Ο Πειραιάς, «ο διαπεραιών επιβάτας διά πλοίου», αναδείχθηκε σε λιμάνι περιωπής από τον Θεμιστοκλή «ως ωφελιμότερον της ως άνω πόλεως»2, ενώ μέχρι τότε χρησιμοποιούνταν το Φάληρο σαν επίνειο της Αθήνας.
Τώρα που η οικονομία όλο και κακοφορμίζει, για να μην είμαστε διαρκώς οψίνοες και αμαρτίνοες Επιμηθείς, η άμεση ανάγκη για μια καινοτόμα ανάπτυξη απαιτεί νέους προσανατολισμούς βασισμένους στην παγκόσμια πραγματικότητα, σε συνδυασμό με δοκιμασμένους εγχώριους τομείς δραστηριότητας, όπως η πάλαι ποτέ «ατμομηχανή της οικονομίας» οικοδομή.
Η δημιουργία ενός επιχειρηματικού πυρήνα υψηλού αισθητικού κύρους, σύμφωνα με την πρωτοπορία του διεθνούς αρχιτεκτονικού γίγνεσθαι, στον κεντρικό Πειραιά πίσω από το λιμάνι με «σωστική διαλαμπή»3 ωραιότητας και αρμονίας, θα ήταν ρεαλιστική και υλοποιήσιμη, ανορθώνοντας το ηθικό του Ελληνα στη συγκεκριμένη περίοδο κρίσης που ζούμε. Ενα business center, συνδυαζόμενο με κατοικίες, αποτελούμενο από ψηλά κτήρια έπειτα από ανατροπή του ισχύοντος πολεοδομικού καθεστώτος θα δώσει επιχειρηματική διέξοδο για αντικατάσταση παλαιών απαξιωμένων κτηρίων σε μια περιοχή που συνεχώς υποβαθμίζεται, αποτελώντας ένα ρεαλιστικό έναυσμα οικονομικής ανάκαμψης.
Η περιοχή είναι μακριά από το ιστορικό κέντρο της Αθήνας και σε καμιά περίπτωση δεν εμποδίζεται η ελεύθερη θέα προς τον Παρθενώνα, ούτε η παρουσία ψηλών κτηρίων θα είναι ανταγωνιστική προς αυτόν.
Ο ιστορικός και διεθνώς αναγνωρίσιμος χώρος εντός πολεοδομικού κέντρου μπορεί να καταστεί πόλος έλξης ναυτιλιακών, χρηματιστηριακών, εμπορικών επενδύσεων χωρίς να απαιτούνται άμεσες μεγάλες περιβαλλοντικές κυκλοφοριακές επεμβάσεις.4
Δεν θυσιάζεται πράσινο ή αδόμητος χώρος (όπως στη σχεδιαζόμενη και συνεχώς αναβαλλόμενη «αξιοποίηση» του Ελληνικού), αντίθετα λόγω της μεγάλης προστιθέμενης αξίας των ψηλών κτηρίων υπάρχει δυνατότητα παροχής οικονομικών κινήτρων σε γειτονικές ιδιοκτησίες για απελευθέρωση δομημένου χώρου και δημιουργία νέων χώρων πρασίνου.
Οι επενδύσεις (κτήρια) μπορούν να ξεκινήσουν σταδιακά ακόμη και από τολμηρούς Ελληνες επιχειρηματίες (μεγάλες ή μικρότερες κατασκευαστικές εταιρείες σε κοινοπρακτική βάση).
Η πρωτοτυπία των κατασκευών για τα ελληνικά δεδομένα, η προνομιακή τους θέση και η υψηλή αισθητική που θα υπογράφεται από διαπρεπείς αρχιτέκτονες θα εξασφαλίσουν αγοραστικό ενδιαφέρον, δημιουργώντας κίνητρα για την επιστροφή μέρους των κεφαλαίων που διοχετεύτηκαν σε ξένα θησαυροφυλάκια.
Οι ιδιοκτησίες ανήκουν κυρίως σε ιδιώτες, δεν αποτελούν δημόσιες εκτάσεις, δεν είναι αμφισβητήσιμες, οπότε δεν θα υπάρχουν νομικές διεκδικήσεις, ούτε απαιτούνται οι κατά κανόνα χρονοβόρες μελέτες χρήσεων πέραν αυτών που θα αφορούν τα συγκεκριμένα κτήρια και που θα είναι οι συνήθεις διεθνείς (γραφειακοί, συνεδριακοί χώροι, κατοικίες, ξενοδοχεία, εμπορικά καταστήματα και πολιτιστικές υποδομές που μπορούν να ενισχυθούν από την Ε.Ε.). Ο χώρος μακράν των κατεστημένων ιδιοκτησιακών συμφερόντων προσφέρει επενδυτικές ευκαιρίες εφ' όσον τεθεί περιοριστικό όριο στη συνολική δόμηση των ψηλών κτηρίων π.χ. 300.000 τ.μ.
Οι αντιδράσεις των κατοίκων δεν αναμένονται ισχυρές, αφού δεν θίγεται το θαλάσσιο μέτωπο, ενώ και τώρα η θέα προς αυτό εμποδίζεται από τις ήδη υπάρχουσες πολυκατοικίες της παραλίας.
Προϋπόθεση των ανωτέρω είναι κυρίως η επαύξηση του επιτρεπόμενου ύψους (π.χ. 150 μ.), του συντελεστή δόμησης, η άμεση οριοθέτηση της περιοχής των επεμβάσεων, όπως επίσης η άρση των συντεχνιακών αγκυλώσεων, των κατεστημένων συμφερόντων και των ιδεοληπτικών στερεοτύπων.
Πέρα από τις όποιες απόψεις που μπορεί να έχει κανείς για τα ψηλά κτήρια, όπου το παραγόμενο αρχιτεκτονικό προϊόν παγκόσμια χαρακτηρίζεται από υπέρμετρο γιγαντισμό, είναι απαραίτητα στην αδρανή και αποκλίνουσα από τα πλανητικά δρώμενα Ελλάδα, σε μικρό και χρηστικό αριθμό. Εάν ακόμη υπάρχει μια υποχρέωση ελπίδας, ένα σχέδιο ανάπτυξης του Πειραιά, ο οποίος κάποτε αναδείχθηκε από το δαιμόνιο του Θεμιστοκλή, θα ήταν μια απαρχή αντιμετώπισης των ενδογενών αδυναμιών μας, αλλά και των όποιων σύγχρονων Μήδων. Στην αναπόδραστη αυτή διαμάχη θα συνιστούσε απρόσμενη έκπληξη για τους τελευταίους.
1. Απόφθεγμα του Π. Κονδύλη.
2. Θουκ. Ι, 93.
3. Ν. Καρούζος, ποιητής.
4. Παρατίθεται ενδεικτικά πρόχειρο κολάζ διεθνών τροποποιημένων ψηλών κτηρίων δίπλα στη συμμετοχή μας σε διαγωνισμό του Greekarchitects.gr για τη ανάπλαση των όψεων του ημιτελούς «Πύργου Πειραιά».
* Πολιτικός μηχανικός, πρώην στέλεχος της υπηρεσίας Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου