To Leopard-2HEL ενσωματώνει πρόσθετο πακέτο προηγμένης συνθετικής θωράκισης σκάφους και πύργου πλέον της βασικής.
Παρά το γεγονός ότι το Altay βρίσκεται στο στάδιο δοκιμών του αρχικού πρωτοτύπου και δεν αναμένεται να τεθεί σε υπηρεσία με τον Τουρκικό Στρατό προ του 2016, κρίνεται σκόπιμη μία καταρχήν σύγκρισή του με το Leopard-2HEL του Ελληνικού Στρατού που παραμένει το πλέον σύγχρονο και αποτελεσματικό άρμα μάχης αυτή τη στιγμή. Με δεδομένο ότι και τα δύο άρματα διατηρούν την ίδια ισχύ πυρός (πυροβόλο 120mm λείας κάννης 55 διαμετρημάτων της Rheinmetall), η σύγκριση περιορίζεται στους τομείς της διοίκησης & ελέγχου, της ευκινησίας και της επιβιωσιμότητάς τους στο σύγχρονο πεδίο της μάχης, όπως παρουσιάζονται από τον ιστιότοπο defence-point.gr.
Σύστημα Ελέγχου Πυρός (ΣΕΠ): Σύμφωνα με τις δοθείσες τεχνικές πληροφορίες, το Altay θα φέρει δύο ανεξάρτητα συγκροτήματα περισκοπίων: αρχηγού και πυροβολητή. Και τα δύο περισκόπια θα φέρουν τρία κανάλια παρατήρησης: οπτική διάταξη ημέρας, θερμικό κανάλι και κάμερα ημέρας CCD (Charge Coupled Device). Και τα τρία κανάλια θα παρέχουν μεγέθυνση x3 σε ευρύ πεδίο και x12 σε στενό πεδίο. Το ανεξάρτητο περισκόπιο του αρχηγού θα είναι καλωδιακά διασυνδεδεμένο με το υπόλοιπο ΣΕΠ. Αντίθετα, στο Leopard-2HEL η διασύνδεση του περισκοπίου του αρχηγού είναι ηλεκτρομηχανική και αυτό εν πολλοίς καθόρισε τη θέση εγκατάστασής του δίπλα και πίσω από τη θυρίδα του αρχηγού πληρώματος. Η τουρκική σχεδίαση προβλέπει δύο μετρητές αποστάσεων λέιζερ, από έναν σε κάθε περισκόπιο.Στο Leopard-2HEL, μετρητή αποστάσεων διαθέτει μόνο τα περισκόπιο του πυροβολητή. Η ύπαρξη των δύο ανεξαρτήτων τηλεμέτρων λέιζερ στα τουρκικά άρματα, έναντι του ενός διπλής χρήσης, από αρχηγό και πυροβολητή, στα ελληνικά Leopard-2HEL, αποτελεί μικρό πλεονέκτημα το οποίο σε κάποιες περιπτώσεις στο πεδίο της μάχης μπορεί να αποβεί κρίσιμο με την ταχύτερη εκπομπή πυρών από τον αρχηγό του άρματος. Η ύπαρξη τριών καναλιών παρατήρησης σε κάθε περισκόπιο: οπτική διάταξη ημέρας, θερμικό κανάλι και κάμερα ημέρας CCD (Charge Coupled Device), έναντι των δύο στα ελληνικά Leopard-2HEL (διάταξη ημέρας και θερμικό κανάλι), αποτελεί επίσης πλεονέκτημα. Παρέχει τρεις διαφορετικές επιλογές παρατήρησης-σκόπευσης κατά την ημέρα, αλλά εκτιμάται ότι το παρεχόμενο πλεονέκτημα είναι μικρό. Άλλωστε, αυτό που πραγματικά ζητούν οι αρματιστές δεν είναι περισσότερα κανάλια παρατήρησης, αλλά ένα υψηλής τεχνολογίας θερμικό περισκόπιο με μεγάλη μεγέθυνση για να κάνουν εύκολα τη «δουλειά» τους.
Επίσημα στοιχεία για τα θερμικά περισκόπια που επιλέχθηκαν δεν έχουν ανακοινωθεί. Όμως εκτιμάται βάσιμα ότι η κατασκευάστρια ASELSAN θα ακολουθήσει την πεπατημένη και θα επιλέξει τα ίδια με αυτά που εγκατέστησε στα πρόσφατα αναβαθμισθέντα 162 (κατ’ άλλες πηγές 171) Leopard-1A1 σε Leopard-1T VOLKAN. Στα τελευταία εγκαταστάθηκαν θερμικά περισκόπια πυροβολητή δεύτερης γενιάς, τύπου 288×4, παρομοίων δυνατοτήτων με τα δύο τύπου OPHELIOS που διαθέτουν τα Leopard 2HEL.
Το τουρκικό ΣΕΠ υπερέχει επίσης, διαθέτοντας σε κάθε περισκόπιο διάταξη αυτόματης παρακολούθησης του στόχου, όμως το πλεονέκτημα της διάταξης δεν θεωρείται κρίσιμο. Βέβαια, σε κάποιες περιπτώσεις κάνει το έργο των αρματιστών πιο εύκολο. Το ελληνικό Leopard-2HEL υπερέχει με τη σειρά του στην παρεχόμενη μεγέθυνση του περισκοπίου του πυροβολητή, παρέχοντας μεγέθυνση x16 έναντι x12 των περισκοπίων του ALTAY. Το πλεονέκτημα θεωρείται κρίσιμο διότι επιτρέπει τον εντοπισμό-προσβολή του στόχου από μεγαλύτερες αποστάσεις. Στο Leopard-2HEL η δυνατότητα αυτή συνδυάζεται με την παροχή από τον βλητικό υπολογιστή ικανότητας προσβολής στόχων μέχρι και τα 6.000m έναντι των 4.000m. που αποτελούν τη συνήθη διεθνή πρακτική.
Τηλεχειριζόμενος Πυργίσκος Αρχηγού Πληρώματος: Πυργίσκοι τέτοιου τύπου έχει παγκοσμίως καθιερωθεί να προσδιορίζονται ως OWS (Overhead Weapon Station). Αναπτύχθηκαν την τελευταία δεκαετία, για να παρέχουν προστασία στους αρχηγούς πληρωμάτων κυρίως τροχοφόρων ΤΟΜΠ, ΤΟΜΑ, οχημάτων αναγνώρισης και οχημάτων αντιναρκικής προστασίας, από ατάκτους στην ύπαιθρο και εντός κατοικημένων τόπων. Δεν έχουν υιοθετηθεί ευρέως επί αρμάτων μάχης και οι ειδήμονες του είδους Ισραηλινοί δεν εξόπλισαν ούτε το πρόσφατα εμφανισθέν στα πεδία των συγκρούσεων με τους Παλαιστίνιους MERKAVA IV με τέτοιο πυργίσκο.
Με άλλα λόγια, ένας πυργίσκος OWS δικαιολογεί πλήρως την παρουσία του σε πολέμους όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά έχει σαφώς μικρότερη επιχειρησιακή αξία στο συμβατικό πεδίο μάχης όπου συγκρούονται μεγάλοι σχηματισμοί αρμάτων και τεθωρακισμένων.Το 2006, στη διεθνή έκθεση χερσαίων αμυντικών συστημάτων Eurosatory, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Leopard-2PSO (Peace Support Operations: Επιχειρήσεις Υποστήριξης Ειρήνης) ως μια νέα ειδική έκδοση του άρματος Leopard-2A6, ειδικά τροποποιημένη και εξοπλισμένη για ειρηνευτικές αποστολές, εξοπλισμένη με πυργίσκο OWS, άνωθεν της θυρίδας του γεμιστή. Αυτό από μόνο του λέει πολλά. Οι πυργίσκοι OWS προορίζονται κυρίως για τέτοιους είδους επιχειρήσεις.
Με άλλα λόγια, ένας πυργίσκος OWS δικαιολογεί πλήρως την παρουσία του σε πολέμους όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά έχει σαφώς μικρότερη επιχειρησιακή αξία στο συμβατικό πεδίο μάχης όπου συγκρούονται μεγάλοι σχηματισμοί αρμάτων και τεθωρακισμένων.Το 2006, στη διεθνή έκθεση χερσαίων αμυντικών συστημάτων Eurosatory, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Leopard-2PSO (Peace Support Operations: Επιχειρήσεις Υποστήριξης Ειρήνης) ως μια νέα ειδική έκδοση του άρματος Leopard-2A6, ειδικά τροποποιημένη και εξοπλισμένη για ειρηνευτικές αποστολές, εξοπλισμένη με πυργίσκο OWS, άνωθεν της θυρίδας του γεμιστή. Αυτό από μόνο του λέει πολλά. Οι πυργίσκοι OWS προορίζονται κυρίως για τέτοιους είδους επιχειρήσεις.
Οι Τούρκοι αναφέρουν ότι ο πυργίσκος OWS των Altay, παρέχει οπτική και θερμική εικόνα και διασυνδέεται πλήρως με το υπόλοιπο ΣΕΠ του άρματος. Εδώ προκύπτει ένας προβληματισμός. Ο αρχηγός πληρώματος καλείται να διαχειριστεί την εικόνα από εννέα (!) διαφορετικές πηγές: την οπτική διάταξη ημέρας, το θερμικό κανάλι και την κάμερα ημέρας CCD από το ανεξάρτητο περισκόπιό του, τις ίδιες τρεις πηγές από το περισκόπιο του πυροβολητή, την οπτική διάταξη ημέρας και το θερμικό κανάλι του πυργίσκου OWS και τέλος την οθόνη του Συστήματος Διοικήσεως και Ελέγχου (ΣΔΕ). Τυπικά χρειάζονται τρεις οθόνες: μια οθόνη για τις τρεις εικόνες από το ανεξάρτητο θερμικό περισκόπιο, η οποία θα παρέχει και επιλογή παρατήρησης των τριών εικόνων του πυροβολητή, μια για τις δύο εικόνες του OWS και μία για το ΣΔΕ.
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η θέση του αρχηγού πληρώματος «γεμίζει» υπερβολικά με οθόνες. Συνεπώς αναφύονται σοβαρά ζητήματα εργονομίας και φυσικά ο φόρτος εργασίας του αρχηγού αυξάνει κατακόρυφα. Ακόμη και αν όλες αυτές οι λειτουργίες επιχειρηθεί να ενσωματωθούν σε δύο ή ακόμη και σε μία οθόνη και πάλι συνεχίζουν να υφίστανται τα ζητήματα του φόρτου εργασίας και της δυσχέρειας ορθής επιλογής εικόνας κατά την εμφάνιση πολλαπλών απειλών ή στόχων στο πεδίο της μάχης. Επισημαίνεται ότι η υφιστάμενη τεχνολογία δεν έχει ακόμη κατορθώσει να παραγάγει οθόνη με βέλτιστα χαρακτηριστικά αποκάλυψης-εντοπισμού μεμακρυσμένων στόχων, που ταυτόχρονα να συνδυάζει άριστη προβολή χάρτη και γραφικών για το ΣΔΕ. Όλα αυτά θα πρέπει να προβάλλονται λόγω του περιορισμένου χώρου σε οθόνη μικρού μεγέθους, τοποθετημένη υποχρεωτικά σε απόσταση μικρότερη του μισού μέτρου.
Στη θέση του αρχηγού πληρώματος των Leopard-2HEL υπάρχουν δύο οθόνες, μία για το ΣΔΕ και μία για το ανεξάρτητο θερμικό περισκόπιο (διάταξη ημέρας και θερμικό κανάλι). Η δεύτερη οθόνη παρέχει δυνατότητα, με κατάλληλη επιλογή, προβολής της εικόνας και από το περισκόπιο του πυροβολητή (εικόνα ημέρας και θερμικό κανάλι). Με άλλα λόγια, ο αρχηγός πληρώματος του Leopard-2HEL διαχειρίζεται εικόνα από τέσσερις διαφορετικές πηγές στη μία οθόνη και ταυτόχρονα ενημερώνεται και για την τακτική κατάσταση από την οθόνη του ΣΔΕ. Ο φόρτος εργασίας είναι ήδη πολύ μεγάλος αλλά είναι αυτός που διεθνώς θεωρείται αποδεκτός και διαχειρίσιμος έπειτα από μακρά και εντατική εκπαίδευση.
Θωράκιση: Το Leopard-2HEL θεωρείται το βαρύτερα και καλύτερα θωρακισμένο άρμα για τη διεξαγωγή συμβατικών πολεμικών επιχειρήσεων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχει δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην παρεχόμενη προστασία του εμπρόσθιου τόξου (±30 μοίρες) αλλά και στην προστασία της οροφής του πύργου από βομβίδια (bomblets) και υποπυρομαχικά (submunitions). Αυτά διασπείρονται από βομβιδοφόρα βλήματα πυροβολικού, όλμων και αεροπορίας και πλέον συνιστούν πολύ μεγάλη απειλή κατά των αρμάτων, στο συμβατικό πεδίο μάχης. Επισημαίνεται ότι το άρμα άγγιξε (ίσως και να ξεπέρασε το τεθέν όριο βάρους μάχης των 65 τόνων) προκειμένου να πετύχει τις επιχειρησιακές απαιτήσεις προστασίας.
Αντίθετα, στο συμβατικό πεδίο της μάχης αυξάνονται συνεχώς οι κατακόρυφες απειλές για τα άρματα μάχης. Βομβίδια και υποπυρομαχικά διασπείρονται μαζικά από το πυροβολικό, τους όλμους και από αεροπορικές βόμβες-περιλήπτες, τύπου CBUs (Cluster Bombs Units). Αυτά πέφτουν κάθετα, κατά εκατοντάδες, και προσβάλουν με κοίλο γέμισμα, τις οροφές των πάσης φύσεως τεθωρακισμένων και αρμάτων, δηλαδή την περιοχή που εκ κατασκευής διαθέτει λεπτή θωράκιση. Η αντιμετώπισή τους απαιτεί ειδική θωράκιση οροφής που μόνον εν μέρει μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα εκ των υστέρων.
Κορυφαίο στην παρεχόμενη προστασία οροφής, ανά το κόσμο, είναι το Leopard-2 HEL. Το άρμα, πέραν της θωράκισης οροφής και της αντιθραυσματικής επένδυσης (spall liner) του εσωτερικού του, διαθέτει θυρίδες οροφής αρχηγού και γεμιστή ειδικής σχεδίασης. Αυτές είναι διπλού τοιχώματος, ογκώδεις και βαριές και ανοιγοκλείνουν συρόμενες σε ειδικές ράγες, με ειδικό μηχανισμό. Το άνοιγμα-κλείσιμο απαιτεί χρόνο και καταβολή σημαντικής προσπάθειας με περιστροφή χειρολαβής, υποδιπλασιασμού της κίνησής τους. Ενδεικτικά το βάρος κάθε θυρίδας του πύργου του Leopard-2HEL ξεπερνά τον μισό τόνο! Στο Altay δεν παρατηρήθηκε η ύπαρξη τέτοιων θυρίδων καθώς φαίνεται να μην αποτελούν επιχειρησιακή προτεραιότητα για τον Τουρκικό Στρατό. Σημειώνεται πως η θωράκιση αναπτύσσεται από την τουρκική Roketsan με νοτιοκορεατική τεχνολογία, η οποία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί κορυφαία στο είδος της.
Συγκρότημα Ισχύος: Οι Τούρκοι επέλεξαν για το Altay γερμανικής προέλευσης συγκρότημα ισχύος (κινητήρα + κιβώτιο μετάδοσης κίνησης), διαφορετικό απ’ αυτό που φέρουν τα Leopard-2A4. Συγκεκριμένα επέλεξαν τον κινητήρα της MTU τύπου 883 (γνωστό και ως EuroPowerPack) και το κιβώτιο της RENK τύπου HSWL 295. Αντίστοιχα ο Ελληνικός Στρατός επέλεξε για τα Leopard-2HEL το ίδιο συγκρότημα με αυτό που φέρουν τα Leopard 2A4 (κινητήρα MTU 873 και κιβώτιο RENK 354 HSWL). Έτσι εξασφαλίστηκε η επιδιωκόμενη ομοιοτυπία. Τόσο οι κινητήρες 883 όσο και οι 873, είναι ιπποδύναμης 1.500 ίππων. Ο πρώτος, ως νεότερος σχεδιαστικά κατά 15 περίπου χρόνια, καταλαμβάνει σημαντικά μικρότερο όγκο και έχει σαφώς μικρότερο βάρος. Παρόλα αυτά, όλοι οι χρήστες Leopard 2 ανά τον κόσμο συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το παλαιότερο συγκρότημα ισχύος και κανείς δεν σκέπτεται να το αλλάξει.
Τα παραπάνω δεν αναφέρονται για αμφισβητηθεί η αξιοπιστία και οι επιδόσεις του νέου συγκροτήματος ισχύος, αλλά για να τονιστεί η επιπλέον ανάγκη δημιουργίας υποδομής για την υποστήριξη δύο διαφορετικών κινητήρων και κιβωτίων. Οι Τούρκοι έχουν δηλώσει ότι θα χρησιμοποιήσουν τη γερμανική λύση συγκροτήματος ισχύος, μόνο για τις δύο πρώτες παρτίδες αρμάτων. Οι σχετικές συμφωνίες μεταξύ OTOKAR και των γερμανικών εταιρειών MTU και RENK, υπογράφηκαν το Φθινόπωρο του 2010. Στην παραγωγή των υπολοίπων παρτίδων Altay έχουν δηλώσει ότι θα ακολουθήσουν το κορεατικό παράδειγμα, δηλαδή θα αναπτύξουν δικό τους νέο κινητήρα και κιβώτιο και μάλιστα μεγαλύτερης ιπποδύναμης 1.800 αντί 1.500 ίππων. Υπενθυμίζεται ότι κάτι αντίστοιχο επιχειρούν εδώ και χρόνια οι Κορεάτες με σαφώς υψηλότερο επίπεδο διατιθέμενης τεχνολογίας και εμπειρίας και μέχρι στιγμής έχουν αποτύχει. Το νέο κορεάτικο άρμα ΚΧ2, στο οποίο άλλωστε βασίζεται και το Altay, ταλανίζεται επί περίπου τρία χρόνια, με τα προβλήματα από το αναπτυχθέν στη Νότια Κορέα συγκρότημα ισχύος.
Σύστημα αυτοπροστασίας: Στο Altay αναμένεται η εγκατάσταση δέκτη προειδοποίησης laser (LWR: Laser Warning Receiver). Το σύστημα εντοπίζει τις προσπίπτουσες επί του άρματος δέσμες λέιζερ, τις διακρίνει σε προερχόμενες από τηλέμετρα, από καταδείκτες ή από συστήματα κατεύθυνσης αντιαρματικών βλημάτων και συνεγείρει το πλήρωμα. Στην πλήρως αυτόματη λειτουργία, το σύστημα, μετά την αξιολόγηση της απειλής, εκτοξεύει και καπνογόνους εκτοξευτές για να αποκρύψει το άρμα και στρέφει αυτόματα είτε το ανεξάρτητο περισκόπιο του αρχηγού είτε και ολόκληρο τον πύργο προς την κατεύθυνση της απειλής.
Τέτοια συστήματα, διαφόρων βαθμών τεχνολογικής ωριμότητας, έχουν δοκιμαστεί ευρέως στα τελευταία χρόνια. Οι Ιταλοί, εδώ και 15 χρόνια, έχουν εγκαταστήσει στα δικά τους άρματα μάχης Ariete, δείκτη ανίχνευσης και προειδοποίησης προσπιπτουσών ακτίνων λέιζερ. Η πρακτική χρησιμότητα τέτοιων συστημάτων έχει αμφισβητηθεί στο συμβατικό πεδίο μάχης, για τον απλούστατο λόγο ότι εκεί οι προσπίπτουσες δέσμες είναι πολλές και συχνές. Το δε πλήρωμα του άρματος τίθεται συνεχώς σε συναγερμό από το σύστημα και στη συνέχεια υπό καθεστώς έντονου στρες, απλά ενδιαφέρεται πώς θα αποκρυβεί και θα αποφύγει την πιθανή προσβολή, αγνοώντας την περαιτέρω αποστολή του. Αυτός είναι ο λόγος που οι υπόλοιποι δυτικοί στρατοί, αν και διαθέτουν την τεχνολογία, δεν εγκαθιστούν τέτοια συστήματα επί των αρμάτων.
Τέτοια συστήματα, διαφόρων βαθμών τεχνολογικής ωριμότητας, έχουν δοκιμαστεί ευρέως στα τελευταία χρόνια. Οι Ιταλοί, εδώ και 15 χρόνια, έχουν εγκαταστήσει στα δικά τους άρματα μάχης Ariete, δείκτη ανίχνευσης και προειδοποίησης προσπιπτουσών ακτίνων λέιζερ. Η πρακτική χρησιμότητα τέτοιων συστημάτων έχει αμφισβητηθεί στο συμβατικό πεδίο μάχης, για τον απλούστατο λόγο ότι εκεί οι προσπίπτουσες δέσμες είναι πολλές και συχνές. Το δε πλήρωμα του άρματος τίθεται συνεχώς σε συναγερμό από το σύστημα και στη συνέχεια υπό καθεστώς έντονου στρες, απλά ενδιαφέρεται πώς θα αποκρυβεί και θα αποφύγει την πιθανή προσβολή, αγνοώντας την περαιτέρω αποστολή του. Αυτός είναι ο λόγος που οι υπόλοιποι δυτικοί στρατοί, αν και διαθέτουν την τεχνολογία, δεν εγκαθιστούν τέτοια συστήματα επί των αρμάτων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου