Οι νικητές είναι προφανείς: ο Obama και ο Shinzo Abe, όπως επίσης και οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας. Ο Obama μπορεί να τελειώσει την θητεία του με μια ισχυρή επίδειξη της αμερικανικής στροφής στην Ασία, και ο Abe μπορεί επιτέλους να ισχυριστεί ότι το τρίτο βέλος του προγράμματός του Abenomics, δεν είναι άδειο.
Και οι ηττημένοι είναι επίσης προφανείς. Η Κίνα και η Ευρώπη. Η Κϊνα όχι μόνο έχει μείνει έξω από τη συμφωνία, αλλά έχει μείνει εκτός σκοπίμως. Εάν κάποιος είχε οποιαδήποτε αμφιβολία (σε κάποιο σημείο η Κίνα προσκλήθηκε στις διαπραγματεύσεις και ορισμένοι αναμένουν ακόμη ότι η Κίνα θα συνεχίσει να συζητά την συμμετοχής στο μέλλον), η επίσημη ανακοίνωση του Obama για την ΤΡΡ πριν από δύο ημέρες, το κατέστησε πολύ σαφές: "όταν περισσότερο από το 95% των πιθανών πελατών μας ζουν έξω από τα σύνορά μας, δεν μπορούμε να αφήσουμε χώρες όπως η Κίνα να γράψουν τους κανόνες της παγκόσμιας οικονομίας". Για την Κίνα, το ζήτημα δεν είναι μόνο ότι θα χάσει πρόσβαση στην αμερικανική αγορά, αλλά επίσης το γεγονός ότι οι πιο σημαντικοί της εταίροι συμμετέχουν στη συμφωνία, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση της Ευρώπης. Η Ευρώπη, η οποία έχει ξοδέψει χρόνια να διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ για μια άλλη μεγάλη εμπορική συμφωνία, την ΤΤΙΡ, ίσως χρειαστεί να είναι πιο ελαστικοί για να πετύχει μια συμφωνία προτού αποχωρήσει ο Obama, καθώς το ενδιαφέρον του Προέδρου έχει πιθανώς εξασθενίσει κάπως μετά από αυτή τη νίκη. Από την άλλη, πολλά από τα σημεία αναφοράς των διαπραγματεύσεων που επιτεύχθηκαν από την αμερικανική κυβέρνηση για την ΤΡΡ, πιθανώς δεν θα είναι αποδεκτά για την Ευρώπη.
Το γεγονός ότι η ΤΡΡ δεν έχει ακόμη επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια, προσφέρει ακόμη περιθώριο για αμφιβολία σχετικά με την πραγματική οικονομική σημασία της ΤΡΡ ((εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής της θα μπορούσαν να βρεθούν εκτός από κάθε διαδικασία) αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα είναι οικονομικά σημαντική. Η ΤΡΡ καλύπτει το 40% του παγκόσμιου εμπορίου και 800 εκατ. ανθρώπους. Όχι μόνο θα μειωθούν τα εμπορικά εμπόδια στο ελάχιστο σχεδόν σε κάθε κλάδο (συμπεριλαμβανομένου γενικώς και προστατευόμενων ειδών, όπως η γεωργία), αλλά επίσης κοινά πρότυπα θα χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν από όλους τους συμμετέχοντες, είτε πρόκειται για τις επενδύσεις, το περιβάλλον ή την εργασία. Από την άποψη αυτή, η υπεροχή της προστασίας των εμπορικών σημάτων έναντι της προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων των αγροτικών προϊόντων, ή την προτεραιότητα της προστασίας του εμπορικού απορρήτου έναντι της ελευθερίας του Τύπου, αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους της αμερικανικής επιτυχίας στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους της ΤΡΡ, που επίσης εμφανίζει την τιμή που μια χώρα σαν την Ιαπωνία, είναι πρόθυμη να πληρώσει για την ασφάλεια υπό τις ΗΠΑ. Στο ίδιο πνεύμα, η υψηλή τιμή (αναφορικά με την υπεροχή των ΗΠΑ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων), καθιστά ακόμη πιο απίθανο για την Κίνα να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο να ενταχθεί στην ένωση στο εγγύς μέλλον: η μεταχείριση των κρατικών επιχειρήσεων και η προστασία των δεδομένων, είναι δύο εμπόδια. Το τελευταίο είναι επίσης βασικός αποτρεπτικός παράγοντας για τις διαπραγματεύσεις της ευρωπαϊκής ΤΤΙΡ.
Το ερώτημα ως εκ τούτου είναι τι θα πρέπει να κάνουν οι Κίνα και Ευρώπη στο πλαίσιο μιας μεγάλης οικονομικής ένωσης όπως η ΤΡΡ. Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα μιας πολυμερούς διαδικασίας υπό τον άξονα του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, και οι δύο περιοχές έχουν συσσωρεύσει διμερείς ελεύθερες εμπορικές συμφωνίες (FTA) με χώρες ενδιαφέροντος, ορισμένες εκ των οποίων είναι επίσης μέλη της ΤΡΡ. Ως παράδειγμα, η Κίνα έχει προσφάτως υπογράψει μια συμφωνία με την Αυστραλία ενώ η Ευρώπη έχει κάνει το ίδιο με την Σιγκαπούρη και το Βιετνάμ. Έχοντας γνώση του γεγονότος ότι τέτοιες διμερείς FTAs θα παραμείνουν μάταιες σε σχέση με την ΤΡΡ (τόσο με βάση το μέγεθος όσο και με βάση την κάλυψη), η Κίνα οδηγείται προς μια περιφερειακή στρατηγική, συμμετέχοντας στις συνομιλίες για μια Περιφερειακή Οικονομική Εταιρική Σχέση (RCEP), που θα τη συνέδεε με 10 χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, μεταξύ των οποίων και η Ιαπωνία. Παραμένει ασαφές εάν αυτές οι χώρες θα έχουν συμφέρον να προωθήσουν μια τέτοια συμφωνία μόλις μπει σε εφαρμογή η ΤΡΡ. Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό, η Κίνα και η Ευρώπη μπορεί τελικά να κοιτάξουν η μία την άλλη και να βρουν ομοιότητες τις οποίες δεν ήξεραν πριν. Η διαδικασία δεν θα είναι εύκολη, αλλά τουλάχιστον υπάρχει ένα σημείο εκκίνησης. Η Ευρώπη και η Κίνα διαπραγματεύονται μια διμερή επενδυτική συμφωνία, ακολουθώντας τα βήματα των ΗΠΑ. Τώρα που οι ΗΠΑ και η Κίνα φαίνεται να έχουν χάσει το momentum για τη δική τους διμερή επενδυτική συμφωνία (μια αξιοσημείωτη απουσία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του Xi Jinping στις ΗΠΑ), η Ευρώπη θα μπορούσε -για μία φορά- να γίνει πρωτοπόρος στις διαπραγματεύσεις με την Κίνα και να ακολουθήσουν και οι ΗΠΑ εάν το επιθυμούν.
Της Alicia Garcia-Herrero
© Copyright Bruegel. Η μετάφραση του κειμένου έγινε από το Capital.gr. Η δημοσίευση της ελληνικής μετάφρασης δεν αποτελεί προϊόν επίσημης συνεργασίας
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://bruegel.org/2015/10/trans-pacific-partnership-should-the-key-losers-china-and-europe-join-forces/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου