Η εκεχειρία μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινιακών οργανώσεων της Λωρίδας της Γάζας, την οποία ανακοίνωσαν το βράδυ της Τετάρτης από το Κάιρο οι υπουργοί Εξωτερικών της Αιγύπτου και των ΗΠΑ θέτει στους αναλυτές του διεθνούς Τύπου το ερώτημα “ποιος κέρδισε;” από την οκταήμερη αιματοχυσία που στο ισραηλινό επιτελείο έλαβε την κωδική ονομασία “Επιχείρηση Αμυντικός Πυλώνας”.
Μολονότι, όπως αναμένει κανείς σε τέτοιες περιπτώσεις, η κάθε πλευρά “ντύνει” την έκβαση με τα δικά της προπαγανδιστικά επιχειρήματα, οι υποκειμενικές αντιδράσεις των εμπλεκομένων μπορούν να αποβούν διαφωτιστικές για το ποια είναι η αντικειμενική πραγματικότητα.
Στη Λωρίδα της Γάζας, τα νέα για την κατάπαυση του πυρός έγιναν δεκτά με ολονύκτιους πανηγυρισμούς των κατοίκων που κρύβονταν επί οκτώ ημέρες. Πρόκειται για μία εικόνα πολύ διαφορετική από την επαύριο της αιματηρής επιχείρησης “Συμπαγής Μόλυβδος” τον Ιανουάριο του 2009.
Στο Ισραήλ, αντίθετα, όχι μόνο υπήρξαν (στο Τελ Αβίβ και σε πόλεις περισσότερο εκτεθειμένες στις ρουκέτες που εκτοξεύονται από τη Λωρίδα της Γάζας) μικροδιαδηλώσεις κατά της κατάπαυσης του πυρός, αλλά και πολυάριθμες τοποθετήσεις σχολιαστών των μέσων ενημέρωσης ή πολιτικών αντιπάλων της κυβέρνησης Netanyahu ότι η ισραηλινή πλευρά δεν εκπλήρωσε τους στόχους της.
Είναι άλλωστε ενδεικτικό το γεγονός ότι η ισραηλινή πλευρά εντέλει υπέγραψε το ίδιο κείμενο που οι Αιγύπτιοι μεσολαβητές της είχαν παρουσιάσει πριν από ένα 24ωρο – με την καθυστέρηση, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ισραηλινού Τύπου να αποδίδεται σε διαφωνίες μεταξύ του υπουργού Άμυνας Ehud Barak, που τασσόταν υπέρ της εκεχειρίας, και του πρωθυπουργού Netanyahu.
Μπορεί βεβαίως το Ισραήλ να επικαλείται το γεγονός ότι στέρησε από τη Χαμάς όχι μόνο τον επικεφαλής του στρατιωτικού της σκέλους, αλλά και μεγάλο μέρος της στρατιωτικής της υποδομής, ενώ το δαπανηρό αντιπυραυλικό σύστημα “Σιδηρούς Θόλος” αναχαίτισε το 84% των ρουκετών που εκτοξεύθηκαν προς την ισραηλινή επικράτεια. Παράλληλα, το θέμα της άμβλυνσης του αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας παραμένει ασαφές στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει συναφθεί.
Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ριζικά διαφορετική σε σχέση με το 2009. Η Χαμάς όχι μόνο περιθωριοποίησε απολύτως τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής και ανταγωνιστή της Mahmud Abbas, αλλά και επιβεβαίωσε την άρση της πολιτικής “καραντίνας” στην οποία βρισκόταν, δεχόμενη στη Λωρίδα της Γάζας τις επισκέψεις του Αιγύπτιου πρωθυπουργού και των υπουργών Εξωτερικών αραβικών κρατών και της Τουρκίας. Η επιλογή του εξόριστου ηγέτη της οργάνωσης Khaled Meshaal να εγκαταλείψει πέρσι τη Δαμασκό είχε ως αποτέλεσμα την αποδοχή της οργάνωσης από εκείνες ακριβώς τις κυβερνήσεις τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν επιλέξει ως κατεξοχήν εταίρο τους στην διαμόρφωση του νέου πολιτικού τοπίο της περιοχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ισραηλινή επιχείρηση θα μπορούσε να “εκπληρώσει” τους στόχους της μόνο σε κλιμακούμενη σε μία χερσαία επέμβαση, την οποία το Ισραήλ δεν επιθυμούσε στην πραγματικότητα και την οποία ΗΠΑ και Αίγυπτος έκαναν τα πάντα για να αποτρέψουν εφόσον αντικειμενικά θα διακινδύνευε το κεκτημένο των Συμφωνιών του Camp David. Την ίδια ώρα, οι ογκούμενες διαδηλώσεις κατά του Βασιλιά στην Ιορδανία καταδείκνυαν ότι ο Ισραήλ είναι αντιμέτωπο με νέες, απρόβλεπτες πηγές αστάθειας και στα ανατολικά του.
Επιπλέον, οι ρουκέτες της (και κυρίως οι μεγαλύτερου βεληνεκούς ιρανικοί πύραυλοι Fajr-5) υποχρέωσαν τους πολίτες του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ να σπεύσουν στα καταφύγια για πρώτη φορά μετά το 1991 – το ότι ο “Σιδηρούς Θόλος” απέτρεψε την απώλεια ζωών δεν σημαίνει διόλου και ότι απέτρεψε πολιτικές “απώλειες”.
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΤΗ
Μολονότι, όπως αναμένει κανείς σε τέτοιες περιπτώσεις, η κάθε πλευρά “ντύνει” την έκβαση με τα δικά της προπαγανδιστικά επιχειρήματα, οι υποκειμενικές αντιδράσεις των εμπλεκομένων μπορούν να αποβούν διαφωτιστικές για το ποια είναι η αντικειμενική πραγματικότητα.
Στη Λωρίδα της Γάζας, τα νέα για την κατάπαυση του πυρός έγιναν δεκτά με ολονύκτιους πανηγυρισμούς των κατοίκων που κρύβονταν επί οκτώ ημέρες. Πρόκειται για μία εικόνα πολύ διαφορετική από την επαύριο της αιματηρής επιχείρησης “Συμπαγής Μόλυβδος” τον Ιανουάριο του 2009.
Στο Ισραήλ, αντίθετα, όχι μόνο υπήρξαν (στο Τελ Αβίβ και σε πόλεις περισσότερο εκτεθειμένες στις ρουκέτες που εκτοξεύονται από τη Λωρίδα της Γάζας) μικροδιαδηλώσεις κατά της κατάπαυσης του πυρός, αλλά και πολυάριθμες τοποθετήσεις σχολιαστών των μέσων ενημέρωσης ή πολιτικών αντιπάλων της κυβέρνησης Netanyahu ότι η ισραηλινή πλευρά δεν εκπλήρωσε τους στόχους της.
Είναι άλλωστε ενδεικτικό το γεγονός ότι η ισραηλινή πλευρά εντέλει υπέγραψε το ίδιο κείμενο που οι Αιγύπτιοι μεσολαβητές της είχαν παρουσιάσει πριν από ένα 24ωρο – με την καθυστέρηση, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ισραηλινού Τύπου να αποδίδεται σε διαφωνίες μεταξύ του υπουργού Άμυνας Ehud Barak, που τασσόταν υπέρ της εκεχειρίας, και του πρωθυπουργού Netanyahu.
Μπορεί βεβαίως το Ισραήλ να επικαλείται το γεγονός ότι στέρησε από τη Χαμάς όχι μόνο τον επικεφαλής του στρατιωτικού της σκέλους, αλλά και μεγάλο μέρος της στρατιωτικής της υποδομής, ενώ το δαπανηρό αντιπυραυλικό σύστημα “Σιδηρούς Θόλος” αναχαίτισε το 84% των ρουκετών που εκτοξεύθηκαν προς την ισραηλινή επικράτεια. Παράλληλα, το θέμα της άμβλυνσης του αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας παραμένει ασαφές στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει συναφθεί.
Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ριζικά διαφορετική σε σχέση με το 2009. Η Χαμάς όχι μόνο περιθωριοποίησε απολύτως τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής και ανταγωνιστή της Mahmud Abbas, αλλά και επιβεβαίωσε την άρση της πολιτικής “καραντίνας” στην οποία βρισκόταν, δεχόμενη στη Λωρίδα της Γάζας τις επισκέψεις του Αιγύπτιου πρωθυπουργού και των υπουργών Εξωτερικών αραβικών κρατών και της Τουρκίας. Η επιλογή του εξόριστου ηγέτη της οργάνωσης Khaled Meshaal να εγκαταλείψει πέρσι τη Δαμασκό είχε ως αποτέλεσμα την αποδοχή της οργάνωσης από εκείνες ακριβώς τις κυβερνήσεις τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν επιλέξει ως κατεξοχήν εταίρο τους στην διαμόρφωση του νέου πολιτικού τοπίο της περιοχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ισραηλινή επιχείρηση θα μπορούσε να “εκπληρώσει” τους στόχους της μόνο σε κλιμακούμενη σε μία χερσαία επέμβαση, την οποία το Ισραήλ δεν επιθυμούσε στην πραγματικότητα και την οποία ΗΠΑ και Αίγυπτος έκαναν τα πάντα για να αποτρέψουν εφόσον αντικειμενικά θα διακινδύνευε το κεκτημένο των Συμφωνιών του Camp David. Την ίδια ώρα, οι ογκούμενες διαδηλώσεις κατά του Βασιλιά στην Ιορδανία καταδείκνυαν ότι ο Ισραήλ είναι αντιμέτωπο με νέες, απρόβλεπτες πηγές αστάθειας και στα ανατολικά του.
Επιπλέον, οι ρουκέτες της (και κυρίως οι μεγαλύτερου βεληνεκούς ιρανικοί πύραυλοι Fajr-5) υποχρέωσαν τους πολίτες του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ να σπεύσουν στα καταφύγια για πρώτη φορά μετά το 1991 – το ότι ο “Σιδηρούς Θόλος” απέτρεψε την απώλεια ζωών δεν σημαίνει διόλου και ότι απέτρεψε πολιτικές “απώλειες”.
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΤΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου