ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ Η Θάτσερ που δεν γνωρίσαμε

Για μια δεκαετία η Μάργκαρετ Θάτσερ κυριάρχησε και δίχασε τη Βρετανία όσο κανείς Βρετανός πρωθυπουργός.

Υπάρχει όμως ένα σημείο στο οποίο όλοι μπορούν (μάλλον) να συμφωνήσουν: υπήρξε η πιο δραστήρια πρωθυπουργός που είχε ποτέ η Βρετανία. Δεν σταματούσε ποτέ. Η ημέρα της ξεκινούσε στις 6 το πρωί με το ραδιοφωνικό πρόγραμμα «Farming Today» και σπανίως τελείωνε πριν από τις 2 το βράδυ.

Μάργκαρετ Θάτσερ [09/04]

Την περίοδο μάλιστα του πολέμου στα Φόκλαντς, που η αδρεναλίνη χτυπούσε «κόκκινο», σχεδόν δεν κοιμόταν, όπως θυμάται η προσωπική της γραμματέας, Σίνθια Κρόφορντ: «Ολο το βράδυ ακούγαμε την Παγκόσμια Υπηρεσία του BBC καθισμένες στο πάτωμα». Τρεις μήνες κοιμήθηκε ελάχιστα, «στην ουσία λαγοκοιμόταν», αναφέρει η Κρόφορντ.

Ενα άλλο χαρακτηριστικό της ήταν η ακρίβεια. Σε τέτοιον βαθμό μάλιστα που συχνά έφτανε νωρίτερα στα επίσημα ραντεβού της, με αποτέλεσμα να περιμένει στη λιμουζίνα της στην άκρη του δρόμου μέχρι να εμφανιστεί η ασφάλεια. Το ίδιο έγινε και σ' ένα ταξίδι της στην Πράγα. Εφτασε νωρίτερα, την πήραν όμως είδηση οι φρουροί που παρατάχθηκαν προς επιθεώρηση. Ο μόνος που έλειπε ήταν ο πρόεδρος Χάβελ, ο οποίος κατέφθασε δέκα λεπτά αργότερα, «εμφανώς αγχωμένος και βάζοντας εκείνη την ώρα το σακάκι του», όπως θυμάται στενός της συνεργάτης.

Αυτό που επισημαίνουν επίσης οι συνεργάτες της είναι πως τους κατέλαβε εξαπίνης η εκλογή της ως αρχηγού του Συντηρητικού κόμματος το 1975. Ο Τζέφρι Χόου, υπουργός Οικονομικών της αρχικά και στη συνέχεια υπουργός Εξωτερικών, ισχυρίζεται πως στους λόγους της που έδινε πριν εκλεγεί αρχηγός του κόμματος, δεν υπήρχε τίποτα εξαιρετικό. Η μόνη φορά που έκανε εντύπωση ήταν, σύμφωνα με τον Χόου, όταν εκλέχτηκε αρχηγός. Οταν εμφανίστηκε για πρώτη φορά με αυτήν την ιδιότητα στη συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής του κόμματος, η «μικρή αυτή φαινομενικά εύθραυστη γυναίκα, γεμάτη αυτοπεποίθηση εν μέσω ανδρών, όλοι μας, σχηματίσαμε την αυλή της σε στυλ ελισαβετιανό».

Με τον Ρέιγκαν
Εξάλλου, η Θάτσερ, πάντα σύμφωνα με τους συνεργάτες της, δεν δίσταζε να φλερτάρει -διακριτικά- με τους άνδρες. Απολάμβανε την παρέα τους: της άρεσε να συζητάει με τις ώρες μαζί τους για την πολιτική, πίνοντας ουίσκι, πάντα το ακριβότερο. Οι πιο «αγαπημένοι» της ήταν σαφώς ο Ρόναλντ Ρέιγκαν και ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Οπως ισχυρίζεται η Κρόφορντ, θαύμαζε τον Γκορμπατσόφ απεριόριστα. Είχε «απαλή φωνή και της μιλούσε πολύ ευγενικά. Αντάλλαζαν παιχνιδιάρικα βλέμματα και ήταν φανερό ότι το απολάμβανε».

Η Θάτσερ σε... ρόλο νοικοκυράς. Οπως παραδέχονται ακόμα και οι πιο στενοί φίλοι της, η Σιδηρά Κυρία υπήρξε καλύτερη πολιτικός παρά σύζυγος και μητέρα, καθώς ήταν απορροφημένη από την πολιτική

Αλλά και ο πρώην ηγέτης της Σοβιετικής Ενωσης τη θυμάται με τρυφερότητα - περιγράφοντας στην εφημερίδα «Guardian» την πρώτη τους συνάντηση τον Δεκέμβριο του 1984 στη Βρετανία. «Η ατμόσφαιρα αρχικά ήταν πολύ τεταμένη. Μόλις όμως της είπα ότι δεν είχα οδηγίες από το Πολιτικό Γραφείο να την πείσω να γίνει κομμουνίστρια, γέλασε και χαλάρωσε. Στη συνέχεια είχαμε μια κατ' ιδίαν συζήτηση. Ηταν τόσο χαλαρή που έβγαλε τα παπούτσια της, κουλουριάστηκε στην πολυθρόνα της και μιλάγαμε για ώρες». Ηταν η αρχή μιας όμορφης φιλίας... η οποία και συνεχίστηκε όταν και οι δύο είχαν πια αποσυρθεί από την πολιτική.

Ηταν επίσης κοκέτα σε τέτοιον βαθμό που το πρόσεχαν και οι υπουργοί της. Κόρη μοδίστρας, επέμενε να ελέγχει όλες τις λεπτομέρειες των ρούχων της. Αποφάσισε να εγκαταλείψει τα φορέματα για τα ταγέρ, κατά την προεκλογική εκστρατεία για την επανεκλογή της. Φρόντιζε πάντα να κάθεται στητή για να μην τσαλακώνεται, «ήταν απίστευτο που η φούστα της ήταν τέλεια σαν να μην είχε κάτσει ποτέ, ακόμα και αν είχαν περάσει ώρες», θυμούνται πρώην υπουργοί.

Η Σιδηρά Κυρία απολάμβανε ιδιαιτέρως τη συντροφιά του Ρόναλντ Ρέιγκαν και του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.

Επίσης δεν αποχωριζόταν ποτέ την τσάντα της: Οταν το 1984 βόμβα του IRA «έκοψε» στα δύο το Γκραντ Οτέλ στο Μπράιτον, όπου διέμεναν η Μάργκαρετ Θάτσερ και μέλη του υπουργικού συμβουλίου της, που βρίσκονταν εκεί για το ετήσιο συνέδριο του «Συντηρητικού Κόμματος» (σκοτώθηκαν πέντε άτομα και τραυματίστηκαν πολλά άλλα), η πρωθυπουργός απομακρύνθηκε μέσα από τα συντρίμμια. Κρατούσε μόνο την τσάντα της στην οποία είχε την ομιλία που θα εκφωνούσε την άλλη μέρα στο συνέδριο το οποίο και ξεκίνησε κανονικά, όπως ανακοίνωσε η ίδια στις 4 το βράδυ.

ΑΓΑΠΟΥΣΕ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΙΠΛΙΝΓΚ ΚΑΙ ΤΑ ΡΟΜΑΝΤΖΑ ΤΟΥ ΧΟΛΙΓΟΥΝΤ
Καλύτερη πολιτικός, παρά σύζυγος...

Με τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ

Ακόμα και οι πιο στενοί φίλοι της Μάργκαρετ Θάτσερ παραδέχονται ότι υπήρξε καλύτερη πολιτικός παρά σύζυγος και μητέρα, απορροφημένη καθώς ήταν από την πολιτική. Επιπλέον, οι αρχές με τις οποίες τη μεγάλωσε ο πατέρας της, ο Αλφρεντ Ρόμπερτς, παντοπώλης και Μεθοδιστής πάστορας -η ακεραιότητα, η σκληρή δουλειά και η αυτάρκεια- σφράγισαν και τη δική της οικογενειακή ζωή με τρόπο όχι και πολύ ευχάριστο, όπως τουλάχιστον ισχυρίζεται η κόρη της Κάρολ.

Αν και δεν ήταν φτωχή, με τα δεδομένα τουλάχιστον της μικρής πόλης όπου γεννήθηκε (το Γκράνθαμ), στο πατρικό της δεν είχαν τρεχούμενο νερό ούτε εσωτερικό μπάνιο. Στο σχολείο ήταν καλή μαθήτρια, όχι όμως άριστη, κι όταν ένας δάσκαλός της στην Πέμπτη Δημοτικού της είπε πόσο τυχερή ήταν που κέρδισε έναν διαγωνισμό ποίησης, εκείνη απάντησε: «Δεν ήμουν τυχερή, το άξιζα».

Η είδηση του θανάτου της έγινε πρωτοσέλιδο στο σύνολο του βρετανικού Τύπου

Αγαπούσε ιδιαιτέρως την ποίηση, ιδίως τον Κίπλινγκ, αλλά και τον κινηματογράφο. Τη συγκινούσαν τα ρομάντζα του Χόλιγουντ και στενοχωριόταν που ο πατέρας της δεν την άφηνε να βλέπει πιο πολλές ταινίες. Σπούδασε χημεία στην Οξφόρδη -μεγάλο επίτευγμα για κορίτσι της δικής της τάξης- και το 1946 έγινε πρόεδρος της Ενωσης Συντηρητικών του Πανεπιστημίου.

Γάμος μετά από 2 ήττες...
Το 1949 γνώρισε τον Ντένις Θάτσερ. Ηταν 23 κι εκείνος 34 και χωρισμένος. Γνωρίστηκαν σε ένα δείπνο φίλων του Θάτσερ, ο οποίος και προθυμοποιήθηκε να τη γυρίσει στο Λονδίνο. Οταν χρόνια αργότερα τον ρώτησαν αν ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα τη Μάργκαρετ, απάντησε: «Οχι, προηγήθηκαν δύο εκλογικές μάχες. Διεκδίκησε την έδρα του Ντάρτφορντ δύο φορές και την έχασε και τις δύο. Τη δεύτερη φορά έκλαψε στον ώμο μου και τότε την παντρεύτηκα». Παντρεύτηκαν το 1951 και δύο χρόνια μετά απέκτησαν τα δίδυμα, Κάρολ και Μαρκ. Η περιουσία του Ντένις τής επέτρεψε να συνεχίσει τις σπουδές της στα νομικά και να προσλάβει νταντάδες για τα δίδυμα.

Τα παιδιά στάλθηκαν εσωτερικά πριν κλείσουν τα δέκα -η μητέρα τους είχε ήδη εκλεγεί βουλευτής- κι όπως ισχυρίζεται η Κάρολ, όχι μόνο την έβλεπαν ελάχιστα, αλλά πολλές φορές την αποκαλούσε με τα ονόματα των γραμματέων της, μέχρι επιτέλους να θυμηθεί το δικό της. Η Κάρολ ισχυρίζεται επίσης πως η μητέρα της αγαπούσε περισσότερο τον αδελφό της, ο οποίος, σύμφωνα με φίλους της οικογένειας, ήταν αγενής και φώναζε συνεχώς στη μητέρα του, ο μόνος που τολμούσε να της υψώσει τη φωνή.

Σύμφωνα με τους φίλους της, όταν τελικά η Θάτσερ εγκατέλειψε την Ντάουνινγκ Στριτ το 1990, η έγγαμη ζωή της διαταράχτηκε καθώς, όπως αποκάλυψε άνθρωπος του οικογενειακού της περιβάλλοντος, «όπως σε τόσα ζευγάρια που συνταξιοδοτούνται, έτσι και οι Θάτσερ είχαν δυσκολίες να περάσουν τόσο πολύ χρόνο μαζί». Εξάλλου, οι διακοπές της, τις οποίες ουσιαστικά θεωρούσε χάσιμο χρόνου, ήταν πάντα μικρές: συνήθως ύστερα από μερικές ημέρες στην εξοχή και τις «υποχρεωτικές» φωτογραφίες με τον σκύλο (νοικιασμένος για την περίσταση) στην παραλία, η Θάτσερ πάντα έβρισκε μια καλή δικαιολογία για να επιστρέψει στο Λονδίνο.

Χρυσούλα Κατσαρού

Διχασμός
Ανάμεικτες αντιδράσεις στη Βρετανία

Διχασμένος είναι ο κόσμος του Λονδίνου όσον αφορά τα συναισθήματα για τον θάνατο της λαίδης Μάργκαρετ Θάτσερ. Στην υποβαθμισμένη κοινωνικά και οικονομικά περιοχή του Μπρίξτον, όπου στην περίοδο της πρωθυπουργίας της «σιδηράς κυρίας» υπήρχαν συχνά κοινωνικές αναταραχές, από προχθές το βράδυ ο κόσμος, κυρίως οι έποικοι από τις Δυτικές Ινδίες, πανηγυρίζει και γράφει στους τοίχους συνθήματα υβριστικά για το πρόσωπο της Μάργκαρετ Θάτσερ, όπως «Η σκύλα είναι νεκρή».

Αντίθετα, στις ακριβές περιοχές του Λονδίνου, όπως σε Μπέλγκρεϊβ και Μάιφερ, ο κόσμος στην πλειονότητά του εκφράζεται με θλίψη και συγκίνηση για τον θάνατο της Μάργκαρετ Θάτσερ. Ο δρόμος που ήταν το σπίτι της «σιδηράς κυρίας» έχει γεμίσει με μπουκέτα λουλούδια που τα αφήνουν απλοί και ανώνυμοι πολίτες.

17 Απριλίου η κηδεία
Στο μεταξύ, έγινε γνωστό ότι στην κηδεία της Μάργκαρετ Θάτσερ στις 17 Απριλίου θα παραβρεθούν η βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ και ο σύζυγός της πρίγκιπας Φίλιππος, γεγονός που επισημαίνει ότι η «σιδηρά κυρία» υπήρξε ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Αγγλίας. Είναι η δεύτερη φορά που η βασίλισσα της Αγγλίας θα παραβρεθεί σε κηδεία πρωθυπουργού της, η προηγούμενη φορά ήταν στην κηδεία του Γουίνστον Τσόρτσιλ το 1965.

Στις βρετανικές εφημερίδες γνωστά πολιτικά και δημόσια πρόσωπα εκφράζουν την άποψη ότι η κηδεία της Μάργκαρετ Θάτσερ έπρεπε να γίνει με δημόσια δαπάνη, για να τιμηθεί όπως θα έπρεπε το πρόσωπό της και η προσφορά της στον δημόσιο βίο της χώρας.

Ωστόσο, ο στενός συνεργάτης της στα θέματα επικοινωνίας λόρδος Μπελ δήλωσε ότι «η «σιδηρά κυρία» δεν επιθυμούσε κάτι τέτοιο». Εντύπωση έχει κάνει ότι ο επίσημος ποδοσφαιρικός κόσμος απέφυγε να μετάσχει σε εκδηλώσεις πένθους για τον θάνατο της Μάργκαρετ Θάτσερ. Η Πρεμιέρα Λιγκ δεν ζήτησε από τους συλλόγους του να τηρήσουν στους αγώνες του Σαββατοκύριακου ενός λεπτού σιγή, για τον φόβο μήπως υπάρξουν εκδηλώσεις διαμαρτυρίας από τους θεατές.

Λονδίνο: Λάμπης Τσιριγωτάκης

ΠΗΓΗ: http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63810297