Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2013

Ευρωσκεπτικιστές εναντίον φίλο-Ευρωπαίων

Εν όψει της ομιλίας του David Cameron για την ΕΕ αυτή την εβδομάδα, οι δημοσιογράφοι ψάχνουν για επιχειρηματίες που θα θέσουν δημοσίως το επίμαχο ζήτημα του μέλλοντος της Βρετανίας στην ΕΕ. Αν και σε γενικές γραμμές αντανακλά τα σκεπτικιστικά συναισθήματα στο ευρύ κοινό, η επιχειρηματική κοινότητα είναι χωρισμένη και αναποφάσιστη σε μεγάλο βαθμό και όπως πάντα, εξαρτάται από τον τομέα, το μέγεθος και τη θέση μιας συγκεκριμένης εταιρείας. Ένα πράγμα είναι σαφές: δεν υπάρχει απολύτως κανένας τρόπος να επιλυθεί η διαφωνία στο Ηνωμένο Βασίλειο, μεταξύ των επιχειρήσεων ή άλλων ομάδων για το θέμα αυτό, που να μπορεί να οριστεί με τη χρήση της δυαδικής λογικής, ευρωσκεπτικιστές-εναντίον-ευρωπαϊστών την οποία επιμένουν να χρησιμοποιούν ορισμένοι στα ΜΜΕ. Η κατάσταση είναι πολύ πιο ρευστή από την οποιαδήποτε σταθερή εκστρατεία υπέρ ή κατά.

Μια δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε από το Βρετανικό Εμπορικό Επιμελητήριο (BCC) είναι μια τέτοια περίπτωση. Από τα μέλη του BCC, μόνο το 9% των επιχειρήσεων επιθυμούν στενότερη ενοποίηση με την ΕΕ, ένα 12% επιθυμούν την πλήρη αποχώρησή τους από την ΕΕ, ένα 26% είναι με το status quo κι επιθυμούν την παραμονή των πραγμάτων ως έχουν κι ένα 6% είναι σίγουροι. Αλλά εδώ είναι το ενδιαφέρον κομμάτι: ένα 47% επιθυμούν «μια πιο χαλαρή σχέση ... αλλά με το Ηνωμένο Βασίλειο να συνεχίσει να αποτελεί μέλος της ΕΕ».


Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών, διάφοροι ηγέτες των επιχειρήσεων έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με το ποιές θα είναι οι συνέπειες της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, αλλά πολύ λίγοι έχουν ασχοληθεί με την πραγματική συζήτηση για την πολιτική. Για παράδειγμα, σε μια επιστολή ο Roland Rudd (Business for New Europe), καλεί το Ηνωμένο Βασίλειο να «ηγηθεί» της Ευρώπης (έκπληξη!). Αλλά αν οι παρεμβάσεις αυτού του τύπου συχνά χαρακτηρίζονται ως πρόκληση των «ευρωσκεπτικιστών» από «ευρωπαϊστές», αυτό που δείχνουν στην πραγματικότητα είναι το κατά πόσο έχει μετακινηθεί το κέντρο βάρους της κατάστασης (δεν υπάρχουν τα σχετικά με περαιτέρω ενοποίηση της ΕΕ, όπως και στο παρελθόν, και σίγουρα όχι σχετικά με την ένταξη στο Ευρώ, πράγμα το οποίο ο Rudd υποστήριζε στο παρελθόν με πάθος). Επίσης, μας λένε ελάχιστα. Οι περισσότεροι επιχειρηματίες δε θα είχαν κανένα πρόβλημα να συμφωνήσουν με την «ολοκλήρωση» της ενιαίας αγοράς, το κλείσιμο εμπορικών συμφωνιών, την εξασφάλιση πρόσβασης στην αγορά κλπ. Ή, όπως το έθεσε η επιστολή Rudd, «μια ισχυρή μεταρρυθμισμένη ΕΕ με τη Βρετανία στον πυρήνα της». Αλλά τί σημαίνει αυτό ακριβώς; Θα πρέπει να ψάξετε πάρα πολύ καλά για να βρείτε κάποιον επιχειρηματία που να ζητάει για μια «ΕΕ χωρίς μεταρρυθμίσεις, με τη Βρετανία στο περιθώριο».

Να θυμάστε, από την άποψη της πολιτικής, η εγκατάλειψη της ΕΕ από το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι στην πραγματικότητα επί τάπητος, όπως έχει πει πολλές φορές ο David Cameron κι επανέλαβε. Εκτός από το UKIP (χωρίς βουλευτές), κανένα κόμμα εθνικής σημασίας δεν το υποστηρίζει αυτό, έτσι, μια επιστολή του τύπου «είμαστε καλύτερα εντός ΕΕ» χάνει τη σχετικότητά της με το θέμα (τουλάχιστον επί του παρόντος). Αντ ΄αυτού, το βασικό ερώτημα είναι: ποιά είναι η μεγαλύτερη απειλή για τα εμπορικά οφέλη που απολαμβάνουν σήμερα οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη; Μια νέα συμφωνία μεταξύ ΕΕ-Βρετανίας ή το status quo;

Εδώ, πολλοί υποστηρικτές του Rudd θα πούνε ότι κάθε «επαναδιαπραγμάτευση χονδρικής» θα απορριφθεί από τους εταίρους της ΕΕ (καθώς αυτό σημαίνει ότι μια «συμμετοχή χαμηλού κόστους», κ.λπ.) και στη συνέχεια, η παραμονή στην ΕΕ θα πρέπει να απορριφθεί από το Βρετανικό εκλογικό σώμα σε δημοψήφισμα, αφού οι προσδοκίες έχουν αγγίξει την υπερβολή.

Αλλά υπάρχει ένας άλλος τρόπος να το δει κανείς: δεδομένου ότι περίπου το ήμισυ των Βρετανών ευνοεί την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, χωρίς το κλείσιμο μιας νέας συμφωνίας στην Ευρώπη, η μεγαλύτερη απειλή για την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ είναι, στην πραγματικότητα, η επιλογή «μην κάνετε τίποτα» και όχι η επαναδιαπραγμάτευση. Συνεχίστε να παραμένετε στην ΕΕ ως κράτος μέλος, παρά τη θέληση του Βρετανικού λαού και μπορεί να υπάρξει σύντομα μια μέρα που το εκλογικό σώμα θα «πετάξει το μωρό» (την πρόσβαση στην αγορά, την ελεύθερη κυκλοφορία, την αμοιβαία αναγνώριση, την πίσω-από-τα-σύνορα απελευθέρωση κλπ) μαζί με τα «νερά του μπάνιου» (το υψηλό μη εμπορικό κόστος της παραμονής ως κράτος μέλος της ΕΕ).

Υπάρχουν δύο άλλοι παράγοντες που θα πρέπει να κάνει τις επιχειρήσεις να φοβούνται την επιλογή «μην κάνετε τίποτα»: Πρώτον, η περαιτέρω ενοποίηση  στην ευρωζώνη (αν μη τι άλλο μέσω τραπεζικής ένωσης) σημαίνει ότι το status quo δεν αποτελεί επιλογή στην Ευρώπη ούτως ή άλλως. Η προοπτική μιας νέας «λέσχης στη λέσχη» έχει σαφείς επιπτώσεις για τις επιχειρήσεις. Το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να διαπραγματευτεί, τουλάχιστον, τη διασφάλιση των υφιστάμενων δικαιωμάτων. Δεύτερον και πιο ουσιαστικό, η ΕΕ χρειάζεται τη μεταρρύθμιση απλά για να βρεθεί στα ίδια επίπεδα με το υπόλοιπο παγκόσμιο επιχειρηματικό περιβάλλον: η επιστροφή των νόμων της αγοράς εργασίας, λιγότερη κακοδιαχείριση από την ΕΕ στον τομέα της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, η διακοπή των γεωργικών επιδοτήσεων που καταστρέφουν την ανάπτυξη και η εξασφάλιση εγγυήσεων κατά των μέτρων εκτροπής στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, θα ήταν, για παράδειγμα, μέτρα που όλα τους θα βοηθούσαν πραγματικά στη βελτίωση της κατάστασης των επιχειρήσεων τόσο στη Μεγάλη Βρετανία, όσο και αλλού. Αυτό θα απαιτήσει το κλείσιμο μιας νέας συμφωνίας στην Ευρώπη και όχι απλά το σκάλισμα στα περιθώρια. Θα απαιτήσει επίσης μια συζήτηση με επίκεντρό της την πολιτική και όχι τα κλισέ.

Αυτή είναι μια πολύ περίπλοκη συζήτηση, αφού η αλληλεπίδραση μεταξύ της εσωτερικής πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου και της πολιτικής της ευρωζώνης συνεχίζει να παράγει μια εξαιρετικά ρευστή και συναισθηματική συζήτηση. Το να περιμένουμε επιχειρηματίες, οι οποίοι πέρα απ’ όλα έχουν κι επιχειρήσεις να διαχειριστούν, να έχουν μια σταθερή άποψη πάνω σε μια πρόταση που δεν έχει γίνει ακόμη, βρίσκεται πέρα από τη σφαίρα της πραγματικότητας. Αλλά σας παρακαλούμε, μην κάνετε το λάθος να σκεφτείτε ότι αυτό είναι μια συζήτηση μεταξύ δύο διαφορετικών στρατοπέδων, πράγμα το οποίο ισχύει για τη συζήτηση σε όλο της το εύρος.


Του Mats Persson

*Το κείμενο δημοσιεύθηκε αρχικά στην Telegraph


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου