Ιστορικός συμβιβασμός αλά ιταλικά

Μετά τους κλυδωνισμούς που προκάλεσε το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ιταλία, ήρθε η ώρα της αναζήτησης λύσεων για την άρση του αδιεξόδου. Στον ορίζοντα είναι ορατός ένας ιστορικός συμβιβασμός. Η Κεντροαριστερά και η Κεντροδεξιά αντιμετωπίζουν την προοπτική συνεργασίας, με πιθανή τη συνδρομή του Μάριο Μόντι. Τα δύο μεγάλα κόμματα είχαν ψηφίσει μαζί πολλούς από τους νόμους της προηγούμενης κυβέρνησης.

Τα πάντα... ρει στην Ιταλία την επομένη των εκλογών, αφού το αποτέλεσμα της κάλπης δεν έβγαλε... αποτέλεσμα, τέτοιο τουλάχιστον που να επιτρέπει σ' ένα κόμμα να σχηματίσει κυβέρνηση. Το «μενού» επομένως των πολιτικών εξελίξεων περιλαμβάνει τα πάντα: από τον σχηματισμό κυβέρνησης περιορισμένης διάρκειας με την Κεντροαριστερά, τον Μόντι και τον Μπερλουσκόνι -με στόχο μεταξύ άλλων την αλλαγή του εκλογικού νόμου και την εκλογή νέου προέδρου της Δημοκρατίας (η θητεία του Ναπολιτάνο λήγει τον Απρίλιο)-, τον σχηματισμό μεγάλου συνασπισμού στα πρότυπα του αντίστοιχου γερμανικού το 2005 με Μπερσάνι και Μπερλουσκόνι, τη σύμπραξη Μπερσάνι - Μπέπε Γκρίλο, μέχρι και την επιστροφή στις κάλπες.

Το τελευταίο πάντως αποτελεί την ύστατη επιλογή των περισσοτέρων, καθώς με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο νέες εκλογές πιθανότατα θα έφερναν παρόμοιο αποτέλεσμα, χωρίς ξεκάθαρη πλειοψηφία στη Γερουσία.

Υπό τον «φόβο» νέας προσφυγής στις κάλπες, προωθείται η λύση της μεγάλης συμμαχίας μεταξύ του Μπερλουσκόνι και του Μπερσάνι, όπου θα μπορούσε να συμμετάσχει και ο Μόντι, ενδεχομένως και ως πρωθυπουργός - κάτι που θα ησύχαζε τις αγορές και το Βερολίνο.

Εξάλλου, η προηγούμενη κυβέρνηση υπό τον Μόντι θα μπορούσε να θεωρηθεί... πιλότος για τη νέα, καθώς υπό τον τεχνοκράτη πρωθυπουργό τα μεγάλα κόμματα ψήφισαν από κοινού για πολλούς νόμους, συμπεριλαμβανομένων των πολύ σημαντικών πακέτων δημοσιονομικής προσαρμογής, των δομικών μεταρρυθμίσεων και της τροποποίησης του Συντάγματος για το Δημοσιονομικό Σύμφωνο. Επιπλέον, ο μεγάλος συνασπισμός θα είχε την απόλυτη πλειοψηφία με 236 έδρες στη Γερουσία.

Αναλυτές

Ομως ο Μπερσάνι δεν φαίνεται πρόθυμος να συμμαχήσει με τον Σίλβιο, και όπως επισημαίνουν αναλυτές ο μεγάλος συνασπισμός δεν θα μπορούσε να μακροημερεύσει, τόσο εξαιτίας των διαμετρικά αντιθέτων πόλων στα δύο κόμματα -ο Νίκι Βέντολα, ηγέτης της Αριστεράς Οικολογίας και Ελευθερίας (SEL) στο Δημοκρατικό Κόμμα από τη μία και η Λέγκα του Βορρά από την άλλη- όσο και επειδή μια συμμαχία Αριστεράς-Δεξιάς «θα έκανε τεράστια χάρη στον Γκρίλο», όπως λέει στον Guardian ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης Ρομπέρτο Ντ'Αλιμόντε: «Θα προσέθετε βαρύτητα και αξιοπιστία στο βασικό επιχείρημά του ότι όλα τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα είναι ίδια και ότι μόνο το δικό του κίνημα αποτελεί την πραγματική εναλλακτική λύση».

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Λύση μετά τις 15 Μαρτίου

Η οριστικη λύση θα δρομολογηθεί για μετά τις 15 Μαρτίου, οπότε και έχουν προγραμματιστεί οι εκλογές για τους προέδρους στα δύο σώματα της Βουλής. Στη συνέχεια, ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα αρχίσει διαβουλεύσεις για σχηματισμό κυβέρνησης. Οταν βρεθεί ο υποψήφιος πρωθυπουργός, η νέα κυβέρνηση χρειάζεται να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τις δύο Βουλές εντός δέκα ημερών.

Υπό τον φόβο νέας προσφυγής στις κάλπες, προωθείται η λύση της μεγάλης συμμαχίας μεταξύ του Μπερλουσκόνι και του Μπερσάνι, όπου θα μπορούσε να συμμετάσχει και ο Μόντι

ΜΠΕΡΣΑΝΙ
Πρώτα το πρόγραμμα, μετά οι συμμαχίες

Ο ηγέτης της ιταλικής Κεντροαριστεράς Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι στις πρώτες δηλώσεις του ενώπιον των δημοσιογράφων φαίνεται να απορρίπτει συνεργασία με τον Μπερλουσκόνι και ταυτόχρονα να κάνει άνοιγμα στον ηγέτη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, Μπέπε Γκρίλο.

Ξεκαθάρισε πως θα επιδιώξει τη συγκρότηση μιας κυβέρνησης της «αλλαγής» και της «μάχης», υποβάλλοντας συγκεκριμένη πρόταση με κεντρικά θέματα: την τροποποίηση του εκλογικού νόμου, τη μείωση του συνολικού «κόστους» της πολιτικής, την υπεράσπιση των πολιτών που έχουν πληγεί από την πολιτική κρίση, ένα νέο «ήθος» στη δημόσια ζωή και την τόνωση της απασχόλησης.

«Πρώτα το πρόγραμμα και μετά οι συμφωνίες» είπε χαρακτηριστικά ο Μπερσάνι, εξηγώντας ότι θα απευθυνθεί στο κοινοβούλιο, απορρίπτοντας συνομιλίες για μετεκλογικές συμμαχίες.

Κοιτώντας προς τον Γκρίλο, δήλωσε: «Τώρα είναι και αυτοί εδώ. 'Η να πάνε και εκείνοι σπίτι τους ή να μας πουν τι θέλουν να κάνουν για τη χώρα. Ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του»... Εξάλλου, στελέχη του κόμματος ζητούν ήδη επαφές με τον Γκρίλο, θεωρώντας πως μπορούν να παρακάμψουν τον Μπερλουσκόνι καθώς υπάρχουν κοινά στοιχεία στην ατζέντα του Κινήματος και σε αυτήν του Μπερσάνι, όπως για παράδειγμα η έγκριση του εγγυημένου ελάχιστου εισοδήματος των πολιτών. Ο Γκρίλο, που μετατρέπεται σε ρυθμιστή των πολιτικών πραγμάτων, διεμήνυσε ωστόσο πως η παράταξή του δεν πρόκειται να συμμαχήσει με κανέναν.

Γκρίλο: Νόμο νόμο...
«Δεν είμαστε εναντίον των πάντων. Θα παρατηρούμε κάθε φορά, μεταρρύθμιση τη μεταρρύθμιση, νόμο τον νόμο. Εάν υπάρχουν προτάσεις που είναι συμβατές με το πρόγραμμά μας, τότε θα τις αξιολογήσουμε» τόνισε.

Ο «εφτάψυχος» Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος προεκλογικά εμφανιζόταν εναντίον του Μπερσάνι και κυρίως του Μόντι, άλλαξε ρότα και δήλωσε ότι είναι ανοιχτός σε μια συμμαχία ανάμεσα στον κεντροδεξιό συνασπισμό του και την Κεντροαριστερά, υπογραμμίζοντας ότι «όλα τα κόμματα πρέπει να κάνουν κάποια θυσία για το κοινό όφελος». Ωστόσο, απέκλεισε κατηγορηματικά έναν συνασπισμό με τον Μάριο Μόντι και τόνισε ότι η πολιτική λιτότητας που εφάρμοσε ο απερχόμενος πρωθυπουργός βύθισε την Ιταλία στην ύφεση.

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΡΟΥ

AΠΟΨΗ
Του Β. Μίνχαου, «F.T.»

Υπάρχει λύση στο αδιέξοδο
Επειτα από την κατάρρευση του κέντρου, στην Ιταλία πλέον υπάρχουν τρεις μεγάλες πολιτικές ομάδες: η Κεντροαριστερά, η Κεντροδεξιά και το αντι-συστημικό Κίνημα των 5 Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο.

Υπό το παρόν πολιτικό σύστημα, από εδώ και στο εξής θα είναι δύσκολο να προκύπτουν ξεκάθαρες πλειοψηφίες στα δύο νομοθετικά σώματα. Υπάρχει, ωστόσο, λύση στο αδιέξοδο: ο σχηματισμός ενός μεγάλου συνασπισμού. Ας αναλογιστεί κανείς τις ομοιότητες με τη Γερμανία του 2005. Σχεδόν όλοι οι αναλυτές υποστηρίζουν πως κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό στην Ιταλία, όπου η πολιτική ασκείται με στυλ περισσότερο συγκρουσιακό.

Προσωπικά, διαφωνώ. Τα ιταλικά κόμματα δεν έχουν εμπειρία ενός μεγάλου συνασπισμού, αυτό είναι αλήθεια. Από την άλλη, βέβαια, ούτε οι Γερμανοί πολιτικοί είχαν το 2005. Οι μεγάλοι συνασπισμοί δεν θα έπρεπε να μένουν στην εξουσία για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθότι επιτρέπουν σε περιθωριακά, ριζοσπαστικά κόμματα να ευδοκιμούν στην αντιπολίτευση.

Από την άλλη, οι μεγάλοι συνασπισμοί μπορούν να λειτουργήσουν καλά για μια περιορισμένη, προκαθορισμένη περίοδο.

Αλλωστε ο μόνος τρόπος με τον οποίο μια μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα με περίπλοκο πολιτικό σύστημα, όπως η Ιταλία, μπορεί να καταφέρει να περάσει σαρωτικές αλλαγές είναι μέσω ευρέων πολιτικών συνεργασιών.

ΠΗΓΗ: http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63788696