Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2012

"Σπορά" δισ. από funds στις γεωργικές εκτάσεις του πλανήτη

Sovereign funds, ασφαλιστικά ταμεία, πλούσιοι ιδιώτες, private equities και κυβερνήσεις ανταγωνίζονται για να ελέγξουν τις διατροφικές πηγές του αύριο. Τι κοιτούν στην Ελλάδα

Με πρωτόγνωρους ρυθμούς αλλάζουν χέρια τα τελευταία λίγα χρόνια αχανείς καλλιεργήσιμες εκτάσεις ανά τον πλανήτη, καθώς το επενδυτικό ενδιαφέρον κλιμακώνεται, εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων, και μεγάλα επενδυτικά funds βγαίνουν μπροστά, αγοράζοντας κτήματα, με στόχο την πώλησή τους με κέρδος σε ιδιωτικά και κρατικά κεφάλαια.

Πρόκειται για χορό δεκάδων δισεκατομμυρίων, στον οποίο συμμετέχουν πολλά γνωστά ονόματα από τον κόσμο των private equities και των hedge funds. Με αποδόσεις έως και 30% από την εκμετάλλευση τους, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι υπεραξίες της γης που δημιουργούνται, και τη ζήτηση για αγροτικά προϊόντα να πολλαπλασιάζεται από τους νομοθετημένους στόχους για αύξηση της χρήσης των βιοκαυσίμων, κάποιοι μιλούν ήδη για μια νέα παγκόσμια αγροτική επανάσταση, την οποία κάνουν οι αγορές.


Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με την Deutsche Bank, η οποία έχει περιλάβει τις επενδύσεις σε αγροτικές εκτάσεις στο επενδυτικό της ραντάρ, το αμερικανικό συνταξιοδοτικό ταμείο TIAA-CREF Retirement Equity Fund έχει αγοράσει 4,2 εκατ. στρέμματα έναντι 1,24 δισ. δολ. στη Βραζιλία, η γερμανική αγροτική επενδυτική εταιρεία Acazis 2 εκατομμύρια στρέμματα στην ίδια χώρα και 560 χιλιάδες στρέμματα έναντι 77 εκατομμυρίων δολ. στην Αιθιοπία, το κρατικό Abu Dhabi Fund for Development 300 χιλιάδες στρέμματα στο Σουδάν και η σαουδαραβική Al Amoudi σε περισσότερες από μία χώρες.

Άλλοι παίκτες που σαρώνουν τον πλανήτη για ευκαιρίες είναι οι Brookfield Asset Management, Louis Dreyfus, Mitsui, Hyundai, Black River Asset Management και Sollus Capital. Δεκάδες ακόμα επιχειρήσεις και funds έχουν ανοίξει το εύρος των δραστηριοτήτων τους προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι μεγάλου μεγέθους αυτές συναλλαγές σκιάζουν τις μικρότερες επενδυτικές κινήσεις που λαμβάνουν χώρα εντός Ευρώπης και περιλαμβάνουν και εκτάσεις στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες με αγροτική δυναμικότητα, όπως στην Ισπανία, την Ουκρανία και τη Ρωσία. Στην Ελλάδα, ειδικότερα, η αγροτική γη θα είναι ελκυστικότερη, εκτιμούν αναλυτές, όταν θα μπορούν να προσφερθούν μεγαλύτερες εκτάσεις. Ήδη, πάντως, πηγές αναφέρουν έρευνες για τεμάχια 500 στρεμμάτων.

Στην Ελλάδα
Από το 2000 στη γεωργία καταγράφονται συναλλαγές επενδυτών που υπερβαίνουν τα 830 εκατομμύρια στρέμματα γης στις αναπτυσσόμενες χώρες. Πρόκειται για το 1,7% της γεωργικής έκτασης του πλανήτη, επισημαίνει η Deutsche Bank. Οι περισσότεροι από τους ενδιαφερομένους κοιτούν κυρίως φτωχές χώρες με ελλιπή διακυβέρνηση, υψηλή απόδοση και καλή προσβασιμότητα. Τα δύο τρίτα της γεωργικής γης που είναι στο στόχαστρο των αγορών βρίσκονται στη Μαύρη Ήπειρο, κυρίως στην Υποσαχάρια Αφρική, ενώ μεγάλο είναι και το ποσοστό που καλύπτει η Βραζιλία.

Όλο και περισσότερο οι επενδυτές που αντιπροσωπεύουν δημόσια, κρατικά συμφέροντα προέρχονται από τις αναδυόμενες χώρες, ιδιαίτερα την Κίνα, την Ινδία, τη Βραζιλία και τη Μαλαισία. Γερμανικά, αμερικανικά και άλλα funds συχνά μεσολαβούν. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι ιδιώτες επενδυτές είναι κυρίως από την Αμερική και την Ευρώπη και από χώρες του Περσικού Κόλπου. Ενδιαφέρονται να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε τρόφιμα ή άλλα γεωργικά προϊόντα, στο νερό και να εξασφαλίσουν αποδόσεις για την εναλλακτική αυτή κατηγορία επενδύσεων. Και οι δύο καλλιέργειες, τροφίμων και μη τροφίμων (π.χ., καλλιέργειες βιο-καυσίμων, καουτσούκ), έχουν ενδιαφέρον.

Οι 4 Λόγοι για τους οποίους η αγροτική γη ελκύει κεφάλαια

Οι επενδύσεις στον τομέα της γεωργίας είναι ελκυστικές στους ιδιώτες επενδυτές κύριους για τέσσερα λόγους: 

Πρώτον, εμπεριέχουν πολύ καλές προοπτικές για την παραγωγή εισοδήματος -με αποδόσεις από την παραγωγικότητα της γεωργίας-, επειδή σε μακροπρόθεσμη βάση η ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης για γεωργικά προϊόντα αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω ενίσχυση των τιμών. Οι αποδόσεις ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή και το είδος της γης και ξεκινούν από το 10% για αρχικές επενδύσει στην Αφρική και ανέρχονται πάνω από 20% ή ακόμα και 30% στη Βραζιλία.

Δεύτερος λόγος είναι η άνοδος των τιμών των γεωργικών γαιών. Η αξία της γεωργικής γης μπορεί να αυξηθεί ως αποτέλεσμα της σπανιότητας της και της αυξανόμενης ζήτησης για τα βασικά γεωργικά προϊόντα. Τρίτος λόγος είναι η δυνατότητα που παρέχεται για διαφοροποίηση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου. 0 πολύ χαμηλός συσχετισμός των αποδόσεων με τις παραδοσιακές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, όπως 01 μετοχές και οι αγορές ομολόγων, συχνά αναφέρεται ως ένα ελκυστικό χαρακτηριστικό της επένδυσης σε γεωργική γη.


Τέλος, ο τέταρτος λόγος είναι η προστασία που παρέχει έναντι του πληθωρισμού. Οι αποδόσεις από γεωργική γη ως επί το πλείστον είναι ασυσχέτιστες με τον πληθωρισμό στις ανεπτυγμένες οικονομίες και τυπικά υψηλότερες από αυτόν.

Οι μεγαλύτεροι αγοραστές


Όσον αφορά την προέλευση των κεφαλαίων, σημειώνεται πως οι κύριες πηγές κονδυλίων για γεωργικές εκτάσεις, πέραν των κερδοσκοπικών κεφαλαίων, περιλαμβάνουν ιστορικά πλούσια άτομα, που διακρατούν αυξημένη ρευστότητα, γραφεία διαχείρισης πλούτου μεγάλων οικογενειών και κληροδοτήματα, μεταξύ των οποίων και πολιτιστικά ή θρησκευτικά ιδρύματα.

Η Deutsche Bank διακρίνει μια αξιοσημείωτα μεγάλη στροφή συνταξιοδοτικών ταμείων και hedge funds σε αυτήν την κατηγορία περιουσιακών στοιχείων. Τα δεδομένα της Land Matrix προσδιορίζουν τέσσερα είδη επενδυτών: ιδιωτικές επιχειρήσεις, κρατικές ή δημόσιες επιχειρήσεις, επενδυτικά κεφάλαια και συμπράξεις δημόσιου - ιδιωτικού τομέα. Οι περισσότεροι από τους επενδυτές είναι ιδιωτικές εταιρείες (έχουν σε εξέλιξη 442 μεγάλα έργα) και έπονται οι κρατικές ή και δημόσιες επιχειρήσεις (με 1 72 έργα), τα επενδυτικά κεφάλαια (με 32 έργα) και τα ΣΔΙΤ (12 έργα).

Η κατανομή των τύπων των επενδυτών ποικίλλει ανάλογα με τις περιοχές καταγωγής. Επενδυτές από τη Βόρεια και τη Νότια Αμερική και την Ευρώπη είναι σχεδόν πάντοτε ιδιωτικές εταιρείες. Οι ξένοι επενδυτές δημιουργούν συχνά κοινοπραξίες με εγχώριες εταιρείες. Μια τέτοια συνεργασία μπορεί να απαιτείται από τη νομοθεσία σε ορισμένες χώρες και μπορεί να είναι και ένας τρόπος για να μειωθεί το κόστος της αντιμετώπισης της τοπικής δημόσιας διοίκησης. Οι ξένοι επενδυτές συχνά δρουν σε συνεργασία μεταξύ τους. Επενδυτές από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Νότια Αφρική έχουν κατεβεί με κοινοπρακτικά σχήματα στο 30% των περιπτώσεων που εμπλέκονται.

Οι κίνδυνοι

Υπάρχουν, όμως, και μεγάλα ρίσκα που συνοδεύουν τις επενδύσεις αυτές. Οι κύριες προκλήσεις είναι ο σεβασμός των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των τοπικών πληθυσμών, η διατήρηση της περιβαλλοντικής αειφορίας και η αποτροπή της μονόπλευρης ανάπτυξης της γεωργίας. Οι επενδυτές συχνά ανταγωνίζονται για γη με τις τοπικές αγροτικές κοινότητες.

«Οι επενδύσεις σε γεωργικές εκτάσεις, ως εκ τούτου, μπορεί να είναι μια win-win-win στρατηγική, μόνο αν μετριαστούν οι κίνδυνοι αυτοί και εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη συναίνεση και στήριξη του τοπικού πληθυσμού», τονίζει η Deutsche. Εκτός από τα οφέλη για τους επενδυτές και τις χώρες-στόχους, οι επενδύσεις σε γεωργικές εκτάσεις μπορούν να αποφέρουν οφέλη και για τις τοπικές κοινότητες, αυξάνοντας παράλληλα την παγκόσμια γεωργική παραγωγή.

Οι επενδύσεις που απαιτούνται στις αναπτυσσόμενες χώρες για την ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής έως το 2050 σε επίπεδα που να ανταποκρίνονται στην προβλεπόμενη ζήτηση υπολογίζονται σε 83 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Τα ποσά αυτά αντιστοιχούν σε ανάγκη αύξησης κατά περίπου 50% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα των επενδύσεων.Ήδη, υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι επιχειρηματικά μοντέλα συνεργασίας μεταξύ μικρών αγροτών και επενδυτών (συμβάσεις καλλιέργειας) μπορεί να είναι αμοιβαία επωφελή, να ενισχύσουν την παραγωγικότητα της γεωργίας και να αυξήσουν το βιοτικό επίπεδο των αγροτικών πληθυσμών.

Μια βασική κινητήρια δύναμη των ξένων επενδύσεων στη γεωργία είναι η ασφάλεια και η επάρκεια των τροφίμων για την ανθρωπότητα. «Εδώ και χιλιετίες, η ανθρωπότητα έχει σταδιακά εξαπλωθεί ανά τις ηπείρους. Η διαδικασία αυτή βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη σε πλανητική κλίμακα», υποβοηθούμενη από τους επενδυτές, αναφέρουν χαρακτηριστικά αναλυτές του κλάδου. Με βάση στοιχεία του ανεξάρτητου οργανισμού Land Matrix, ο ρυθμός εξαγορών εκτάσεων γης κλιμακώθηκε έντονα από το 2009, κυρίως ως αποτέλεσμα της κρίσης τροφίμων του 2007-2008.

Υπάρχουν, όμως, τρεις μεγάλες κινητήριες δυνάμεις που συνεχίζουν να αυξάνουν το ενδιαφέρον για τις γεωργικές εκτάσεις. Κατ΄ αρχάς, σειρά από κυβερνήσεις επιδιώκουν να αποκτήσουν γεωργικές εκτάσεις σε άλλες χώρες, προκειμένου να εξασφαλίσουν τροφή και ενεργειακό εφοδιασμό. Δεύτερον, γεωργικές επιχειρήσεις επιθυμούν να επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους ή να καθετοποιηθούν, ενσωματώνοντας την πρωτογενή παραγωγή. Τρίτον, τα επενδυτικά κεφάλαια που διαθέτουν τους πόρους και διαβλέπουν τις υπεραξίες. Αυτές οι ομάδες δεν λειτουργούν σε απομόνωση και, έτσι, ανατροφοδοτείται η ζήτηση για γη.

* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 1ης Δεκεμβρίου



Πηγή:www.capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου