Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2012

Τα μεγάλα τρυπάνια που εξορύσσουν κέρδη από τον βυθό

Σε έναν από τους πολλά υποσχόμενους στα διεθνή χρηματιστήρια αναδεικνύεται ο κλάδος των υπεράκτιων γεωτρήσεων. Οι δέκα μετοχές - ηγέτες που κρύβουν κέρδη.

Επιχειρηματικά συμφέροντα παγκόσμιου βεληνεκούς αναμένεται να στοιχηθούν πίσω από το άνοιγμα της ελληνικής αγοράς εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Σύμφωνα με κορυφαίους αναλυτές που παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις, η Νοτιοανατολική Μεσόγειος αποδεικνύεται de facto ένα από τα πεδία μάχης στα οποία θα συγκρουστούν σκληρά οι εταιρείες υπεράκτιων γεωτρήσεων, οι οποίες προηγούνται των μεγάλων ενεργειακών ομίλων που θα εκμεταλλευτούν τα ευρήματα.

Ήδη η ζήτηση για υδρογονάνθρακες στον πλανήτη δημιουργεί συνθήκες bull market για τις μετοχές των επιχειρήσεων αυτών, όπως τονίζει η Morgan Stanley. Κορυφαία επιλογή των αναλυτών η γνωστή πλέον στην Ελλάδα νορβηγική Petroleum Geo-Services (PGS), που πραγματοποιεί αυτό το διάστημα νέες σεισμογραφικές έρευνες σε Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης, προκειμένου να εντοπιστούν τα σημεία που θα «χτυπήσουν» οι εταιρείες εξόρυξης. Δεν είναι, όμως, η μόνη: άλλοι εισηγμένοι κολοσσοί που ξεχωρίζουν οι μεγάλοι ξένοι οίκοι και οι οποίοι συγκαταλέγονται στις κορυφαίες επιλογές του κλάδου παγκοσμίως είναι οι Subsea 7, Hornbeck Offshore Services και GulfMark, ενώ οι αναλυτές της Morgan Stanley ξεχωρίζουν τις Transοcean, Seadrill, Noble Corp. και Atwood Oceanics.


Τι λένε οι οίκοι
Για το διαρκώς αυξανόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον στον κλάδο των υπεράκτιων γεωτρήσεων οδηγός είναι η αυξημένη ζήτηση για νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, είτε πετρελαίου είτε φυσικού αερίου, από τις μεγάλες πετρελαϊκές αλλά και τους μικρότερους εθνικούς ενεργειακούς παίκτες, στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν ενεργειακή επάρκεια. Με τα αποδεδειγμένα και εύκολα προσβάσιμα κοιτάσματα να θεωρούνται πεπερασμένα, η αναζήτηση στρέφεται ολοένα και πιο ανοιχτά, ολοένα και πιο βαθιά. Η τεχνολογία πλέον επιτρέπει -σε όποιον μπορεί να την αγοράσει- από τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες μέχρι ανακάλυψη, ανάπτυξη και παράδοση μονάδων «με το κλειδί στο χέρι».

Ήδη, οι χρηματιστηριακές τους αποδόσεις είναι χαρακτηριστικές. Από τις 59 μετοχές εταιρειών που σχετίζονται με τους υδρογονάνθρακες και τις οποίες παρακολουθεί η Morgan Stanley, οι 36 υπερα-ποδίδουν σε σχέση με τον δείκτη-βαρόμετρο της Wall Street, S&P 500, και οι 55 σημειώνουν άνοδο και ανάπτυξη μεγεθών.

Πέραν της Morgan Stanley και άλλοι μεγάλοι επενδυτικοί οίκοι, όπως η DVB Bank, η Deutsche Bank και πλήθος σκανδιναβικών τραπεζών που παρακολουθούν από κοντά τον κλάδο -ιδιαίτερα ανεπτυγμένο στις βόρειες βρετανικές ακτές, τη Βόρεια Θάλασσα και τη Νορβηγία-, εκτιμούν ότι η μεγέθυνσή του θα είναι μεσοπρόθεσμα εντυπωσιακή.

«Δίψα» για καύσιμα

Έκθεση της ειδικευμένης ερευνητικής και συμβουλευτικής εταιρείας της offshore βιομηχανίας Douglas-Westwood, «World Subsea Vessel Operations Market Forecast 2012-2016», προκαλεί αίσθηση, καθώς υπολογίζει πως στην επόμενη πενταετία θα γίνουν δαπάνες ύψους 77 δισεκατομμυρίων δολαρίων στον κλάδο, καθώς ο πλανήτης αναζητά πετρέλαιο και αέριο στους ωκεανούς. Τα ποσά αυτά είναι κατά 63% αυξημένα σε σχέση με την τελευταία πενταετία και αφορούν σκάφη που συμμετέχουν στην όλη διαδικασία, από την εγκατάσταση των υποδομών έως τη συντήρηση τους.

Η τάση προς τα βαθιά είναι εμφανής στις υπό ανάπτυξη χώρες και προς τα πολύ βαθιά στις ανεπτυγμένες, αναφέρει ο οίκος και ο ολοένα και μεγαλύτερος ανταγωνισμός για την εξασφάλιση του εξοπλισμού που εκμισθώνεται θα συντηρήσει τους ναύλους υψηλά.

Χαρακτηριστικό της έντασης κεφαλαίου του συγκεκριμένου ναυτιλιακού κλάδου είναι το κόστος των πλοίων αυτών, που είναι της τάξης των 600 εκατομμυρίων δολαρίων για το καθένα. Η Ελλάδα σύντομα θα χρειαστεί τις υπηρεσίες τέτοιων πλοίων, και συγκεκριμένα οι παραχωρησιούχοι των υπεράκτιων οικοπέδων που θα προσελκύσουν το ενδιαφέρον μετά την ολοκλήρωση των ερευνών που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη ή δρομολογούνται σε περιοχές όπως το Ιόνιο και οι θάλασσες νοτίως της Κρήτης.

Bull market

Σύμφωνα, πάντως, με τη Morgan Stanley, η bull market των μετοχών εξερεύνησης κοιτασμάτων βαθέων υδάτων της υπεράκτιας βιομηχανίας έχει «μακριά πόδια». Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα διαπιστώνει μια σπουδή για υπεράκτιες δραστηριότητες εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου που αναμένεται να συνεχιστεί και το επόμενο έτος, ενώ τα έργα για την ανάπτυξη και την τοποθέτηση στην αγορά των ανακαλύψεων αυξάνονται επίσης με επιταχυνόμενους ρυθμούς.

Η Morgan χαρακτηρίζει, έτσι, τον κλάδο εν γένει ως «ελκυστική» βιομηχανία -αλλά προτιμά τις υπεράκτιες εταιρείες που σχετίζονται με τη δραστηριότητα βαθέων υδάτων ή deepwater. Ενώ J η ανοδική τάση στην εξερεύνηση πετρελαίου αναμένεται να συνεχιστεί καθ΄ " όλη τη διάρκεια του 2013, η αύξηση του ποσοστού επιτυχίας στην εξεύρεση νέων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων τα τελευταία χρόνια ωθεί επίσης σε υψηλότερη ανάπτυξη τον κλάδο των γεωτρήσεων.

O Κόλπος του Μεξικού στις ΗΠΑ υπήρξε το μεγάλο πεδίο της ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, ενώ το επόμενο πεδίο εντοπίζεται στις υφάλμυρες ακτές της Δυτικής Αφρικής αλλά και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ωστόσο, η ώριμη Βόρεια Θάλασσα και παρθένες περιοχές, όπως η Ανατολική Αφρική, θα συνεχίσουν να προσθέτουν στη ζήτηση, ενώ η Βραζιλία εισέρχεται σε μια φάση σταθεροποίησης μετά την καλπάζουσα ανάπτυξη του προηγούμενου διαστήματος.

Οι αναλυτές της Morgan Stanley μιλούν για έντονα αυξητικές τάσεις στην παγκόσμια ζήτηση για πλωτές εξέδρες, της τάξης των 75 επιπλέον των υπαρχόντων, έναντι περίπου 60 νέων τέτοιων πλοίων που πρόκειται να παραδοθούν από τα ναυπηγεία από το τέλος του τρέχοντος έτους μέχρι το 2015.

Οι Έλληνες «παίκτες» και τα «πλωτά εργοστάσια» 

Πέραν των μεγάλων ελληνικών ενεργειακών ομίλων, όπως είναι η Motor Oil και τα Ελληνικά Πετρέλαια, που προφανώς θα μπορούσαν να συμμετέχουν στην έρευνα και εκμετάλλευση, εφόσον η ελληνική κυβέρνηση, η Ευρώπη αλλά και τα μεγέθη που θα προκύψουν από τις σεισμικές έρευνες σε Κρήτη και Ιόνιο το επιτρέψουν, ναυτιλιακές όπως η Ocean Rig του Γιώργου Οικονόμου και η Deep Sea Metro του Θόδωρου Αγγελόπουλου διαθέτουν στόλους πλοίων και πλωτών πλατφορμών υπεράκτιων γεωτρήσεων, εξοπλισμού απολύτως απαραιτήτου για την ελληνική υπόθεση.

Πρόκειται για τα πλοία εκείνα που μπορούν να τρυπήσουν περιοχές όπου οι σεισμικές έρευνες υπέδειξαν και να ξεκινήσουν τη διαδικασία ανάκτησης κοιτασμάτων. Οι ημερήσιοι ναύλοι των πλοίων αυτών, ανάλογα με τον τύπο τους και το βάθος που καλούνται να διαχειριστούν, στις ναυλαγορές βγαίνουν με ναυλοσύμφωνα που «κλειδώνουν» ημερήσια έσοδα από 200 ως 500 χιλ. δολ.

«Κλειδί» η μεταφορά

Βέβαια, η εξόρυξη του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου στις θαλάσσιες περιοχές γεννά αυτομάτως και το ζήτημα της μεταφοράς τους. Οι λύσεις της offshore βιομηχανίας -όπως ονομάζεται η βιομηχανία υπεράκτιων εκμεταλλεύσεων υδρογονανθράκων- είναι τα δεξαμενόπλοια FPSO (Floating Production, Storage and Offloading) για το αργό πετρέλαιο και για το φυσικό αέριο, το οποίο μπορούν και να το υγροποιήσουν. Στον τομέα αυτό μεγάλο είναι το εκτόπισμα του εφοπλιστή Πέτρου Γ. Λιβανού, ο οποίος ελέγχει μερίδιο στην Euronav, που αποτελεί από τους μεγαλύτερους λειτουργούς τέτοιων ειδικών πλοίων.



Από εκεί η μεταφορά τους προς τερματικό σταθμό, όπως της Ρεβυθούσας (ή τους νέους σταθμούς εκφόρτωσης φυσικού αερίου που θα πρέπει να δημιουργηθούν παράλληλα με δίκτυο αγωγών -όπου η απόσταση και το κόστος το επιτρέπουν), μπορεί να γίνει μόνον με δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικούαερίου ή LNG (Liquified Natural Gas).

Στον κλάδο αυτό, όπου το κάθε πλοίο κοστίζει περί τα 200 εκατομμύρια δολάρια, τεράστιες επενδύσεις δισεκατομμυρίων έχουν κάνει τα τελευταία χρόνια οι Γιάννης Αγγελικούσης (Maran Gas), Γιώργος Προκοπίου (Dynagas), Γιώργος Οικονόμου (Cardiff), Θ. Κανελλάκης (Alpha Tankers) και Πέτρος Γ. Λιβανός (GasLog, στην οποία συμμετέχει και το ίδρυμα Ωνάση). Είναι τέτοια η ζήτηση για τα πλοία αυτά παγκοσμίως και τόσο μικρός ο αριθμός τους, που αποτελούν τον μοναδικό κλάδο της ναυτιλίας που απολαμβάνει στα χρόνια της κρίσης σταθερή και έντονη ανάπτυξη εσόδων.

Η βιομηχανία offshore έχει μεγάλες ανάγκες και από υποστηρικτικές υπηρεσίες που παρέχουν εξειδικευμένοι στόλοι ρυμουλκών και μεταφορικών φορτηγίδων ή γερανών, κλάδος όπου ελληνικές επιχειρήσεις, όπως ο όμιλος Τσαβλίρη και η Βερνίκος-Αργοναύτης, διαθέτουν μεγάλη τεχνογνωσία και στόλους.

Στα 1,4 δισ. δολ. οι ετήσιες επενδύσεις των offshore εξορύξεων

Η αύξηση των επενδύσεων κεφαλαίου σε πλοία της βιομηχανίας offshore δείχνει μια αγορά σε σταθερή άνοδο. Η ετήσια δαπάνη έχει εκτοξευθεί από τα 500 εκατ. δολ. σε περίπου 1,4 δισ. δολ. κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, σύμφωνα με έκθεση της Douqlas-Westwood Associates. Υπάρχει μια τεράστια ζήτηση για εξειδικευμένα σκάφη, όχι μόνο στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αλλά και στην υπεράκτια αιολική βιομηχανία και την ευρύτερη αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η οποία ανθεί.

Είναι προφανές ότι, όπως η υπεράκτια βιομηχανία εξορύξεων επεκτείνει τις δραστηριότητές της σε όλο και πιο μεγάλα βάθη, για την εκτέλεση όλο και πιο περίπλοκων λειτουργιών, υψηλής εξειδίκευσης πλοία θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται για να καλύψουν τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες.

Αν και όλα τα παραπάνω είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, οι τιμές των καυσίμων προκαλούν επίσης πρόσθετη ώση προς τα βαθιά νερά.

Παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου βρισκόταν σε μεγάλη αύξηση από την αρχή της δεκαετίας του ΄80 και είχε περιέλθει σε στασιμότητα στα τέλη της δεκαετίας του ΄90 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, κυρίως με τη μείωση μεταξύ 2005 και 2010, οι προβλέψεις για τα επόμενα πέντε χρόνια είναι πολύ θετικές και οι προοπτικές είναι η παραγωγή να φτάσει τα 30 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.

Οι πιο πολλά υποσχόμενες αγορές για το μέλλον φαίνεται να είναι η Νότια Αμερική, η Μέση Ανατολή και η Δυτική Αφρική, η οποία αναμένεται να συνεισφέρει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη. Από την άλλη πλευρά, εξακολουθούν να παίζουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου η Βόρεια Θάλασσα και οι ΗΠΑ.

Παρά το γεγονός ότι οι τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι πολύ εξειδικευμένοι, θα είναι πολύ ενδιαφέρον να παρακολουθεί κανείς αυτές τις αναδυόμενες αγορές. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι, με το υπόλοιπο του ναυτιλιακού κλάδου σε κρίση, η offshore βιομηχανία εμπεριέχει καταπληκτικές ευκαιρίες για επενδύσεις που αναμένεται να έχουν ένα λαμπρό μέλλον.

* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 15ης Δεκεμβρίου


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου