και στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ δώδεκα χώρες που συνεργάζονται στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν και στον τομέα της ασφάλειας του εφοδιασμού με ηλεκτρισμό.
Προς υποστήριξη αυτής της νέας ισχυρής προσέγγισης ο Επίτροπος Maroš Šefčovič, ο Αντιπρόεδρος για την ενέργεια της Ένωσης, έχει ξεκινήσει μια περιοδεία στις Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για να συζητήσει την εκτίμηση της Επιτροπής σχετικά με την ενεργειακή κατάσταση κάθε χώρας και να συζητήσει μαζί τους τί μπορεί να γίνει για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.
Δεύτερον, η αγορά έχει αλλάξει από το 2009. Το 2014 υπήρχαν πολλές περισσότερες επιλογές προς εξέταση, τόσο από την άποψη των πηγών ενέργειας, όσο και των διαδρομών για να έλθει στην Ευρώπη. Το Ιράν έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την πώληση φυσικού αερίου στην ΕΕ, το οποίο ωστόσο εξαρτάται από την έκβαση των συνομιλιών για τα πυρηνικά. Η ΕΕ κατασκευάζει ένα ενεργειακό κέντρο στη Βαγδάτη και, παρά τις διαταραχές εξαιτίας της εμφάνισης του Ισλαμικού Κράτους, το Κουρδιστάν παρέχει νέες δυνατότητες. Ο αγωγός φυσικού αερίου Trans-Anatolian (TANAP) παρέχει τη δυνατότητα σύνδεσης της παροχής φυσικού αερίου από Ιράν, Ιράκ, Ισραήλ και την Κύπρο στο Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου.
Τρίτον, έχει γίνει μια ανανέωση της βασισμένης στην αγορά προσέγγισης για την δημιουργία μίας ενιαίας αγοράς ενέργειας εντός της ΕΕ. Αντί να επενδύουν σε περιττές ικανότητες για τις εθνικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, η ΕΕ έχει επικεντρωθεί στην επέκταση των συνδέσεων υποδομών και μεταξύ των γειτόνων, χωρίς να παρεμβαίνει στη λογική των αγορών ενέργειας. Αυτό θα καταστήσει πολύ πιο εύκολο για τους επενδυτές να δεσμευτούν και για την ΕΕ να προσελκύσει χρηματοδότηση, κάνοντας χρήση των διαφόρων οργάνων της. Η Ενεργειακή Ένωση παρέχει ένα χρήσιμο πλαίσιο και περιγράφει όλες τις κύριες πηγές της ενεργειακής ανασφάλειας της ΕΕ. Αλλά όταν πρόκειται για τις λύσεις, είναι πιθανόν να προορισμένη να πετύχει περισσότερα για την ενδο-ευρωπαϊκή, παρά για την δια-ευρωπαϊκή διάσταση.
Το 2009 δίδαξε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το μάθημα ότι η ενεργειακή ασφάλεια κοστίζει πολύ στην ίδια για να αιφνιδιάζεται από τις δράσεις που την απειλούν. Οι λύσεις του προβλήματος ανήκουν συχνά στη σφαίρα της εξωτερικής πολιτικής: για να παραφράσω τον Šefčovič, η Ενεργειακή Ένωση δεν σταματά στα σύνορα της ΕΕ. Αυτός είναι ο λόγος που θα πρέπει να συμπεριλάβει χώρες όπως η Ουκρανία και η Τουρκία, προκειμένου να ενισχύσει τη δική της ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και για να τις βοηθήσει να υιοθετήσουν τον κανόνα και τους κανονισμούς της ΕΕ, καθώς οι χώρες αυτές συγκλίνουν προς την ένταξη στην ΕΕ. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός οργάνων της εξωτερικής πολιτικής στην ΕΕ που δρουν στον τομέα της ενέργειας, αλλά χρειάζονται μια ισχυρή πρωτοβουλία των κρατών μελών και μια περιφερειακή προσέγγιση προς τους πλούσιους ενεργειακά γείτονες.
Της Louisa Slavkova
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.ecfr.eu/article/ecfr15_blog3054
ΑΠΟΔΟΣΗ: Capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου