Ακόμα δεν ξέρουμε αν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιδρούν σπασμωδικά, υπό το καθεστώς πανικού ή έχουν κάποιο ευρύτερο σχέδιο, αν και η πλάστιγγα κλείνει προς το πρώτο. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι βαδίζουμε σε αχαρτογράφητα νερά, πάνω σε σχεδία.
Τα πάντα ρει. Αν ζούσε ο Ηράκλειτος θα μπορούσε άνετα να έχει ηγετική θέση στο Eurogroup.
Πρώτη φορά στην ιστορία έχει υπάρξει τόσο ιλιγγιώδες εξωτερικό χρέος στο σύνολο σχεδόν του αναπτυγμένου κόσμου. Μέχρι τώρα μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις κρατών το είχαμε συναντήσει - και μόνο κάτω υπό ειδικές συνθήκες.
Πολλοί φέρνουν ως παράδειγμα ορθής διαχείρισης της κρίσης τους αμερικάνους. Κρίνοντας από το αποτέλεσμα, πιθανόν να έχουν δίκιο. Αυτό που δεν ξέρουν όμως πολλοί, είναι πως λύσεις περίεργες, μη συμβατικές, αν όχι εξωφρενικές, έχουν τεθεί και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Που αποδεικνύουν όχι μόνο ευελιξία, αλλά νευρικότητα...
Για παράδειγμα, όσο πλησιάζαμε την κρίσιμη περίοδο, στις τελευταίες ημέρες του 2012 και συμφωνία δεν φαινόταν να επιτυγχάνεται για την επίλυση του δημοσιονομικού γκρεμού, έπεφταν διάφορες τρελές ιδέες στο εβένινο τραπέζι του Οβάλ Γραφείου.
Μια ιδέα που ξεχώρισε (;) ήταν να εκδώσει το υπουργείο οικονομικών ένα και μόνο κέρμα.
Η αξία του;
Ένα τρισεκατομμύριο δολάρια !
Ένα τρισεκατομμύριο δολάρια. Είναι ποτέ δυνατόν; Κι όμως είναι.
Το σκεπτικό δεν προέκυψε στα ξαφνικά: Βασίστηκε σε παραθυράκι αμερικανικού νόμου, που παρέχει στον υπουργό οικονομικών των ΗΠΑ την διακριτική ευχέρεια να μπορεί να εκδώσει όσα νομίσματα νομίζει.
Βέβαια ο νομοθέτης, είχε κατά νου επετειακές και συλλεκτικές εκδόσεις νομισμάτων, όχι να αξίζει ένα νόμισμα όσο όλο το... χρυσάφι που υπάρχει στον πλανήτη.
Αυτό όμως δεν εμπόδισε κάποιους να θεωρούν πως ήταν ένας καλός τρόπος, ώστε το αμερικάνικο δημόσιο σε ρόλο ταχυδακτυλουργού, να εξαφανίσει το χρέος, με την ίδια ευκολία που και ο Ντεηβιντ Κόπερφιλντ εξαφάνιζε στα σόου του ένα ολόκληρο λίαρ τζετ ενώπιον κοινού.
Η κίνηση προέβλεπε να εκδοθεί το νόμισμα και να κατατεθεί σαν ενέχυρο στη Federal Bank. Κατόπιν, με την ρευστότητα που θα αντλούσε το δημόσιο, θα μπορούσε να επαναγοράσει κρατικά ομόλογα και τέλος, να τα ακυρώσει!
Το περίεργο είναι πως ακόμα και επιφανείς οικονομολόγοι, πήραν θετική θέση. Για παράδειγμα ο διάσημος νομπελίστας Paul Krugman, παραδέχτηκε μεν ότι πρόκειται για φτηνό τρυκ, αλλά το θεωρούσε καλύτερη λύση από το να πέσουν οι ΗΠΑ στον δημοσιονομικό γκρεμό.
Οι υπέρμαχοι της λύσης αυτής, θεωριτικολογώντας επί του σεναρίου, εκτιμούν ακόμα και τώρα πως δεν θα υπήρχε πρόβλημα, καθώς το νόμισμα αυτό δεν θα κυκλοφορούσε ποτέ στην αγορά, άρα δεν θα προκαλούσε αύξηση του πληθωρισμού.
Από την άλλη μεριά κάποιοι, κυρίως από το ρεπουμπλικανικό στρατόπεδο, τάχθηκαν ενάντια στην ιδέα, απαιτώντας μάλιστα την άμεση θέσπιση νόμου που να απαγορεύει τέτοιες πρωτοβουλίες, θεωρώντας πως η λύση δεν είναι μόνο γελοία, αλλά ακροβατεί επικίνδυνα μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας. Επιπλέον, δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την διαπραγμάτευση Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων, στην εξεύρεση πραγματικής λύσης στο δημοσιονομικό πρόβλημα.
Κι όμως, αυτή η ιδέα δεν είναι καινούργια. Κάτι παρόμοιο είχε εφαρμόσει ο αμερικανός πρόεδρος Ρούσβελτ το 1933, όταν εξέδωσε χαρτονόμισμα 100.000 δολαρίων. Ωστόσο οι καιροί ήταν διαφορετικοί. Η κίνηση αποσκοπούσε στην διασφάλιση των συναλλαγών μεταξύ τραπεζών, μια που η μεταφορά χρημάτων γινόταν με φυσικό τρόπο. Βλέπετε, δεν υπήρχαν ακόμα υπολογιστές για on-line μεταφορά χρηματικών ποσών μεταξύ χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Στην συνέχεια ωστόσο αναπτύχθηκαν και άλλες παρόμοιες ιδέες, βασισμένες σε αυτή τη φιλοσοφία. Για παράδειγμα θα μπορούσε να μην εκδοθεί μόνο ένα «σούπερ-νόμισμα», αλλά κάμποσα των 100 εκατομμυρίων, για μεγάλες εταιρίες που επιθυμούν να αποταμιεύσουν με μετρητά σε φυσική μορφή.
Τελικά, όπως ήταν αναμενόμενο η ιδέα δεν υιοθετήθηκε. Όμως, πέρα από το γεγονός πως για μια ακόμα φορά οι Αμερικανοί απέδειξαν την ικανότητά τους να υπερβαίνουν το πρόβλημα με «δημιουργική» λογιστική (όσο επικίνδυνο κι αν έχει αποδειχθεί αυτό), εκμεταλλευόμενοι το ευέλικτο χρηματοπιστωτικό τους σύστημα, υπήρξε κάτι ακόμα, επίσης θετικό. Δόθηκε αφορμή να ξεκινήσει ένας πραγματικά σοβαρός διάλογος μεταξύ ακαδημαϊκών, πολιτικών και τεχνοκρατών, στο κατά πόσο είναι ωφέλιμο να τυπώνει μια Κεντρική Τράπεζα χρήμα χωρίς αντίκρισμα. Πράγμα εξαιρετικής σημασίας στις μέρες μας, στις σημερινές πρωτόγνωρες χρηματοοικονομικές συνθήκες που το ζητούμενο, εκτός από τον περιορισμό του χρέους, είναι η νομισματική σταθερότητα. Με στόχο να αποφευχθεί η κλιμάκωση του άτυπου νομισματικού πόλεμου, που μαίνεται εδώ και καιρό από τις ανεπτυγμένες χώρες.
Του Βασίλη Παζόπουλου
* Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι ιδρυτικό μέλος του GreekTrader.gr, με ειδικότητα στην αμερικάνικη οικονομία
Πηγή:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου