Η Ρωσία, όπως είναι γνωστό, κέρδισε το διαγωνισμό για την κατασκευή του ακόμα το 2006. Τον Ιανουάριο του 2008 υπογράφτηκε σύμβαση για την κατασκευή δύο ενεργειακών μονάδων, αλλά στα τέλη Μαρτίου του 2012, η Βουλή της Βουλγαρίας προτίμησε να απορρίψει αυτό το σχέδιο. Η Atomstroyexport θεωρεί ότι οι απώλειες της ανέρχονται σε 1 δισ. ευρώ, ενώ η Βουλγαρία αμφισβητεί την αγωγή αυτή, δηλώνοντας ότι η σύμβαση δεν έχει συναφθεί.

Κατά πόσο έγκυρη είναι τέτοια τοποθέτηση του ζητήματος; Να, η γνώμη του ανώτερου ειδικού της διαχειρίστριας εταιρείας Finam Management Ντμίτρι Μπαράνοφ:
- Πραγματικά, η τελική σύμβαση δεν υπογράφτηκε, αλλά υπάρχουν πολλές άλλες συμφωνίες στο πλαίσιο των οποίων εκτελέστηκε ένα μέρος εργασιών. Οι Βούλγαροι πρέπει να τις πληρώσουν. Μάλιστα, το ότι προσεφύγαμε στο Δικαστήριο για αποζημίωση είναι συνήθης διεθνής πρακτική. Μήπως αυτό σημαίνει ότι έχουμε γίνει τώρα εχθροί; Καθόλου! Δεν είναι απαραίτητο να συνδεθεί η δικαστική διαδικασία με τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για το Μπέλενε. Μπορεί να επαναρχίσει. Γενικά, η Ρωσία δεν θέλει να μηνύσει τη Βουλγαρία. Θέλουμε να κατασκευάσουμε αυτό τον πυρηνικό σταθμό, ο οποίος θα οδηγήσει τους ιδιοκτήτες του στην ενεργειακή αγορά των Βαλκανίων. Με δύο λόγια αν οι εταίροι αποφασίσουν την επανεκκίνηση του σχεδίου, τότε οι οικονομικές απαιτήσεις μπορεί να ρυθμιστούν στο πλαίσιο κάποιων άλλων πληρωμών. Γενικά, επαναλαμβάνω, συντελείται μια κανονική δικαστική διαδικασία. Κανένας δεν κραδαίνει όπλα και δεν στέλνει πλοία στις ακτές του άλλου. Απλώς η «μπάλα» τώρα βρίσκεται στη βουλγαρική πλευρά. Από την απόφασή της σχετικά με το Μπέλενε εξαρτάται στην ουσία το μέλλον της ενέργειας της χώρας. Πραγματικά το δυναμικό του πυρηνικού σταθμού Κοζλοντούι θα εξαντληθεί ως το 2030.
Απαισιόδοξος είναι ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Πλάμεν Ορεσάρσκι. Η Ρωσία, κατά τη γνώμη του, θα νικήσει, προφανώς, στο Διαιτητικό Δικαστήριο με αποτέλεσμα το χρέος της Βουλγαρίας στην εταιρεία Atomstroyexport μπορεί να αυξηθεί σε 1,2 δισ. ευρώ, κάτι που θα έχει εξαιρετικά επώδυνες συνέπειες για την οικονομία της χώρας. Δεν είναι άραγε καλύτερα να ολοκληρωθεί η κατασκευή του σταθμού. «Είναι οικονομία και όχι πολιτική», προσπαθεί να πείσει τους αντιπάλους του ο πρωθυπουργός Ορεσάρσκι.
Προς το παρόν όμως έρχεται η σειρά μιας νέας δικαστικής διαδικασίας, μάλιστα, όχι στο Παρίσι, αλλά στην ίδια τη Σόφια. Η Εισαγγελία πρόβαλε κατηγορίες για υπεξαίρεσεις κατά την κατασκευή του σταθμού πυρηνικής ενέργειας από τον διευθυντή της Εθνικής Εταιρείας Ενέργειας. Η αλυσίδα των γεγονότων γύρω από το Μπέλενε είναι άπειρη: δημοψήφισμα για την τύχη του Μπέλενε, προσευχή για την κατασκευή του, παραίτηση της κυβέρνησης, εμφάνιση χάσματος μεταξύ των Σοσιαλιστών με το DPS (κόμμα της τουρκικής μειονότητας), ποινική υπόθεση εναντίον της Εθνικής Εταιρείας Ενέργειας. Λοιπόν, τι θα «ησυχάσει την καρδιά»; Την παραμονή της συνεδρίασης του Διαιτητικού Δικαστηρίου τηλεφωνήσαμε στην εταιρεία Atomstroyexport, αλλά εκεί αρνήθηκαν να σχολιάσουν την κατάσταση και μας είπαν μόνο ότι δεν θέλουν να «τρομάξουν» την ευκαιρία να καταλήξουν σε συμφωνία με τους Βούλγαρους για την αναβίωση του σχεδίου. Έτσι, λοιπόν, τέτοια δυνατότητα, παραμένει...

* Η άποψη της Σύνταξης μπορεί να μη συμπίπτει με την άποψη του/της αρθρογράφου.