«Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στην κρίση: κατακερματισμός ή αναβίωση;»

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στην κρίση: κατακερματισμός ή αναβίωση;» ήταν το θέμα ημερίδας, που οργάνωσε το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών ULB, και στην οποία συμμετείχαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Mάρτιν Σουλτς, ο υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου Ντιντιέ Ρέιντερς και ο Βέλγος υπουργός για θέματα δημοσίων επιχειρήσεων, για τη συνεργασία και την ανάπτυξη Πολ Μανιέτ.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκτίμησε πως «η Ευρώπη έχει δεχτεί σοβαρά πλήγματα», κυρίως γιατί έχασε τη δυνατότητα διαχείρισης του πιο πολύτιμου εργαλείου της: της κοινοτικής μεθόδου, δηλαδή της λήψης αποφάσεων από υπερεθνικά όργανα (σε αντιδιαστολή με την διακυβερνητική μέθοδο). Η κρίση χρέους, όμως, οδήγησε στην αντικατάσταση αυτής της μεθόδου από την «αυτόματη εντολή» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου τα ισχυρότερα κράτη ανέλαβαν τον πρώτο ρόλο.

Για τον Μάρτιν Σουλτς, «στο σημείο αυτό -στις 25 διαδοχικές «συνόδους της κρίσης», οι οποίες το μόνο που κατάφεραν ήταν να φρενάρουν τη συντονισμένη απάντηση στην κρίση- ξεκίνησε ο κατακερματισμός». Κατά την άποψή του, η κοινοτική μέθοδος δεν αποτελεί μόνο το θεμέλιο για ειρήνη και κοινωνική σταθερότητα, πρέπει να αποτελέσει και τη σταθερή βάση για τα κράτη προκειμένου να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. «Θέλω μια ευρωπαϊκή Γερμανία και όχι μια Ευρώπη που θα κυριαρχείται από το γερμανικό στοιχείο», κατέληξε ο Μ. Σουλτς.

Ο Βέλγος υπουργός Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Θεμάτων Ντιντιέ Ρέιντερς εκτίμησε ότι «είναι αλήθεια πως η ΕΕ βρίσκεται σε κρίση, αλλά δεν σταμάτησε να σημειώνει πρόοδο όλα αυτά τα χρόνια», επισημαίνοντας την επικράτηση των δημοκρατικών αξιών στη νότια και στη συνέχεια στην Ανατολική Ευρώπη. Υποστηρίζοντας και ο ίδιος την κοινοτική μέθοδο, υπενθύμισε πως η κατάχρησή της από κάποια μεγάλα κράτη-μέλη δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο και παραφράζοντας τον «πατέρα» της Ευρώπης, τον πρώην Βέλγο πρωθυπουργό Πολ Ανρί Σπάακ, σημείωσε πως «όλες οι ευρωπαϊκές χώρες είναι μικρές -απλά υπάρχουν αυτές που το γνωρίζουν και εκείνες που δεν το ξέρουν ακόμη».

Σε οικονομικό επίπεδο, ο Ντ. Ρέιντερς τάχθηκε υπέρ της εναρμόνισης των πολιτικών, υπενθυμίζοντας τις συνέπειες σε όσους ενδέχεται να ενοχληθούν από την ευρωπαϊκή πλειοψηφία: «πρέπει να αποδεχτούμε το ρίσκο ότι θα βρεθούμε κάποιες φορές στη μειοψηφούσα πλευρά».

Τάχθηκε, ωστόσο, κατά των βεβιασμένων κινήσεων, επισημαίνοντας πως χρειάζεται χρόνος για την επεξεργασία των υφιστάμενων συνθηκών, ενώ υπογράμμισε ότι το ευρώ είναι ένα νέο νόμισμα. «Το δολάριο», σημείωσε, «χρειάστηκε ένα πόλεμο και πολλές δεκαετίες για να εδραιωθεί πραγματικά στις ΗΠΑ».

Τέλος, ο Βέλγος υπουργός εξέφρασε την πεποίθησή του πως «η λογική των συνθηκών» θα πρέπει να αναθεωρηθεί και ότι η Ευρώπη θα πρέπει «να κάνει ένα βήμα προς μια πιο ομοσπονδιακή λογική». Ονειρεύεται «τη μέρα που θα υπάρχει μια μοναδική ευρωπαϊκή έδρα στα μεγάλα διεθνή φόρα» και τη χάραξη μιας «πραγματικά ενιαίας αμυντικής πολιτικής», που θα       επιτρέψει στην Ευρώπη να διαχειριστεί με ανεξαρτησία την πολιτική γειτονίας.

Με τη σειρά του, ο υπουργός του Βελγίου για θέματα δημοσίων επιχειρήσεων, για τη συνεργασία και την ανάπτυξη Πολ Μανιέτ, δήλωσε επίσης πεπεισμένος για την ανάγκη να γίνει ένα «ομοσπονδιακό άλμα». Αν και αναγνωρίζει τη σημασία της λιτότητας, εκτίμησε πως δεν θα       είναι αποτελεσματική αν δεν υπάρχει η προοπτική ανάπτυξης. Ευχόμενος τη δημιουργία «ενός πραγματικού ευρωπαϊκού προϋπολογισμού που θα τροφοδοτεί τις πραγματικές ευρωπαϊκές πολιτικές», επισήμανε πως «η Ευρώπη πρέπει να σταθεί στα πόδια της και να περπατήσει» με τη βοήθεια της φορολογικής και κοινωνικής ενοποίησης.

Τέλος, σημείωσε πως «θα πρέπει να τεθούν κανόνες που θα εμποδίσουν την Ευρώπη να διαλύσει τα κοινωνικά μας κεκτημένα» και να αποφευχθεί ο ανταγωνισμός των κρατών-μελών προς τα κάτω.

Πηγή: ΑΜΠΕ